Cơ hội và thách thức xuất khẩu nông sản chủ lực của Việt Nam

Theo TS. Trần Thị Thu Hiền, Viện Nghiên cứu Chiến lược chính sách công thương (Bộ Công thương), hiện nay, việc xuất khẩu nông sản chủ lực đối với các doanh nghiệp nông nghiệp của Việt Nam có 5 thách thức lớn:

Thứ nhất, quá trình hội nhập quốc tế làm gia tăng cạnh tranh. Việc Việt Nam tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) đã thu hút nhiều vốn đầu tư nước ngoài (FDI) vào lĩnh vực nông nghiệp. Điều này tạo ra sự cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Bên cạnh đó, các nước đang phát triển mạnh sản xuất nông sản với chất lượng cao cũng trở thành đối thủ cạnh tranh của Việt Nam trên các thị trường xuất khẩu.

Thứ hai, yêu cầu tiêu chuẩn chất lượng nông sản xuất khẩu ngày càng cao. Các quốc gia và người tiêu dùng trên thế giới đang đặt mục tiêu phát triển bền vững, giảm phát thải cacbon. Điều này đòi hỏi nông sản Việt Nam phải đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng cao về vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, giảm phát thải cacbon.

Thứ ba, sự quay lại của chủ nghĩa bảo hộ thương mại. Những biến động kinh tế, chính trị, xã hội trên thế giới đã dẫn đến xu hướng bảo hộ thương mại gia tăng. Điều này có thể gây ra những khó khăn cho xuất khẩu nông sản của Việt Nam, đặc biệt là đối với các mặt hàng nông sản có lợi thế cạnh tranh thấp.

Thứ tư, đòi hỏi đáp ứng yêu cầu cao về công nghệ. Để đáp ứng các quy định về kỹ thuật, quy tắc xuất xứ, tiêu chuẩn về chất lượng, đáp ứng yêu cầu về môi trường đối với xuất khẩu nông sản chủ lực, cần đáp ứng các yêu cầu về công nghệ sản xuất hàng nông sản xuất khẩu, đặc biệt là công nghệ số.

Thứ năm, ngành nông nghiệp luôn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức từ các tác động của thiên tai như biến đổi khí hậu. Biến đổi khí hậu đã dẫn đến các hiện tượng thời tiết cực đoan, gây thiệt hại cho sản xuất nông nghiệp. Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu.

Để vượt qua những thách thức này, Việt Nam cần có những chính sách đồng bộ và hiệu quả để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nông nghiệp phát triển bền vững, nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường. Một số giải pháp cụ thể bao gồm:

• Tiếp tục hội nhập kinh tế quốc tế, tận dụng các cơ hội từ các FTA để mở rộng thị trường xuất khẩu nông sản.
• Đẩy mạnh đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp, nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng của nông sản xuất khẩu.
• Tăng cường đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành nông nghiệp.
• Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực nông nghiệp.

Với những nỗ lực của Chính phủ và các doanh nghiệp nông nghiệp, xuất khẩu nông sản của Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển bền vững, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội của đất nước.

Bảo An 

Theo Kinh tế và đồ uống