Những sự kiện nổi bật của ngành Hải quan năm 2023

Năm 2023 Hải quan Việt Nam đã hợp tác với Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO) tổ chức thành công Hội nghị và Triển lãm Công nghệ năm 2023 của WCO tại Hà Nội, Việt Nam với chủ đề “Đón đầu kỷ nguyên số: Ứng dụng công nghệ, Thúc đẩy đổi mới và Nuôi dưỡng thế hệ hải quan kế cận chuyên nghiệp”. Hội nghị là một trong những sự kiện quan trọng nổi bật có phạm vi toàn cầu được tổ chức thường niên của Tổ chức Hải quan Thế giới.

Công tác đấu tranh, phòng, chống ma túy của ngành Hải quan đã đạt kết quả ấn tượng, bắt giữ được trên 2,8 tấn ma tuý các loại và 303 đối tượng. Dưới sự chỉ đạo sâu sát, kịp thời của Lãnh đạo các cấp, cùng với sự nỗ lực của cán bộ, công chức hải quan, trong năm 2023 toàn ngành Hải quan (tính từ ngày 16/12/2022 đến 15/12/2023) đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ: 263 vụ/303 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 121 vụ. Tang vật thu được trên 2,8 tấn ma túy các loại gồm: 3,1 kg thuốc phiện, 108,7 kg cần sa, 112,8 kg heroin, 330,9 kg cocain, 1.547 kg ketamin và 14552 viên ketamin (dạng viên), 703 kg ma tuý tổng hợp, 4224 viên ma túy tổng hợp (dạng viên), 10,1 kg ma tuý khác; 1155 viên ma tuý khác (dạng viên), 96,36 gram cỏ mỹ và 300 túi nước vui.

Chiến dịch Con rồng Mekong lần thứ V do Hải quan Việt Nam và Hải quan Trung Quốc đồng sáng kiến với kết quả nổi bật trong việc phối hợp bắt giữ 1.715 vụ vi phạm.

Chiến dịch Con Rồng Mê Kông V tại Việt Nam với 40 đầu mối quốc gia gồm 38 đầu mối quốc gia thuộc lực lượng hải quan và 02 đầu mối thuộc lực lượng Công an đã cập nhật tổng số 123 vụ việc bắt giữ ma túy và động, thực vật hoang dã, tăng 2,15 lần so Chiến dịch giai đoạn IV. Hải quan Việt Nam đã tham gia xây dựng và phổ biến 17 cảnh báo và 01 báo cáo tổng kết đánh giá hoạt động triển khai các giai đoạn của chiến dịch cho toàn bộ các thành viên. Kết quả triển khai của Chiến dịch qua 5 giai đoạn thực hiện từ năm 2018 - 2023 là kết quả rất đáng tự hào, được RILO AP đánh giá là một trong những Chiến dịch kiểm soát thành công nhất trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương với số lượng thành viên tham gia và số lượng vụ việc được cập nhật lên hệ thống thông tin chung của Chiến dịch (hệ thống CENCOmm).

Sự thành công của chiến dịch Con Rồng Mê Kông cho đến nay đã thể hiện vai trò chủ động của Hải quan Việt Nam trong các vấn đề kiểm soát khu vực và đã được cộng đồng Hải quan quốc tế và các tổ chức thực thi pháp luật đánh giá cao về chất lượng hợp tác, thái độ làm việc nghiêm túc, trách nhiệm, góp phần nâng cao hình ảnh của Hải quan Việt Nam trong cộng đồng quốc tế. Đồng thời, sự thành công của Chiến dịch là minh chứng cho nỗ lực rất lớn của các thành viên, sự phối hợp điều phối tích cực của Nhóm điều phối, sự hỗ trợ hiệu quả của Văn phòng UNODC khu vực và RILO AP.

Kế hoạch chuyển đổi số hải quan đến năm 2025, nổi bật là xây dựng Hệ thống Công nghệ thông tin thực hiện Hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan được tích cực, chủ động triển khai.

Nhằm cụ thể hóa mục tiêu tổng quát đến năm 2030 tại Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030: “Xây dựng Hải quan Việt Nam chính quy, hiện đại, ngang tầm Hải quan các nước phát triển trên thế giới, dẫn đầu trong thực hiện Chính phủ số, với mô hình Hải quan số, Hải quan thông minh”; các chính sách, chủ trương của Đảng, Chính phủ và Lãnh đạo các cấp về đẩy mạnh số hóa, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ của Cách mạng Công nghiệp 4.0, Tổng cục Hải quan đã chủ động xây dựng và ban hành Kế hoạch chuyển đổi số của ngành Hải quan đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, trong đó, đề ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành Hải quan số; đến năm 2030 hoàn thành Hải quan thông minh.

