"Thời điểm cho con đi học, nhà mình vẫn có điều kiện cho con ở nhà, vì ông bà nội ngoại đều sẵn sàng trông con đến ít nhất là 18 tháng hoặc 2 tuổi. Nhưng mình vẫn quyết định cho con đi. Và đến giờ rất hài lòng về quyết định này".
Nên hay không nên cho con đi nhà trẻ sớm là câu hỏi mà rất nhiều bậc cha mẹ băn khoăn, thắc mắc. Đa phần người cho rằng không nên cho trẻ đi nhà trẻ quá sớm, bởi khi đó con chưa biết nói sẽ không “mách” được với bố mẹ những gì xảy ra ở lớp, con không được chăm kỹ như ở nhà sẽ dễ bị ốm vặt. Thế nên những gia đình không có ông bà nội ngoại giúp đỡ, buộc phải cho con đi nhà trẻ sớm thường bất đắc dĩ nhận được “sự thương cảm” từ mọi người xung quanh. “Tội quá, bé thế mà đã phải đi lớp rồi. Ở nhà không có ai trông giúp cho à” là câu nói nghe khá quen tai trong trường hợp này.
Thế nhưng với gia đình nhà chị Nguyễn Phương Minh (Hà Nội) lại khác. Chị Minh cho con chị - bé Siêu Nhân đi nhà trẻ khi mới 1 tuổi. Bất ngờ hơn, lý do cho con đi lớp sớm như vậy chẳng phải vì không có ông bà trông giúp, đơn giản bởi vì “nhu cầu của con muốn thế”. Cùng trò chuyện với chị Phương Minh về kinh nghiệm cho con nhanh hòa nhập môi trường mới khi đi nhà trẻ sớm.
Chị Phương Minh chụp ảnh cùng con trai lúc bé còn ỏ giai đoạn sơ sinh.
- Chào chị, được biết chị cho con đi nhà trẻ khi mới 1 tuổi, xin hỏi đó là quyết định “bất khả kháng” hay là một quyết định “chủ động” – cả mẹ cả con đều hạnh phúc với quyết định đó?
Thực ra thời điểm đó có 2 lý do mình muốn cho con đi nhà trẻ. Thứ nhất là mình đã nghỉ ở nhà 1 năm trọn vẹn để chăm sóc bé, lúc đó cảm thấy con đã đủ cứng cáp để đi học. Thứ hai là bé nhà mình tỏ rõ sự tò mò khám phá với môi trường bên ngoài, ví dụ bé đi tập gym, hay ra công viên đều rất thích lại gần tương tác với các bạn bằng tuổi. Nên mình nghĩ giờ con đã sẵn sàng cho môi trường khác ngoài gia đình. Nên quyết định đó hoàn toàn “chủ động”, do nhu cầu của bản thân con và nhu cầu “tái hoà nhập xã hội” của mẹ.
- Các gia đình cho con đi nhà trẻ sớm thường bị stress. Thế còn với bé nhà chị, thời gian đầu bé đi trẻ thế nào?
Cho con đi nhà trẻ sớm khá stress. Nhưng với mình áp lực không đến từ bản thân mình và bé, vì qua tìm hiểu và quan sát bé nhà mình, mình đều chọn những trường phù hợp với tiêu chí của hai vợ chồng như gần nhà, số lượng học sinh trên cô giữ trẻ ít, môi trường sạch sẽ, các cô thương trẻ… Bản thân bé Siêu Nhân cũng đi cùng mẹ trong quá trình chọn trường, và mình đều quan sát để biết bé cảm thấy thoải mái ở môi trường nào nhất rồi mới quyết định gửi con ở đó.
