Thanh tra Chính phủ vừa công bố một loạt vi phạm trong công tác thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại tố cáo và phòng chống tham nhũng tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Thanh tra Chính phủ (TTCP) thông báo Kết luận thanh tra việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong công tác thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN).
Kết luận thanh tra việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong công tác thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng của NHNN.
Nội dung thanh tra việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ trong công tác thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng của NHNN, TTCP tập trung thanh thanh một số nội dung chính trong công tác quản lý nhà nước của NHNN về: công tác giám sát, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng của NHNN.
Khuyết điểm việc thực hiện chức năng giám sát
Theo kết luận ngày 31/8, TTCP chỉ ra việc thực hiện chức năng giám sát từ xa của NHNN chưa tổng hợp và phân tích sâu sắc các báo cáo của tổ chức tín dụng (TCTD) để đánh giá chính xác các nội dung: diễn biến về tài sản nợ và tài sản có; chất lượng tài sản có; vốn tự có; tình hình thu nhập, chi phí và kết quả kinh doanh; việc thực hiện quy định về các tỉ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động TCTD và các quy định pháp luật khác.
Chất lượng công tác giám sát từ xa chưa cao trong việc phát hiện các tiểm ẩn rủi ro, chưa đánh giá nguy cơ tiềm ẩn đối với các tổ chức tín dụng; chưa phát huy được hiệu quả của vai trò cảnh báo hệ thống. Việc tổng hợp, xử lý thông tin và phối hợp của Cơ quan TTGSNN với Trung tâm thông tin tín dụng CIC chưa phát huy được hiệu quả trong hoạt động giám sát TCTD.
Chất lượng báo cáo giám sát cũng như các văn bản cá biệt chưa đề xuất xử phạt vi phạm hành chính (VPHC) của một số đối tượng giám sát ngân hàng theo quy định của pháp luật nhằm chấn chỉnh việc chấp hành chế độ thông tin, báo cáo của các TCTD.
Về công tác thanh tra, kiểm tra
TTCP cũng chỉ ra, việc lựa chọn đối tượng thanh tra tại kế hoạch thanh tra chi tiết của Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng chưa phù hợp với định hướng. Hệ thống tín dụng có nhiều tiềm ẩn rủi ro nhưng NHNN chưa có giải pháp tiến hành thanh tra đồng bộ và kịp thời; không rà soát và phối hợp với kết quả giám sát từ xa đề xây dựng kế hoạch. Dẫn đến việc các năm luôn phải điều chỉnh kế hoạch một cách bị động.
Mặt khác, Thống đốc NNN phê duyệt kế hoạch thanh tra chậm so với quy định tại khoản 3 điều 36 Luật Thanh tra 2010, khoản 7 điều 10 Thông tư 01/2014/TT-TTCP.
Trong thời gian từ ngày 1/10/2010 đến 30/5/2015 Cơ quan TTGSNH, NHNN Hà Nội, NHNN TP HCM có khuyết điểm, vi phạm sau:
Khi tiến hành thanh tra, một số cuộc thanh tra có thời gian thực hiện vượt so quyết định, không thực hiện hết nội dung được phê duyệt trong kế hoạch.
Một số kết luận thanh tra việc kiến nghị, xử lý đối với các vi phạm chưa nghiêm theo các quy định của pháp luật như không xử phạt VPHC đối với đối tượng có vi phạm, chưa kịp thời có biện pháp xử lý, chấn chỉnh hữu hiệu đối với một số TCTD có nguy cơ mất khả năng chi trả.
Chất lượng một số cuộc thanh tra chưa cao, cụ thể các TCTD có nhiều vi phạm nhưng trong công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát chưa kịp thời phát hiện để xử lý, ngăn chặn.
Bên cạnh đó, việc đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện kết luận thanh tra, quyết định xử lý về thanh tra của NHNN còn nhiều hạn chế, dẫn đến tình trạng việc khắc phục, chỉnh sửa, thực hiện kiến nghị sau thanh tra của một số TCTD còn kéo dài, chưa đúng tiến độ về thời gian yêu cầu.
NHNN chưa áp dụng biện pháp có thẩm quyền để xử lý hoặc kiến nghị lên cơ quan chức năng nhà nước có thẩm quyền xử lý đối với hành vi vi phạm của đối tượng thanh tra không thực hiện kết luận chỉnh sửa sau thanh tra theo quy định tại điều 56, 57 Nghị định 86/2011/NĐ-CP.
NHNN chậm ban hành quyết định đặt TCTD vào tình trạng kiểm soát đặc biệt, khi TCTD lâm vào một trong các trường hợp theo quy định tại khoản 3 điều 146 Luật các TCTD 2010.
