HSBC lo ngại về tình hình kinh tế vĩ mô của Việt Nam

Ảnh minh họa. (Ảnh: Quang Quyết/TTXVN)

Lạm phát tăng từ tháng Ba?

Theo HSBC, lạm phát toàn phần tháng 2/2014 đã xuống mức thấp nhất kể từ tháng 11/2009 mặc dù tháng này có thời điểm Tết Nguyên đán vốn từ trước đến nay đều đẩy giá thực phẩm và một số mặt hàng cơ bản lên. Tuy nhiên, năm nay mọi việc lại rất khác. Ngoài chi tiêu vào thực phẩm và đi ăn ngoài, đa số người Việt Nam đã cắt giảm những khoản chi tiêu không cần thiết như quần áo và đồ dùng gia đình.

HSBC phân tích, số liệu lạm phát tháng 2 yếu hơn dự báo đã cho thấy các hoạt động kinh tế tiếp tục bị ảnh hưởng bởi yếu tố lòng tin của người tiêu dùng. HSBC cũng dự báo, lạm phát cơ bản (không tính đến giá thực phẩm và xăng dầu) sẽ còn giảm thêm khi nền kinh tế chưa có tín hiệu khởi sắc.

Khoảng cách sản lượng của Việt Nam (tiêu chí thể hiện sự khác biệt giữa tăng trưởng kinh tế tiềm năng và thực tế) đang ở mức âm kể từ năm 2011. Không chỉ vậy, HSBC cho rằng thiếu hụt về sản lượng sẽ tiếp tục âm vào năm 2015 khi nhân công lao động và vốn đang hoạt động dưới mức khả năng.

Báo cáo nhận định: "Điều đáng lo ngại là nếu đầu tư và chi tiêu thiếu hiệu quả trong thời gian quá dài thì nhiều thiệt hại sẽ giáng vào nền kinh tế gây ra những hậu quả dài hạn."

Theo Ngân hàng này, nhu cầu đối với lao động bán chuyên đang tăng do dòng vốn đầu tư nước ngoài tăng cao nhưng nhu cầu của các doanh nghiệp vừa và nhỏ vẫn còn yếu. Trong bối cảnh lượng lao động không chính thức tương đối lớn tại Việt Nam (chiếm khoảng 23,5% tổng lực lượng) và tới 82% người lao động không có bảo hiểm xã hội, các hộ gia đình có thể bị ảnh hưởng trước những cú sốc kinh tế.

Điều này giải thích cho thói quen tiêu dùng cẩn trọng của người Việt Nam trong thời điểm Tết Nguyên Đán vừa qua đi ngược lại với những gì đã diễn ra trong những năm trước, khi mà thời điểm lễ lạt thông thường thúc đẩy chi tiêu cho quần áo và đồ gia dụng mới.

HSBC cũng cho rằng, với nhu cầu trong nước thấp, từ tháng 3 đến tháng 6/2014 sẽ có mặt bằng giá không thuận lợi. Điều này có nghĩa rằng khi giá mặt hàng thực phẩm hay chi phí vận chuyển tăng đáng kể có thể sẽ đẩy lạm phát toàn phần lên cao. Việc giá xăng tăng đã được thông báo sẽ thêm áp lực lạm phát nhưng thay đổi khá nhỏ chỉ ở xung quanh mức tăng 1%.

FDI không bù nổi kinh tế nội địa

HSBC đánh giá cao những nỗ lực tạo lòng tin cho người tiêu dùng khi Chính phủ lập công ty xử lý nợ xấu nhưng lại lo ngại việc Ngân hàng Nhà nước có thể trì hoãn thực hiện một vài phần của Thông tư 02 (quy định mới về phân loại nợ xấu cho các tổ chức tín dụng).

Thông tư 02 dự kiến sẽ được áp dụng vào tháng 6/2014 sau khi đã bị hoãn thi hành từ ngày dự kiến thực thi ban đầu là vào tháng 6/2013.

Đầu tư mới trong ngành điện tử và sản xuất đã giúp bù đắp cho hoạt động đầu tư nội địa đang chậm dần nhưng HSBC cũng cho rằng, dòng vốn FDI vẫn không đủ để vượt qua tình hình kinh tế nội địa uể oải.

Tổ chức này dự báo, lạm phát toàn phần sẽ tăng nhẹ trong quý II/2014 do mặt bằng giá cả không thuận lợi và chi phí năng lượng có tiềm năng tăng cao hơn.

HSBC khuyến cáo, kinh tế Việt Nam tiếp tục bị ảnh hưởng bởi lòng tin người tiêu dùng suy giảm và sẽ gánh hậu quả dài hạn nếu đầu tư, chi tiêu thiếu hiệu quả.

Ngoài ra, với nhu cầu yếu hơn kỳ vọng và lạm phát thực phẩm chậm hơn do giá gạo ổn định cũng đã khiến HSBC hạ dự báo lạm phát năm 2014 theo chiều hướng giảm còn còn 7,3%. Khi lạm phát giảm, Ngân hàng Nhà nước sẽ có cơ hội để giữ lãi suất OMO ổn định ở mức 5,5%.

Thúy Hà
theo Vietnam+