Một trong số những giải pháp nhằm tiếp tục tái cơ cấu, đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động doanh nghiệp Nhà nước được đặt ra là đến năm 2018 sẽ thành lập một cơ quan chuyên trách làm đại diện sở hữu đối vốn Nhà nước.
Chính phủ sẽ lập một cơ quan chuyên trách quản lý vốn Nhà nước (Ảnh minh hoạ).
Chính phủ vừa ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TW ngày 3/6/2017 của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 5 khóa XII về tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp Nhà nước.
Mục tiêu của Chương trình đến năm 2020, hoàn thành cơ cấu lại, đổi mới doanh nghiệp Nhà nước giai đoạn 2017 - 2020, trong đó thực hiện cổ phần hóa 137 doanh nghiệp Nhà nước; hoàn thành thoái vốn theo danh mục đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1232/QĐ-TTg ngày 17/8/2017 và các doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm giữ, tham gia góp vốn theo các quyết định cụ thể của Thủ tướng Chính phủ.
Đồng thời, tập trung xử lý dứt điểm các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, các dự án, công trình đầu tư của doanh nghiệp nhà nước kém hiệu quả, thua lỗ kéo dài, trọng tâm là 12 dự án thua lỗ, kém hiệu quả của ngành công thương.
Đặc biệt, năm 2018, thành lập một cơ quan chuyên trách làm đại diện chủ sở hữu đối với doanh nghiệp Nhà nước và cổ phần, vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp.
Đẩy mạnh cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước
Nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu của Chương trình là đẩy mạnh cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước.
Trong đó, sẽ Nghiên cứu ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13/10/2015 về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp, trong đó nội dung về thoái vốn được điều chỉnh theo hướng quy định phương thức thoái vốn phù hợp với tình hình thị trường và thực tế hoạt động của doanh nghiệp.
Trong quá trình thực hiện triển khai công tác cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước, kiên quyết thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước đối với các doanh nghiệp thuộc Danh mục doanh nghiệp Nhà nước thực hiện sắp xếp giai đoạn 2016 - 2020 theo tiến độ, lộ trình được phê duyệt. Thường xuyên rà soát, cập nhật Danh mục doanh nghiệp Nhà nước thực hiện cổ phần hóa theo từng năm.
Đối với các doanh nghiệp không đủ điều kiện để thực hiện cổ phần hóa thì xem xét áp dụng các hình thức sắp xếp khác như bán, khoán, cho thuê, giải thể, áp dụng biện pháp phá sản theo quy định của pháp luật đối với doanh nghiệp Nhà nước lâm vào tình trạng phá sản mà không có phương án tái cơ cấu khả thi.
Nhà nước thống nhất sở hữu các công trình hạ tầng quan trọng; doanh nghiệp cổ phần hóa, nhà đầu tư nhận quyền khai thác chỉ được quyền quản lý, vận hành, khai thác các công trình, dự án kết cấu hạ tầng; việc lựa chọn nhà đầu tư, doanh nghiệp phải thực hiện theo Luật Đấu thầu, công khai, minh bạch; bảo đảm quốc phòng, an ninh và bảo vệ chủ quyền quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ.
Phải niêm yết trong 1 năm từ ngày IPO
Theo Chương trình hành động, Chính phủ sẽ tiếp tục giảm tỷ lệ sở hữu Nhà nước đối với các doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hóa và thúc đẩy gắn cổ phần hóa với niêm yết, đăng ký giao dịch tập trung trên thị trường chứng khoán.
Các doanh nghiệp cổ phần hóa phải niêm yết trong thời hạn một năm kể từ ngày phát hành cổ phiếu lần đầu. Các doanh nghiệp cổ phần hóa chưa đáp ứng đầy đủ các điều kiện niêm yết cổ phiếu theo quy định của pháp luật thì phải đăng ký giao dịch trên hệ thống giao dịch cho chứng khoán chưa niêm yết (hệ thống giao dịch UPCoM). Xử lý nghiêm đối với các doanh nghiệp cố tình không thực hiện niêm yết, đăng ký giao dịch cổ phiếu trên thị trường chứng khoán theo quy định.
Tiền thu từ cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước được quản lý tập trung và chỉ sử dụng cho mục đích chi đầu tư phát triển, không sử dụng chi thường xuyên; đảm bảo đưa vào cân đối vốn đầu tư trung hạn nguồn ngân sách Nhà nước giai đoạn 2016 - 2020 là 250.000 tỷ đồng, trong đó năm 2017 là 60.000 tỷ đồng.
Xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân đầu tư thua lỗ
Kiên quyết xử lý dứt điểm các doanh nghiệp Nhà nước, các dự án đầu tư chậm tiến độ, hoạt động thua lỗ, kém hiệu quả theo cơ chế thị trường, thực hiện cơ cấu lại và chuyển nhượng dự án cho nhà đầu tư thuộc thành phần kinh tế khác. Làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật những vi phạm của các tổ chức, cá nhân liên quan để xảy ra tình trạng doanh nghiệp nhà nước, dự án đầu tư thua lỗ, thất thoát, lãng phí lớn.
Chương trình hành động cũng đặt ra yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước đối với doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp có vốn góp của Nhà nước.
Đặc biệt, khẩn trương thành lập một cơ quan chuyên trách của Nhà nước làm đại diện chủ sở hữu đối với doanh nghiệp Nhà nước nhằm đảm bảo thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ, yêu cầu sau: Thực hiện quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu Nhà nước đối với doanh nghiệp Nhà nước, cổ phần, vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp; phê duyệt và giám sát việc thực hiện các chiến lược, kế hoạch sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển ngành; phối hợp với các cơ quan có liên quan thực hiện đúng quy định của pháp luật về công tác tổ chức - cán bộ tại doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước: về tổ chức, thành lập, gia nhập, tổ chức lại, giải thể, thay đổi cơ cấu sở hữu, thực hiện điều lệ, tình hình tài chính, hiệu quả sản xuất kinh doanh; về công tác cán bộ: bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm, chế độ lương, thưởng, thực hiện nhiệm vụ...
Phương Dung
Theo Dân trí