Áp lực chủ yếu đến từ bên ngoài, như ông bà, họ hàng hay hàng xóm… vì nhiều người cho rằng đi trẻ như vậy quá sớm. Bé chưa biết nói sẽ không “mách” được bố mẹ nếu có gì xảy ra ở lớp. Ông bà thì thương cháu quá, sợ các cô không cho cháu ăn đủ, hay chăm cháu không bằng như ở nhà…
Trước đó mình cũng mường tượng ra chút ít là sẽ vấp phải phản đối, nhưng lúc thực sự gặp phải thì cũng hơi stress chút. Căn bản là đây là bé đầu nhà mình nên mình không biết là quyết định vậy đúng hay sai. Nhưng quan sát bé thấy bé rất vui vẻ nên cũng tự tin hơn. Ngoài ra mình có may mắn là được chồng ủng hộ nhiệt liệt, hai vợ chồng đã thống nhất nên mọi quyết định cũng dễ dàng hơn.
Bé Siêu Nhân được mẹ cho đi nhà trẻ khá sớm, từ khi bé mới 1 tuổi.
- Mất bao lâu thì bé hòa nhập hoàn toàn và vui vẻ, hợp tác với việc đi nhà trẻ?
Bé Siêu Nhân nhà mình tính từ lúc 1 tuổi đến giờ là đã chuyển 2 trường mẫu giáo, do bố mẹ chuyển nhà. Mỗi lần cách nhau 6 tháng, cả 2 lần đi nhà trẻ bạn ý đều cần khoảng 1 tuần để hoà nhập với môi trường mới. Tức là cảm thấy an toàn và không có biểu hiện gì là theo mẹ, hay khóc mếu khi mẹ trao tay cho cô giáo.
- Chị đã chuẩn bị những gì cho quá trình con đi nhà trẻ sớm, cả cho chị và cho con?
Mình cũng có chuẩn bị khá kĩ càng cho việc con đi nhà trẻ. Thường mình sẽ tim trường trước 1-2 tháng trước thời điểm mình muốn gửi bạn ý đi trẻ. Mình đề ra một số tiêu chí như: gần nhà, môi trường sạch sẽ, cô giáo yêu trẻ, quan điểm giáo dục tương tự với gia đình mình để lọc ra những trường phù hợp. Sau đó sẽ hỏi thăm bạn bè đã có con gửi đó, rồi đến trường xem cụ thể, nói chuyện với giáo viên, lễ tân, hiệu trưởng… nói chung là tất cả những người mà sẽ tiếp xúc trực tiếp với bé nhà mình nếu mình gửi con ở đó.
Thường khi đi thăm trường mình cũng cho con đi cùng, ngoài lý do lúc đó vợ chồng mình ở riêng, không ai trông con thì mình cũng muốn quan sát cách con tương tác với các cô giáo, và cách các cô tương tác với con để xem có đúng như mình nhận định hay không. Thường trẻ con rất nhạy cảm, nên sẽ nhanh chóng đánh giá được người nào có thiện cảm, hoặc quan tâm thực sự đến bé.
Sau khi tìm được trường phù hợp các tiêu chí trên, thì mình cho con đi học thử. Mình luôn hỏi các trường có chính sách học thử hay không? Như mình thấy các trường mầm non tư nhân đều có giai đoạn này. Thời gian học thử rất quan trọng để con có thể hoà nhập dần dần vào môi trường mới.
Bé thích nghi với môi trường khá tốt.
Trường hợp cụ thể của bé nhà mình, bạn ý sẽ mất tầm 2 – 3 ngày để quan sát, làm quen với các cô, với môi trường. Bạn ý có đặc điểm là không bao giờ thích người lạ vồ vập hay chạm vào, nên mình tôn trọng bạn ý. Mấy ngày đầu mình luôn ở cạnh, và ở trong tầm mắt bạn ý để nếu cần bạn ý có thể chạy ra ngay với mẹ. Mình cũng không ép bạn ý phải bắt tay, hay cho các cô bế ngay. Mọi tiếp xúc là do bạn ý quyết định.
Sau 2 – 3 ngày đầu tiên, bạn ý bắt đầu cho các cô bắt tay, bế lên lớp. Lúc này mình sẽ ở một góc khuất quan sát, hoặc ra khỏi phòng và quan sát con qua camera. Thường đến giai đoạn này là bạn ý đã yên tâm chơi với các cô. Rồi bắt chước các bạn theo nề nếp ở trường. Giai đoạn này kéo dài tầm 2-3 ngày. Sau giai đoạn này la mình có thể hoàn toàn gửi con ở trường từ sáng đến chiều, như các bạn nhỏ khác.
