Apple đầu tư tỷ đô: Việt Nam cần chuẩn bị những gì?

Sắp đầu tư vào Việt Nam, Apple “rầm rộ” tuyển dụng nhân sự?

Thông tin cho biết Apple đang lên kế hoạch xây dựng trung tâm Nghiên cứu và Phát triển (R&D) trị giá 1 tỷ USD tại Hà Nội. Đây được coi là bước đi đầu tiên của gã khổng lồ công nghệ tại Việt Nam.

Báo Bizlive đưa thông tin, hiện, Apple vừa đăng tin tuyển dụng nhân sự tại Việt Nam, cụ thể là vị trí Giám đốc phân phối và Giám đốc kênh bán lẻ iPhone tại Việt Nam.

Apple giới thiệu đây là cơ hội dành cho ứng viên xuất sắc, có mối quan hệ tốt, có các kỹ năng thực hiện chiến lược, xây dựng và mở rộng việc bán iPhone, iPad tại Việt Nam.

Đối với vị trí Giám đốc phân phối iPhone, thông báo tuyển dụng yêu cầu ứng viên phải có các kỹ năng như trên 7 năm kinh nghiệm làm nhà phân phối cấp 1, kinh nghiệm trong việc bán smartphone tại các phân khúc thị trường mới ở châu Á - Thái Bình Dương, ưu tiên những ứng viên hiện đang làm quản lý trung - cao cấp.

Ngoài ra, ứng viên phải có kinh nghiệm mở các kênh phân phối, quản lý tốt mảng phân phối trong nhiều môi trường, hoàn cảnh phức tạp khác nhau, đạt kết quả vượt trội trên toàn cầu.

Quản lý doanh thu hàng năm và nhóm bán hàng, marketing gồm ít nhất 5 nhân sự, chịu trách nhiệm lãnh đạo ở cấp quốc gia hoặc cấp khu vực. Ứng viên cũng phải có khả năng phân tích, tổng hợp, giao tiếp quốc tế về lĩnh vực, sản phẩm liên quan.

Giám đốc phân phối iPhone sẽ chịu trách nhiệm quản lý doanh số iPhone và iPad thông qua các đối tác phân phối mà Apple đã lựa chọn, đồng thời làm việc trực tiếp với các Đại lý ủy quyền về lập kế hoạch và thực hiện chiến lược.

Vị trí này sẽ điều hành mảng phân phối iPhone tại Việt Nam, lập và thực hiện kế hoạch bán iPhone, iPad; tạo và duy trì các cấu trúc phân phối kênh mở, cung cấp trải nghiệm khách hàng tích cực, đạt lợi nhuận bền vững cho các đối tác; phát triển và duy trì mối quan hệ hợp tác tốt với các nhà phân phối, bán lẻ.

Thị trường Việt Nam đang trở nên quan trọng hơn với Apple. Hồi tháng 10/2015, theo thông tin từ trang web của Tổng cục thuế Việt Nam đã cho biết Công ty TNHH Apple - tên tiếng Anh là APPLE VIETNAM LLC – đã được thành lập, cấp giấy phép kinh doanh từ ngày 28/10/2015 do TP.HCM cấp.

Trước đây Apple chỉ được biết tới ở Việt Nam thông qua kênh phân phối chính hãng như FPT, Thế giới di động,... và hàng xách tay tại một số cửa hàng nhỏ lẻ. Với việc tuyển nhân viên chính thức phát triển thị trường, các hãng di động khác sẽ phải thêm "dè chừng" ông lớn này trong cuộc đua doanh số.

Thị trường Việt Nam đang trở nên quan trọng hơn với Apple. (Ảnh minh họa)

Việt Nam cần làm gì?

Thông tin trên báo Đất Việt, theo TS Nguyễn Trí Hiếu, nếu Apple chủ động đầu tư vào VN, các nhà đầu tư lớn khác có thể theo đuôi Apple để tiến vào, điều này sẽ tăng sự hấp dẫn của môi trường đầu tư tại VN với các nhà đầu tư nước ngoài.

Ông Hiếu cho biết, có nhiều lý do để Apple lựa chọn VN như, giá nhân công rẻ, nguồn lao động có tay nghề cũng được nâng lên. Trong tương lai, khi các cam kết TPP được thực hiện, các sản phẩm mang nguồn gốc xuất xứ VN sẽ được miễn giảm thuế khi xuất khẩu vào Mỹ và 12 nước thành viên cùng tham gia. Cũng giống những nhà đầu tư khác, Apple chắc chắn không nằm ngoài sự tính toán trên.

Tuy nhiên, ông Hiếu lưu ý, TPP vẫn đang trong giai đoạn thương thảo. Dù được đã ký kết nhưng TPP chưa được Quốc hội nước nào phê chuẩn. Ngay cả nước Mỹ. Vì thế, từ việc ký kết hiệp định TPP tới thời điểm hiệp định này có hiệu lực và đi vào hoạt động còn rất xa. Thời điểm này, chính là lúc các nhà đầu tư đang chuẩn bị sẵn các điều kiện cơ sở hạ tầng cho giai đoạn hội nhập khi TPP chính thức đi vào hoạt động.

"Đây là lý do để Apple và nhiều nhà đầu tư nước ngoài khác muốn xem xét chuyển trụ sở về VN. Và theo dự báo, xu hướng trên sẽ còn gia tăng nhiều hơn trong tương lai".

