(ĐS&TD) - Vừa qua, Báo Đời sống & Tiêu dùng có nhận được thư của độc giả có tên BackyHanoi ở TP.HCM kể về quá trình tham gia vào bán hàng đa cấp của độc giả. Trong số báo này, chúng tôi xin đăng nội dung bài viết. Xin lưu ý, bài viết thể hiện quan điểm, góc nhìn của độc giả BackyHanoi, không phải quan điểm của Tòa soạn.
Mô hình kim tự tháp trong bán hàng đa cấp
Xin chào các bạn, mình muốn viết một bài về bản thân và tâm trạng rối ren của mình. Thật sự rất đau khổ khi gặp dự án của một công ty bán hàng đa cấp. Mình biết dự án này cách đây 7 tháng. Ban đầu mình nghe một người bạn nói và khuyên mình nên làm vì nó thay đổi được số phận. Một tháng có thể thu nhập lên đến vài ngàn đô, và chỉ từ 3 đến 5 năm là kết thúc cuộc đời làm kinh tế. Thực ra mình không tin và không muốn nghe, vì biết từ lâu đa cấp đã quá nổi tiếng là lừa đảo.
Những lúc mình nói vậy, bạn mình bảo: "Nếu nói đa cấp lừa đảo, vậy tớ đi". Đó là câu hỏi rất thông minh của công ty khi đào tạo nhân viên của họ. Ai cũng vậy, vì họ biết chúng ta không thể nói theo cách của chúng ta để chứng minh được.
Và rồi hai tháng sau, người bạn đó quay lại, mặc đồ vest, mang giày bóng loáng và đưa những tấm hình đi Thái Lan về, chụp hình với những siêu xe. Bạn ấy nói hai tháng nữa bạn ấy được đi Tây Ban Nha, do công ty tài trợ. Thu nhập của bạn ấy hiện tại khoảng hơn 18triệu/tháng.
Mình quá kinh ngạc, cũng bắt đầu tin vì nhìn bạn ấy bây giờ rất bảnh, ăn nói lưu loát, bề ngoài thì rất bóng loáng. Mình bắt đầu tìm hiểu, lần đầu tiên ở một buổi hội thảo tại khách sạn, lúc đó bạn ấy cảm thấy chưa đủ thuyết phục với mình. Bạn ấy nói mình thu xếp đi Sài Gòn thì tham dự buổi lớn hơn, quy mô hơn. Mình cũng đi, vì mình nghĩ nếu là cơ hội, mình không muốn bỏ lỡ nó và mình tiếp tục thấy rung động.
Khi vào hội trường, mình được nghe nào là bác sĩ lên chia sẻ (mà sau này nghe kỹ mới nghĩ họ chỉ nói bác sĩ chứ không nói ở bệnh viện nào). Rồi đủ thứ hết, mọi người ngồi dưới nghe nói “Yes!” cũng “Yes!” thêm ầm ầm. Mà lúc đó chắc họ cũng chưa thực sự hiểu gì. Nhưng mình cảm giác lúc đó mình bị thôi miên theo những gì họ nói, lòng mình rạo rực muốn tham gia ngay và không còn nghi ngờ gì nữa.
Ảnh minh họa
Trên đường về là buổi nói chuyện, chia sẻ về những gì nhận được. Mình thấy mọi người đa số là đi lần đầu tiên. Họ khóc có, cười có. Họ như một tín đồ của công ty và coi những người dẫn họ đi như là cha mẹ, ông nội... gì gì đó. Họ thấy biết ơn. Về đến nhà, hai hôm sau mình tiếp tục được bạn mình gọi ra quán cafe nói chuyện. Với tâm trạng rất hưng phấn, bạn ấy nói hùng hồn là chắc chắn mình sẽ làm được.
Bạn nói: "Có muốn thành công không? Đi để tận mắt chứng kiến và về làm sẽ nhanh thành công hơn". Mình nghe cũng có lý và đăng ký đi ngay. Mình nhớ lúc ấy mình chẳng biết gì, chỉ nghe bạn ấy nói là đặt cọc tiền vé máy bay và tiền vé tham dự hội thảo ở Thái Lan tổng cộng là 5,5 triệu. Còn phải chuẩn bị thêm tiền để qua đó lo chi phí ăn ở. Mình quyết định làm liều, đi vay mượn được 8 triệu và đặt cọc ngay. Nửa tháng sau, mình đi Thái.
Qua đó, còn ngạc nhiên hơn nữa với những người lần đầu đi nước ngoài như mình. Hội trường phải đến gần 5.000 người đến từ đủ thứ nước, vì mình thấy rất nhiều là cờ của nhiều nước. Ở phía trước là 2 dãy siêu xe. Ngoài ra những âm thanh hô vang khẩu hiệu công ty được mọi người Việt Nam hét ầm ầm. Mình nghĩ, nếu là lừa đảo, không lẽ tất cả mọi người ở đây đều bị lừa, và tất cả họ đều ngu như tôi? Vậy là tôi tin... và từ đây, bắt đầu những tháng ngày đau khổ của tôi, tôi xin kể để mọi người có thể hiểu.