Công tác khiếu nại, tố cáo
Liên quan đến công tác khiếu nại, tố các, kết luận TTCP cho biết, thời hạn nhận, xử lý và giải quyết tố cáo của NHNN đối với một số đơn vị tố cáo vượt thời hạn quy định tại điều 20 và 21 Luật tố cáo. Thời hạn thụ lý giải quyết khiếu nại với một số đơn khiếu nại vượt quá thời hạn quy định tại điều 27, 26, 36, 37 Luật Khiếu nại 2013.
Phòng,chống tham nhũng
Công tác phòng, chống tham nhũng qua TTCP cho thấy, các văn bản hướng dẫn về việc kê khai và công khai tài sản, thu nhập của NHNN không tuân thủ các quy định tại Nghị định 78/2013/NĐ-CP, Thông tư 2442/2007/TT-TTCP, Thông tư 08/2013/TT-TTCP dẫn đến:
Việc kê khai tài sản, thu nhập của NHNN hàng năm chưa đúng nguyên tắc, trình tự, thủ tục, chậm thời gian. Năm 2014 Ban lãnh đạo NHNN thực hiện kê khai tài sản chậm trên 45 ngày so với quy định.
NHNN không thực hiện đúng Nghị định 78/2013/NĐ-CP và Thông tư 08/2013/TT-TTCP về quyết định phạm vi công khai, hình thức công khai Bản kê khai của người có nghĩa vụ kê khai do mình quản lý.
Thống đốc NHNN không giao nhiệm vụ cho Vụ Tổ chức cán bộ tham mưu về việc thực hiện minh bạch tài sản, thu thập mà giao nhiệm vụ cho Thủ trưởng các đơn vị tự lập, danh sách các đơn vị lập không được Thống đốc phê duyệt là chưa đúng quy định Thông tư 2422/2007/TT-TTCP, Thông tư 08/2013/TT-TTCP.
Ngoài phạm vi nêu trên, NHNN và các cơ quan trực thuộc còn những tồn tại, khuyết điểm trong việc thực hiện chuyển đổi vị trí công tác theo quy định. Việc thực hiện luân chuyển công tác; việc thực hiện thẩm quyền kiểm tra, thanh tra trách nhiệm thực hiện các quy định của pháp luật về phòng chống tham nhũng.
Kiến nghị của TTCP
Qua đó, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo NHNN rà soát các quy định, hướng dẫn trong công tác thanh tra, giám sát và phòng chống tham nhũng để điều chỉnh, sửa đổi cho phù hợp với tình hình hiện nay, đặc biệt trong công tác giám sát từ xa.
TTCP kiến nghị Thống đốc NHNN chỉ đạo các cơ quan chức năng thuộc NHNN, cơ quan TTGSNN, NHNN chi nhánh Hà Nội, NHNN chi nhánh TP HCM tiến hành kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, các cá nhân có vi phạm được nêu trong kết luận thanh tra.
NHNN chỉ đạo các đơn vị khẩn trương khắc phục những vi phạm nêu trong kết luận này. Đồng thời, rà soát và chỉ đạo các đơn vị thuộc NHNN, rà soát các văn bản đã ban hành chưa phù hợp với tình hình thực tế hiện nay, để khẩn trương sửa đổi hoặc ban hành mới các văn bản về lĩnh vực thanh tra, giám sát ngân hàng toàn hệ thống; giải quyết khiếu nại, tố cáo; phòng, chống tham nhũng phù hợp với thực tế hiện nay.
Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng phải rà soát các kết luận thanh tra phát hiện vi phạm hành chính nhưng chưa tiến hành xử phạt hoặc xử phạt không đúng quy định pháp luật để xử lý theo đúng quy định. Ngoài ra, kiểm tra, rà soát và xử lý những vi phạm của TCTD được TTGSNH phá hiện nhưng chưa xử lý hoặc xử lý chưa phù hợp.
Xử lý vi phạm của các TCTD mà TTCP đã chỉ ra trong kết luận này. Đặc biệt là TCTD cho vay đối với các khách hàng có vi phạm, TTGSNH cần chỉ đạo NHNN tỉnh thành phố giám sát, đôn đốc việc thực hiện các kiến nghị sau giám sát và thanh tra, nếu thấy có dấu hiệu tội phạm cần chuyển cơ quan điều tra để xử lý.
NHNN Chi nhánh TP HCM và Hà Nội tiến hành kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân về các khuyết điểm, vi phạm được nêu trong kết luận.
Ánh Dương
Theo KTTD, Vietnambiz