Chính sách thuế TNDN sửa đổi, bổ sung tác động tích cực đến doanh nghiệp nhỏ và vừa

Ảnh minh họa

Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) chiếm tỷ lệ 97%-98% trong tổng số doanh nghiệp Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế - xã hội và được xác định là “động lực tăng trưởng”, là “xương sống” của nền kinh tế. Do đó, việc thúc đẩy DNNVV phát triển, nâng cao năng lực cạnh tranh là rất cần thiết.

Dự thảo Luật sửa đổi đưa ra phương án miễn, giảm thuế TNDN: Doanh nghiệp có tổng doanh thu năm dưới ba tỷ đồng áp dụng thuế suất 15%. Doanh nghiệp có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 200 người; đồng thời đáp ứng điều kiện có tổng doanh thu năm từ ba tỷ đồng đến năm mươi tỷ đồng áp dụng thuế suất 17%. Ưu đãi thuế đối với lĩnh vực công nghệ cao, lĩnh vực khoa học và công nghệ, các dự án đầu tư tại khu kinh tế,… Việc miễn, giảm thuế TNDN tác động tích cực đến các DNNVV cũng như là tác động tích cực đến toàn bộ nền kinh tế:

Thứ nhất, tăng sức cạnh tranh, tăng tích lũy. Thuế TNDN được miễn, giảm, các doanh nghiệp có lợi nhuận nhiều hơn, tăng động lực sản xuất kinh doanh và tăng sức tranh cho doanh nghiệp. Phần thuế được miễn, giảm doanh nghiệp sẽ mở rộng đầu tư vào nền kinh tế và gia tăng tích lũy để trở thành các doanh nghiệp lớn.

Thứ hai, tăng tính tuân thủ trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế. Chi phí về thuế giảm, lợi nhuận tăng như vậy thay vì bỏ ra chi phí để trốn thuế hoặc khó khăn phải nợ thuế thì doanh nghiệp sẽ nghiêm túc chấp hành việc kê khai, nộp thuế. Từ đó, tỷ lệ doanh nghiệp trốn thuế, nợ đọng thuế sẽ giảm, thuận lợi cho công tác quản lý thu thuế và tăng thu cho ngân sách.

Thứ ba, khuyến khích chuyển đổi hộ kinh doanh lên doanh nghiệp. Thủ tục kê khai thuế ngày càng đơn giản, nhanh chóng, cộng với mức thuế TNDN được miễn, giảm sẽ khuyến khích các hộ kinh doanh cá thể chuyển đổi lên doanh nghiệp. Khi hộ kinh doanh chuyển lên doanh nghiệp thì việc kê khai, nộp thuế thuận lợi, dễ dàng, hiệu quả hơn.

Thứ tư, chính sách thuế TNDN ưu đãi đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao, lĩnh vực khoa học và công nghệ, điều này làm gia tăng năng suất cho nền kinh tế. Từ đó thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng theo chiều sâu.

Thứ năm, thuế suất giảm phù hợp với thông lệ quốc tế. Các nước OECD giảm mức thuế suất thuế TNDN trung bình từ 32% năm 2000 xuống 26% năm 2008 và 25% năm 2015. Từ năm 2013 đến nay, Anh đã 04 lần giảm thuế suất thuế TNDN phổ thông, từ 24% xuống 19% và dự kiến từ 1/4/2020 giảm xuống 17%. Tại khu vực châu Á, Nhật Bản giảm mức thuế suất từ 25,5% xuống 23,9% từ 01/4/2015. Bangladesh giảm thuế suất từ 27,5% xuống 25% từ 01/7/2015. Ma-lay-xi-a giảm thuế suất từ 25% xuống 24% từ năm 2016. Irasel giảm thuế suất từ 25% xuống 24% năm 2016 và 23% năm 2017. Xin-ga-po áp dụng mức thuế suất phổ thông 17%. Trung Quốc áp dụng mức thuế suất phổ thông là 25%, doanh nghiệp nhỏ được áp dụng mức thuế suất ưu đãi là 10%-20%. Thái Lan, mức thuế suất phổ thông là 20% nhưng các DNNVV được áp dụng thuế suất ưu đãi ở mức thấp hơn. In-đô-nê-xi-a, thuế suất phổ thông là 25%, DNNVV cũng được ưu đãi thuế suất ở mức thấp hơn. Thuế suất thuế TNDN của Việt Nam giảm là hoàn toàn phù hợp với thông lệ quốc tế giúp các doanh nghiệp tăng sức cạnh tranh, thu hút đầu tư trong và ngoài nước, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ngoài ra mức thuế suất thấp giúp ngăn ngừa hiện tượng chuyển giá.

Chính sách thuế TNDN được sửa đổi, bổ sung với nhiều tác động tích cực, thúc đẩy DNNVV phát triển. Tuy nhiên, các doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, sẽ chưa được hưởng lợi ích từ việc miễn, giảm thuế vì các doanh nghiệp này có số thuế phải nộp âm. Số thuế phải nộp âm thì việc miễn, giảm không có ý nghĩa. Đây cũng là động lực để các doanh nghiệp đang làm ăn thua lỗ cần phải cố gắng để kinh doanh có lãi, để được hưởng các ưu đãi từ chính sách.

Chính sách thuế TNDN sử đổi, bổ sung có tác động tích cực đối với doạnh nghiệp đặc biệt là các DNNVV. Chính sách này có phù hợp với đất nước có tỷ lệ DNNVV cao như Việt Nam. Chính sách sẽ hỗ trợ tốt cho mục tiêu Quốc gia khởi nghiệp.

ThS. Nguyễn Văn Phong
Trường Bồi dưỡng cán bộ tài chính