Về Việt Nam hai ngày, tôi nhận được điện thoại của bạn tôi hẹn ra quán cafe. Bạn tôi hỏi: "Sao rồi? Tin chưa?". Tôi trả lời rất chắc chắn là tôi rất tin, và mong muốn được làm sớm. Lúc này bạn tôi mới nói, bây giờ bắt đầu, thì có 3 gói để bạn lựa chọn, thứ nhất là gọi 100pv (tương đương 4 triệu). Thứ 2 là gói 200pv (tương đương 8 triệu) và gói VIP 500pv (20 triệu). Và hỏi tôi muốn tham gia gói nào?
Khi tôi hỏi kỹ từng gói, bạn tôi nói, gọi 100pv, và 200 pv chỉ là khách hàng thông minh sử dụng sản phẩm thôi, chứ không kiếm được tiền, tức là không có lương. Chỉ có gói 500pv thì tôi mới cơ hội nhận được lương mỗi tháng vài ngàn đô. Bạn ấy nói tôi hãy chọn đi, trong này không bắt ép ai hết.
Nói là không bắt ép, nhưng tôi vẫn bị phải vào gói 500pv. Tôi tìm đến công ty đa cấp là để làm, chứ đâu phải mua hàng sử dụng?
Trong đầu tôi bắt đầu có một sự nghi ngờ, và dường như bạn tôi nhận ra điều đó, nên nói qua chuyện khác, nào là trong này có anh chỉ chở chuối, khổ lắm. Mà bây giờ thu nhập gần 100 triệu. Không lẽ bỏ ra 20 triệu thôi để thay đổi tương lai cũng không muốn sao?
Rồi nói tôi tư duy kém hơn ông xe ôm, xe ôm muốn chạy xe họ phải đầu tư mười mấy triệu để mua xe chạy. Và hàng tháng thu lại được có vài triệu, trong khi mình bỏ ra chừng đó, thu lại gấp bội lần, tại sao không?
Tôi nghe cũng có lý, dường như tôi bị cuốn theo những gì người ấy nói, và không còn là tôi nữa. Nhưng về đến nhà, tôi lại suy nghĩ, sao ban đầu bạn tôi nói để làm dự án này, không cần vốn? Không cần kinh nghiệm, và không có rủi ro? Nếu tôi bỏ ra 20 triệu mà không làm được sẽ thế nào? Tôi gọi điện thoại ngay cho bạn ấy để hỏi, bạn ấy cười to và nói với tôi: "Đó không phải là đầu tư!". Đó là mình bỏ ra để mua sản phẩm về sử dụng cho riêng mình, có buôn bán gì đâu mà đầu tư? Vả lại ai cũng làm được, tại sao nói bản thân mình không làm được, tự tin lên?
Trong lúc đó, ai cũng bảo tôi coi chừng bị lừa, ba mẹ tôi thì la mắng và nói sẽ bị lừa cho mà xem. Nhưng tôi mặc kệ và đưa ra vài lý luận mà tôi học được ở công ty. Rồi tôi bắt đầu công việc nhanh chóng. Tôi hẹn những người mà tôi quen biết ra cafe để nói chuyện, và dĩ nhiên gần hai tuần uống nước đó, tôi phải tự trả, số tiến chi đã lên đến tiền triệu mà vẫn không ai đồng ý làm. Vì họ nói lừa đảo, tôi buồn lắm.
Lại liên hệ với người upline (người có cấp cao hơn trong công ty bán hàng đa cấp) của mình - bạn tôi nói: "Từ từ, cái gì cũng không vội vã được. Tôi chỉ cần tìm 5 người tham gia, vậy là giàu rồi. Nên 100 người tới hẹn, chắc chắn sẽ có 5 người đồng ý". Tôi nghe lại thấy bùi tai. Những tháng ngày đó tôi rất khổ sở, vì tiền chi phí đã không còn. Nhưng bạn tôi lại nói, phải cố gắng vay mượn một ít, rồi từ từ mình trả, mình sắp giàu rồi.
Bạn tôi nói đầu tư vào ăn mặc, điện thoại, tóc tai để thật ra dáng. Vì mình làm dự án 4.000 USD cơ mà, phải thể hiện cho người ta tin, không lùi xùi được. Tôi nghe thấy có lý. Vậy là về nhà, tôi lại vay mẹ một ít tiền đi mua sắm ít quần áo. Đổi một chiếc điền thoại nhìn cho ra dáng.
Tôi cứ quyết tâm làm. Ngày nào cũng hẹn, cũng gặp. Nhưng chỉ vài người tham gia đi off xong, về họ lại từ bỏ. Tôi bắt đầu thấy lo lắng. Vì số tiền tôi vay để đi Thái, để vào gói 500pv, để cafe hẹn gặp,... đã lên đến con số gần 30 triệu. Tôi biết làm gì để trả nợ đây?... (còn nữa)
BackyHanoi