Trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama đang nỗ lực thúc đẩy các cuộc đàm phán giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Trung Quốc, Mỹ, Nga và Đức) nhằm đạt được một thỏa thuận hạt nhân toàn diện, ngày 3/3, thủ lĩnh phe đa số của đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ Mitch McConnell đã trực tiếp trình lên Thượng viện một dự luật yêu cầu chính quyền Obama phải trình Quốc hội phê chuẩn bất cứ thỏa thuận hạt nhân nào đạt được với Iran.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif phải) đàm phán về chương trình hạt nhân Iran. (Nguồn: AFP/TTXVN)
Theo dự luật có tên "Đạo luật xem xét chương trình hạt nhân Iran" do Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ Bob Corker và Thượng nghị sỹ đảng Dân chủ Robert Menendez đề xuất, Tổng thống Obama sẽ phải trình Quốc hội mọi thỏa thuận đạt được với Tehran trong vòng 5 ngày. Quốc hội sẽ có 60 ngày để thảo luận và xem xét trước khi quyết định có phê chuẩn hay không.
Phát biểu trước báo giới tại cuộc họp báo hàng tuần, Thượng nghị sỹ Connell cho biết ông muốn trong tuần tới Thượng viện sẽ tiến hành thảo luận và bỏ phiếu về dự luật trên.
Theo ông, dự luật sẽ giúp ngăn chính quyền Washington ký kết một thỏa thuận "không mấy tốt đẹp" với Iran, cũng như tạo điều kiện cho Quốc hội có cơ hội xem xét vấn đề này. Quan chức này cũng cho biết các điều khoản về tăng cường trừng phạt kinh tế Iran sẽ được bổ sung vào dự luật trong trường hợp các bên không đạt được thỏa thuận liên quan đến vấn đề hạt nhân gây tranh cãi của nước Cộng hòa Hồi giáo Iran.
Trước đó, Nhà Trắng tuyên bố sẽ phủ quyết bất kỳ dự luật nào của Quốc hội liên quan đến hồ sơ hạt nhân Iran nhằm ngăn chặn mọi động thái cố tình ngăn cản thỏa thuận sẽ được ký kết giữa Iran và nhóm P5+1.
Động thái trên diễn ra chỉ vài giờ sau khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu có bài diễn văn gây tranh cãi trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ, trong đó tập trung chỉ trích chương trình hạt nhân của Iran. Trong bài phát biểu, nhà lãnh đạo Israel cho rằng thỏa thuận hạt nhân mà nhóm P5+1 đang theo đuổi là “một thỏa thuận tồi” và sẽ “mở đường cho Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.”
Nhà lãnh đạo Israel cáo buộc chính quyền Obama đang “nhắm mắt làm ngơ trước sinh mệnh của một quốc gia" và rằng thỏa thuận hạt nhân mới sẽ không thể ngăn chặn Iran sở hữu bom hạt nhân.
Mặc dù bài phát biểu của Thủ tướng Israel nhận được sự ủng hộ và tán thưởng từ các nghị sỹ diều hâu tại Quốc hội Mỹ, nhưng một số nghị sỹ đảng Dân chủ đã lên tiếng chỉ trích ông là "nhân vật chuyên gieo rắc sự hoang mang."
Trong một tuyên bố, bà Nancy Pelosi - lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Mỹ - cho rằng bài diễn văn của Thủ tướng Israel đã xem thường sự hiểu biết của nước Mỹ đối với mối đe dọa từ tham vọng hạt nhân của Iran, cũng như xem thường cam kết của Washington trong nỗ lực ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân.
Đại diện cấp cao của Liên minh châu Âu về chính sách an ninh và đối ngoại Federica Mogherini cũng lên tiếng cảnh báo các quan điểm của Thủ tướng Israel, cho rằng ông đang "gieo rắc nỗi sợ hãi." Bà Mogherini cam kết sẽ nỗ lực thúc đẩy một thỏa thuận hạt nhân toàn diện giữa Iran và nhóm P5+1.
Tại Israel, người dân nước này cũng có những ý kiến trái chiều xung quanh bài diễn văn của Thủ tướng Netanyahu. Một số người cho rằng nhà lãnh đạo của họ đã liều lĩnh can thiệp vào vấn đề chính trị nội bộ của nước Mỹ, đồng minh quan trọng nhất của quốc gia Trung Đông này.
theo Vietnam+