Sự kiện hot
6 năm trước

Làng nghề gỗ loay hoay trong bối cảnh hội nhập

Ngày 19/1, Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam đã tổ chức hội thảo “Làng nghề gỗ Việt Nam trong bối cảnh hội nhập: Thực trạng và các lựa chọn về chính sách phát triển bền vững”.

Việt Nam hiện có khoảng trên 300 làng nghề gỗ đang hoạt động với hàng chục nghìn hộ gia đình và hàng trăm nghìn lao động. Các làng nghề gỗ có điểm chung chính là sử dụng nguồn nguyên liệu gỗ quý nhập khẩu.

Các chuyên gia bàn luận và đánh giá hoạt động kinh doanh của làng nghề tại cuộc hội thảo

Theo Hiệp định Đối tác Tự nguyện về Chương trình hành động Thực thi lâm luật, Quản trị rừng và Thương mại (VPA/FLEGT), các sản phẩm gỗ của các làng nghề, bao gồm các sản phẩm xuất khẩu và các sản phẩm tiêu thụ trong nước là đối tượng điều chỉnh của hiệp định. Việc thực hiện hiệp định trong tương lai có thể sẽ có những tác động lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các hộ thuộc làng nghề. 
Với sự hỗ trợ của Tổ chức Hợp tác phát triển quốc tế Vương quốc Anh (DFID) và Cơ quan Phát triển của Chính phủ Na Uy (NORAD) thông qua Tổ chức Forest Trends, một cuộc khảo sát thực địa đã được triển khai tại 5 làng nghề gỗ vùng Đồng bằng sông Hồng gồm: Đồng Kỵ, La Xuyên, Vạn Điểm, Hữu Bằng và Liên Hà. 
Ông Đặng Việt Quang, Tổ chức Forest Trend cho biết, các làng nghề gỗ này điển hình cho các làng có sử dụng nguồn nguyên liệu gỗ quý nhập khẩu, có rủi ro cao về tính pháp lý để sản xuất đồ gỗ có giá trị cao. Một số làng như Liên Hà, Hữu Bằng sử dụng gỗ nguyên liệu đầu vào rủi ro thấp, thân thiện về môi trường bởi gỗ nhập khẩu từ Mỹ, EU, gỗ rừng trồng trong nước... 
Ông Nguyễn Tôn Quyền, Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho rằng, đến nay, hoạt động của các hộ sản xuất kinh doanh tại các làng nghề còn mang đậm tính tự phát, chủ yếu chạy theo nhu cầu, thị hiếu của thị trường, hoạt động của các hộ sản xuất kinh doanh tại các làng nghề còn mang đậm tính tự phát; hiểu biết về các quy định pháp lý còn hạn chế. 

Đại diện làng nghề gỗ La Xuyên xã Yên Ninh, Ý Yên, Nam Định phát biểu tại hội thảo

Giao dịch giữa các hộ trong làng, bao gồm giao dịch giữa hộ kinh doanh gỗ nguyên liệu và hộ sản xuất chế biến đồ gỗ, giữa các hộ sản xuất và người mua đồ gỗ sau chế biến là các giao dịch miệng và hầu như không có bất cứ bằng chứng pháp lý nào minh chứng cho tính hợp pháp của gỗ và sản phẩm sau chế biến. 
Cho tới nay 74,5% số hộ được khảo sát tại 5 làng nghề không đăng ký kinh doanh, 64% số hộ không có mặt bằng sản xuất, phải sử dụng không gian sống của gia đình, 100% lao động thuê bởi các hộ là hợp đồng miệng, khoảng 90% các giao dịch giữa các hộ sản xuất và hộ cung gỗ nguyên liệu, giữa hộ bán sản phẩm sau chế biến và người mua thiếu các bằng chứng về tính hợp pháp của gỗ… 
Theo các chuyên gia, lựa chọn chính sách tốt nhất cho các hộ tại các làng nghề gỗ hiện nay, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập là hỗ trợ chính thức hóa các hộ này. Chính thức hóa là cơ sở giúp các hộ đáp ứng được với các yêu cầu của hiệp định, bao gồm tuân thủ các quy định hiện hành về các khía cạnh như sử dụng nguyên liệu đầu vào, sử dụng lao động, các biện pháp bảo vệ môi trường. 
“Chính thức hóa các cơ sở phi chính thức là giải pháp tốt nhất trong các lựa chọn về chính sách, bởi cách tiếp cận này giúp cải thiện điều kiện làm việc, nâng cao chất lượng hàng hóa và dịch vụ cung bởi các cơ sở, tạo nguồn thu cho chính phủ thông qua kênh thuế”, ông Đặng Việt Quang nói. 
Thông qua các biện pháp như hỗ trợ thông tin, tư vấn pháp lý, thủ tục giấy tờ nhằm giúp hộ đăng kí kinh doanh, hay các biện pháp ưu đãi về thuế, đặc biệt cần tập trung vào tăng cường giám sát nguồn cung gỗ đầu vào cho các hộ làng nghề, khuyến khích nên được áp dụng đối với các hộ sản xuất chế biến trong làng nghề, nhằm chuyển đổi các hộ có đủ điều kiện trở thành hộ đăng kí kinh doanh…

Quỹ đặc biệt hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ được thiết lập trong thời gian tới nên dành trọng tâm, ưu tiên hỗ trợ các hộ chuyển đổi từ hình thức phi chính thức sang chính thức.

Hoàng Nhung – Út Thương

Theo Truyền thống & Phát triển

Từ khóa: