Nguy cơ tiềm ẩn từ việc lạm dụng nước tăng lực

Với những câu slogan đầy dụ hoặc “Redbull gives you wings” (tạm dịch: chắp cánh cho bạn đạt được những ước mơ to lớn) hay “Sting - Năng lượng bứt phá”,… các hãng nước tăng lực đã dễ dàng “cắm rễ” trong lòng người tiêu dùng như một thứ nước thần thánh giúp họ “đánh bay mệt mỏi”. Nhưng liệu “đôi cánh” đó có thực sự giúp người tiêu dùng “bứt phá thành công” hay sẽ từ từ “gặm nhấm” sức khoẻ của họ?

Sở hữu thành phần chính là đường và caffein, nước tăng lực được sử dụng rộng rãi với công dụng chính là tăng cường năng lượng và nâng cao sự tỉnh táo. Chính nhờ công dụng này mà nước tăng lực được xem là người đồng hành trong các hoạt động đòi hỏi năng lực thể chất cao như chơi thể thao, lái xe đường dài và cũng là người bạn “tri kỉ” của cánh dân văn phòng trong những lần chạy deadline.

Bên cạnh đó, các nhà sản xuất còn bổ sung một số chất khác như guarana, nhân sâm, vitamin nhóm B, yohimbe, cam đắng, carnitine và glucuronolactone,… điển hình nhất là “thần dược taurine” với khả năng điều hoà nhịp tim, phòng chống các bệnh về tim mạch hay phục hồi sức lực và cải thiện hiệu suất làm việc.

Không thể phủ nhận rằng nước tăng lực giúp con người tỉnh táo để làm việc, tuy vậy, việc làm dụng vào thứ nước thần thánh này vẫn tồn tại những khả năng tiềm ẩn, âm thầm “gặm nhấm” sức khoẻ của người sử dụng.

Một trong những thành phần có sức tàn phá lớn nhất của nước tăng lực là đường. Là một trong những thành phần chính của nước tăng lực, đường được sử dụng trong các loại nước này là đường ăn sucrose hoặc siro bắp cao fructose. Khi được đưa vào cơ thể, đường ăn sẽ phân tách thành glucose khiến lượng đường trong máu tăng cao giúp tạo ra nguồn năng lượng cho cơ thể thực hiện các hoạt động thể chất.

Mặt khác khi cơ thể được cung cấp quá nhiều đường sẽ dẫn đến tình trạng thừa cân, béo phì. Cấu trúc phân tử đơn giản của Sucrose được tiêu hoá nhanh chóng trong cơ thể người dẫn đến năng lượng nạp vào bị quá tải, vượt mức mà cơ thể cần để duy trì hoạt động. Từ đó, nguồn năng lượng thừa sẽ được chuyển hoá thành năng lượng dự trữ dưới dạng mỡ gây nên tình trạng thừa cân, béo phì. Ngoài ra, theo các nhà khoa học thược trường đại học Y UCLA, tiêu thụ một lượng đường lớn sẽ làm chậm quá trình hoạt động của não, thúc đẩy nhanh tình trạng lão hoá đặc biệt là tình trạng tiểu đường type 2.

Cùng với đường, caffeine là một trong những thành phần chủ chốt của nước tăng lực có tác dụng kích thích thần kinh, vô hiệu hoá adenosine chống lại cơn buồn ngủ và thúc đẩy adrenalin giúp cơ thể hưng phấn hơn. Các chuyên gia của Hiệp hội Dinh dưỡng thể thảo quốc tế cho biết, sau khoảng thời gian từ 15 đến 45 phút, nồng độ caffeine trong máu chạm đỉnh giúp người dùng cảm thấy tỉnh táo và tập trung tốt hơn.

Tuy nhiên, khi sử dụng nước tăng lực “quá liều”, người sử dụng sẽ phải đối mặt với tình trạng nghiện caffeine, lâu dần gan và hệ thông tim mạch sẽ là nạn nhân chịu nhiều ảnh hướng nhất từ loại chất kích thích này: hạn chế khả năng giải độc của gan, tăng áp lực lên các mạch máu, đồng thời gián tiếp gây ra tình trạng loãng xương và co giật cơ bắp bất thường.

Ngoài hai thành phần kinh điển trên, một số nước tăng lực còn bổ sung thêm taurine - chất được xem như là thần dược với khả năng đem ại sự sảng khoái, hạn chế các bệnh về tim mạch, chống oxi hoá và ngăn ngừa tiểu đường. Dù không phải là loại axid amin thiết yếu xong taurine lại có vai trò quan trọng trong việc phát triển não bộ và võng mạc.

Nếu như đường và caffeine “lắm tài nhiều tật” thì taurine được xem như “chất trung hoà” hoá giải mọi cái tật của 2 người anh em trên. Dẫu vậy, giới y học chỉ ra rằng, sau khi đi vào cơ thể theo ngõ thực phẩm, taurine sẽ chuyển hoá thành acid mật và đào thải ra ngoài cơ thể. Do đó, chưa có bằng chứng khoa học nào đủ thuyết phục để chứng minh công dụng “tăng lực” của loại “thần dược” này.

Một số thành phần “trợ lực” khác cũng được lăn xê rầm rộ như các vitamin nhóm B như B1, B2, B6,… giữ vai trò chuyển hoá năng lượng của tế bào. Các loại nước tăng lực hiện nay đều khá hào phóng khi cung cấp cho cơ thể lượng vitamin nhóm B vượt quá nhu cầu hằng ngày. ( in4 về hàm lượng vitamin B cần thiết - trong nước tăng lực). Đây cũng là một trong số những nguyên nhân khiến cơ thể có dấu hiệu bị choáng váng, chóng mặt, tê bì chân tay nếu sử dụng quá nhiều nước tăng lực.

Hiện nay, thị trường ước tăng lực đang có xu hướng gia tăng thêm nhiều sản phẩm phục vị nhu cầu thị hiếu của khách hàng về loại vừa có công dụng giải khát thơm ngon, vừa là “dược phẩm thần kì” nạp lại năng lượng cho cơ thể. Dẫu đem lại công dụng hiệu quả nhất thời những người tiêu dùng vẫn nên cảnh giác với những nguy cơ tiềm ẩn mà loại nước này đem lại cho cơ thể.

Nguy cơ tiềm ẩn từ việc lạm dụng nước tăng lực - Ảnh 1