Việt Nam được mệnh danh là "vương quốc sắn" với sản lượng và kim ngạch xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn đứng đầu thế giới. Không chỉ củ sắn mang lại giá trị kinh tế cao, các bộ phận khác của cây sắn cũng được tận dụng tối đa, tạo nên nguồn thu nhập dồi dào cho người dân.
Củ sắn - Món quà đa dạng từ thiên nhiên
Cây sắn, một loại cây trồng quen thuộc với người dân Việt, đang ngày càng khẳng định vị thế "tỷ đô" của mình trong ngành nông nghiệp. Không chỉ củ sắn, mà toàn bộ các bộ phận của cây đều mang lại giá trị kinh tế đáng kể, từ việc chế biến thành thực phẩm, thức ăn gia súc cho đến ứng dụng trong công nghiệp.
Củ sắn được sử dụng trực tiếp để ăn tươi, làm thức ăn gia súc, chế biến sắn lát khô, bột sắn nghiền, tinh bột sắn, tinh bột sắn biến tính và nhiều sản phẩm khác từ tinh bột. Thân sắn được dùng làm giống, trồng nấm, làm củi đun và nguyên liệu cho công nghiệp xenlulo. Lá sắn là thức ăn cho cá, tằm và được xuất khẩu sang các thị trường như Hàn Quốc, Nhật Bản, khu vực đông người châu Á.
Xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn: Nửa đầu năm 2024 ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực
Thống kê từ Tổng cục Hải quan cho thấy, xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn trong tháng 6/2024 đạt hơn 68 triệu USD, tăng trưởng mạnh mẽ so với tháng trước đó. Tính chung trong nửa đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 630 triệu USD, tăng 6,2% so với cùng kỳ năm ngoái, mặc dù sản lượng giảm nhẹ.
Điểm sáng đáng chú ý là giá xuất khẩu sắn tăng mạnh, đạt mức trung bình 454 USD/tấn, tăng 15% so với cùng kỳ năm 2023. Trung Quốc tiếp tục là thị trường nhập khẩu sắn lớn nhất của Việt Nam, chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, thị trường Hàn Quốc lại chứng kiến sự sụt giảm cả về lượng và giá trị so với cùng kỳ năm trước.
Thị trường xuất khẩu sắn: Trung Quốc vẫn là thị trường lớn nhất
Trung Quốc tiếp tục là thị trường xuất khẩu sắn lớn nhất của Việt Nam, chiếm tỷ trọng lớn nhất. Trong 6 tháng đầu năm, Trung Quốc nhập khẩu hơn 1,26 triệu tấn sắn từ Việt Nam với kim ngạch đạt 569 triệu USD, giảm 6% về lượng nhưng tăng 9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2023.
Hàn Quốc đứng thứ 2 với 35.849 tấn, trị giá gần 10,1 triệu USD, giảm 54% về lượng và 62% về kim ngạch. Đài Loan xếp hạng thứ 3 với 27.697 tấn, tương đương hơn 15 triệu USD, tăng 4% về lượng và 15% về giá trị. Ngoài ra, Việt Nam còn xuất khẩu sắn sang các thị trường khác như Malaysia, Myanmar, Nhật Bản,...
Sản lượng sắn giảm nhẹ, giá xuất khẩu tăng
Theo Tổng cục Thống kê, năm 2023, diện tích sắn trên cả nước đạt khoảng 511,5 nghìn ha, giảm 18,8 nghìn ha so với năm 2022. Sản lượng ước đạt 10,43 triệu tấn củ tươi, giảm khoảng 196,3 nghìn tấn so với năm 2022. Tuy sản lượng giảm, giá xuất khẩu sắn tăng cao giúp duy trì kim ngạch xuất khẩu. Cùng với Thái Lan, Việt Nam hiện đang thống lĩnh nguồn cung xuất khẩu toàn cầu với kim ngạch năm 2023 đạt hơn 1,3 tỷ USD.
Xu hướng xuất khẩu sắn trong thời gian tới
Mặc dù đạt được những thành tựu đáng kể, ngành sắn Việt Nam vẫn đối mặt với một số thách thức, đặc biệt là sự phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc và sự biến động của giá cả. Tuy nhiên, với tiềm năng lớn từ cây sắn và sự đa dạng hóa thị trường, ngành sắn Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội để phát triển và khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế.
Với những tín hiệu tích cực từ thị trường, các doanh nghiệp Việt Nam đang kỳ vọng vào sự phục hồi của ngành sắn trong nửa cuối năm 2024. Bên cạnh việc duy trì thị trường truyền thống, việc mở rộng sang các thị trường mới như EU cũng được xem là một hướng đi đầy tiềm năng, đặc biệt trong bối cảnh giá lương thực toàn cầu đang có xu hướng tăng cao.
Một thay đổi đáng chú ý trong xuất khẩu tinh bột sắn sang Trung Quốc là xuất khẩu qua đường biển cao hơn hẳn so với xuất khẩu biên mậu. Các thương nhân ngành sắn Việt Nam kỳ vọng xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn sẽ khởi sắc trở lại từ tháng 7/2024. Về sắn lát, dự báo các nhà máy Trung Quốc có thể sẽ mua hàng trở lại từ tháng 7 do nhu cầu tiêu thụ cao và tồn kho sắn lát tại Trung Quốc đang cạn kiệt.
Với sự nỗ lực không ngừng của các doanh nghiệp và sự hỗ trợ từ chính phủ, cây sắn được kỳ vọng sẽ tiếp tục giữ vững vị thế "cây tỷ đô", đóng góp quan trọng vào sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam.
Bảo An
Theo KTDU