Về địa điểm lựa chọn, ông Hiếu cho biết, có thể Apple sẽ lựa chọn HN cũng có thể là bất kỳ địa phương nào nếu nó phù hợp với điều kiện kinh doanh sản phẩm của họ.

Ông Hiếu lưu ý, thu hút một dự án có nguồn vốn lên tới 1 tỷ USD là rất lớn. Chắc chắn, sẽ có một cuộc chạy đua ưu đãi giữa các địa phương nhằm lôi kéo cho được dự án về với tình mình. Điều này, hoàn toàn là dể hiểu.

Ông phân tích mấy lý do sau: Có dự án sẽ giải quyết được vấn đề lao động, việc làm; có dự án sẽ có điều kiện đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng; có dự án còn có tăng trưởng GDP; có dự án còn là cơ hội nâng tầm thương hiệu cho địa phương, tạo ấn tượng, điểm nhấn cho địa phương đó trong các thương vụ thu hút đầu tư tiếp theo....

Mặt khác, Apple lại là một trong những thương hiệu về công nghệ thông tin lớn nhất thế giới cùng với Samsung, LG, vì thế sự có mặt của thương hiệu trên sẽ tạo điều kiện rất thuận lợi cho địa phương nói riêng cũng như VN nói chung. Có thể xem đây là cơ hội mở đường nuôi dưỡng tiếp giấc mơ "thung lũng silicon" mà VN đã bỏ dở từ cách đây 20 năm trước.

Tuy nhiên, ông Hiếu cho biết, để hình thành thung lũng silicon đòi hỏi VN phải có kế hoạch cũng như những bước đi rất cụ thể cũng như một chiến lược thu hút đủ hấp dẫn nhà đầu tư. Để làm được như vậy, theo ông Hiếu VN cần phải chuẩn bị những yêu cầu sau:

Thứ nhất, về vị trí địa lý. Vị trí được lựa chọn phải đảm bảo thuận lợi cho quá trình sản xuất, phát triển của nhà đầu tư.

Thứ hai, cơ sở hạ tầng, giao thông phát triển, phục vụ nhu cầu đi lại, vận chuyển hàng hóa, kết nối logistics tốt. Bên cạnh đó, những yếu tố chịu tác động đi kèm như trung tâm thương mại, thị trường BĐS cũng phải được tính toán, chuẩn bị kỹ.

Thứ ba, phải có sự chuẩn bị, tính toán về nhân sự, lao động phục vụ cho dự án.

Thứ tư là vấn đề tay nghề. Bên cạnh lao động phổ thông tham gia làm việc tại dự án cũng phải lưu ý đào tạo một số lượng kỹ sư, lao động có tay nghề, có khả năng tham gia vào chuỗi sản xuất của Apple.

Thứ năm, chính sách của Chính phủ cụ thể thế nào với một dự án công nghệ cao đầu tư vào VN.

Vấn đề chuyển giao công nghệ sẽ được đặt ra thế nào? Sự tính toán của VN ra sao trong trường hợp Apple sẽ rút đi khi đã tận dụng hết những lợi thế? VN sẽ được gì từ dự án này?

Rút ra bài học từ những dự án trước, theo TS Nguyễn Trí Hiếu, cách hay nhất để bước được vào chuỗi sản xuất của các doanh nghiệp nước ngoài có lẽ phải xuất phát từ Bộ Công thương và Bộ KHĐT.

"Là đơn vị chủ quản, hai bộ cần phải trao đổi trực tiếp với Apple, dựa trên những yêu cầu, đề xuất của nhà đầu tư mà đưa ra những tư vấn hợp lý về địa điểm cũng như thảo luận về kế hoạch sản xuất, kinh doanh của họ. Dựa trên yêu cầu, nguyện vọng của họ mới tính tới lựa chọn địa phương có điều kiện phù hợp.

Cuối cùng, việc thu hút phải nằm trong một chiến lược tổng thể của cả quốc gia. Bao gồm từ khâu tìm tiếm địa điểm, nhân lực, doanh nghiệp sản xuất phụ trợ… ". Vì thế, ông Hiếu mới nói, bài toán lợi ích cần phải được tính toán khách quan.

"Trong mối tương quan chung, mọi chính sách thương lượng đều hướng tới lợi ích quốc gia. Không thể có tình trạng Bộ Công thương hay Bộ KHĐT muốn ưu đãi "con này, cháu kia" mà lôi kéo dự án đó về cho mình", ông Hiếu lưu ý.

Theo vị chuyên gia, điều quan trọng của VN bây giờ là phải tránh tránh những thương lượng ngầm như vậy.

Mặc dù thừa nhận, rất khó ngăn chặn những thương lượng ngầm mà chỉ hướng tới lợi ích của một vài cá nhân hay lợi ích của một nhóm người. Nhưng để thu hút có hiệu quả, VN bắt buộc phải có giải pháp ngăn chặn tình trạng tham nhũng, hối lộ, đi đêm với các đối tác nước ngoài, hoặc đề xuất mang tính nhóm. Bên cạnh đó, là những chính sách giám sát chặt chẽ từ các cơ quan quản lý. Nếu không làm được như vậy, cuối cùng cái VN có được chỉ là một chút việc làm cho lao động giá rẻ, nhưng cái nhận được là ô nhiễm môi trường, sản xuất vẫn không có gì, ông Hiếu nhấn mạnh.

Ngọc Anh (tổng hợp)
theo ĐSPL