- Cho đến bây giờ, đã khi nào chị ước “có nhiều điều kiện hơn”, để con được ở nhà thêm và không phải đi nhà trẻ sớm như vậy không?
Thực ra thời điểm cho con đi học, nhà mình vẫn có điều kiện cho con ở nhà, vì ông bà nội ngoại đều sẵn sàng trông con đến ít nhất là 18 tháng hoặc 2 tuổi. Nhưng mình vẫn quyết định cho con đi. Và đến giờ rất hài lòng về quyết định này.
- Cá nhân chị nhìn nhận thấy những ưu điểm gì khi cho con đi nhà trẻ sớm?
Cá nhân mình thấy có rất nhiều ưu điểm khi cho con đi nhà trẻ sớm. Điển hình là việc con thích nghi với môi trường mới rất tốt, biết hoà nhập với nề nếp của trường, biết tôn trọng các bạn khác, biết thứ tự ưu tiên (khi chơi, khi ăn…), biết chủ động giải quyết các vấn đề của mình đơn giản như gọi cô khi đi vệ sinh, hay nhờ cô giúp cái này cái kia. Trên tất cả là con được tiếp xúc với nhiều người, nhiều bạn cũng sẽ kích thích con phát triển các kĩ năng như nói, đi, chạy, tư duy logic….
Đi trẻ sớm chỉ có ích với bé nếu bé cảm thấy thoải mái, tin tưởng và an toàn trong môi trường đó.
- Theo chị, việc cho trẻ đi nhà trẻ, dù sớm hay muộn, thì điều quan trọng hơn cả, bố mẹ cần phải ý thức được là gì?
Cho trẻ đi học sớm hay muộn, điều quan trọng là bố mẹ phải xác định được rằng cần tôn trọng tốc độ hoà nhập của trẻ với môi trường mới. Nếu bố mẹ cần đi làm vào thời điểm nào đó thì nên chuẩn bị cho con hoà nhập ít nhất trước 1 tháng, không nên để con “sốc” môi trường khi trao con cho cô, nhà trẻ lúc con chưa thực sự cảm thấy an toàn. Việc này cẩn chuẩn bị kĩ lưỡng vì nếu bé khủng hoảng khi lần đầu đi trẻ thì sẽ ảnh hưởng rất nhiều tới khả năng hoà nhập, việc các cô chăm sóc con cũng như tinh thần của các bạn khác cùng lớp.
Ngoài ra khi cho con đi học, bố mẹ cũng cần xác định tư tưởng là bé chắc chắn sẽ dễ ốm vặt hơn, hoặc ăn không được nhiều như ở nhà, hay chậm tăng cân hơn … Vì chắc chắn một cô chăm sóc nhiều bé không thể kĩ càng như khi ở nhà có tất cả bố mẹ, ông bà, giúp việc… cùng quan tâm bé được.
Cuối cùng là bố mẹ cần quan sát con rất kĩ, năng nói chuyện với cô giáo để hiểu thêm về con khi ở trường, hiểu về cách các cô chăm sóc con. Việc nói chuyện cũng giúp các cô hiểu thêm về thói quen cá nhân của con mà có cách tương tác phù hợp. Tất cả để giúp bé cảm thấy thân thuộc, và an toàn trong môi trường mới.
- Nhiều người cho rằng nên cho trẻ đi nhà trẻ sớm, trẻ sẽ biết nhiều và sớm tự lập, quan điểm của chị về vấn đề này ra sao?
Cá nhân mình ủng hộ quan điểm này vì từ kinh nghiệm bản thân, bé nhà mình đều đạt được các mốc phát triển về tư duy và kĩ năng khá sớm so với các bạn cùng tuổi. Tuy nhiên mình nghĩ mỗi bé mỗi khác, và việc đi trẻ sớm chỉ có ích với bé nếu bé cảm thấy thoải mái, tin tưởng và an toàn trong môi trường đó.
- Xin cảm ơn chị về cuộc trò chuyện này!
(Ảnh: NVCC)
Hiền Thu
Theo ĐSPL, Vietnammoi