Điểm đáng ghi nhận, đây cũng là năm thứ 7 liên tiếp, Tổng cục Hải quan giữ vững thành tích đứng đầu về cải cách hành chính khối các đơn vị Tổng cục và tương đương thuộc Bộ Tài chính; thực hiện 10 chỉ tiêu cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại năm 2023.

Trong những năm qua, Tổng cục Hải quan đã được Chính phủ, các Bộ, Ngành và cộng đồng doanh nghiệp đánh giá là một trong những cơ quan đi đầu trong cải cách, hiện đại hóa. Năm 2023 là năm thứ bảy liên tiếp Tổng cục Hải quan được Bộ Tài chính xếp hạng đứng đầu trong số các đơn vị khối Tổng cục và tương đương thuộc Bộ về Chỉ số cải cách hành chính (CCHC) (theo Quyết định số 2664/QĐ-BTC ngày 01/12/2023 của Bộ trưởng Bộ Tài chính). Kết quả đạt được cho thấy quyết tâm của ngành Hải quan trong nỗ lực CCHC nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, thông thoáng, minh bạch, giảm chi phí và tạo điều kiện tối đa cho người dân và doanh nghiệp.

Hải quan Việt Nam đã không ngừng thúc đẩy hợp tác và hội nhập quốc tế trong lĩnh vực hải quan mang lại nhiều kết quả rõ nét, thực chất, góp phần khẳng định được vai trò và vị thế của Hải quan Việt Nam trên các diễn đàn quốc tế.

Dưới sự chỉ đạo của Lãnh đạo các cấp, gắn liền với việc thực hiện các mục tiêu của ngành hải quan trong năm 2023, cụ thể là mục tiêu chuyển đổi số hướng tới hải quan số, hải quan thông minh, công tác hợp tác và hội nhập quốc tế ngành Hải quan năm 2023 đã đạt được những chuyển biến sâu sắc và kết quả rõ nét thông qua các hoạt động hợp tác song phương đa dạng, đi vào chiều sâu, tập trung vào các nước trọng điểm, có quan hệ đối tác chiến lược hoặc toàn diện với Việt Nam; hợp tác đa phương hiệu quả, thực chất góp phần khẳng định và nâng cao vị thế, vai trò của Hải quan Việt Nam trên các diễn đàn quốc tế như: Hoa Kỳ, Trung Quốc, Anh, Hà Lan, Bỉ, Úc....

Ngành Hải quan tổ chức thành công 03 Hội nghị toàn quốc về quán triệt, triển khai công tác kiểm tra, giám sát hải quan, công tác quản lý thuế, công tác kiểm tra sau thông quan trong tình hình mới với sự tham gia của gần 8.000 cán bộ công chức, viên chức trong toàn Ngành.

Qua đó đã quán triệt các quy định pháp luật trong công tác quản lý Nhà nước về Hải quan; trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan Hải quan, công chức Hải quan các cấp trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý, giám sát hải quan, quản lý thuế, kiểm tra sau thông quan và triển khai các yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Đẩy mạnh thực hiện giai đoạn II Chương trình hỗ trợ khuyến khích doanh nghiệp tuân thủ pháp luật Hải quan, tăng 36% doanh nghiệp tham gia chương trình, hoàn thành và vượt mức chỉ tiêu đề ra tại nhiệm vụ cải cách hành chính năm 2023 của ngành Hải quan. Tính đến ngày 31/12/2023 cơ quan Hải quan đã ký kết biên bản ghi nhớ với 289 doanh nghiệp tham gia chương trình thí điểm hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tự nguyện tuân thủ pháp luật hải quan (Quyết định 1399/QĐ-TCHQ ngày 15/7/2022).

Với quyết tâm “không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn”, Tổng cục Hải quan đã ban hành Quy chế kiểm tra công vụ và xử lý vi phạm đối với công chức, viên chức trong ngành Hải quan tại Quyết định số 799/QĐ-TCHQ ngày 12/4/2023 (thay thế Quyết định số 2799/QĐ-TCHQ ngày 26/9/2018). Phạm vi điều chỉnh của Quy chế đã có sự phân định việc kiểm tra công vụ với các hoạt động kiểm tra theo các Quy chế kiểm tra khác của Tổng cục Hải quan. Tổng số hơn 980 hành vi vi phạm được xây dựng tại 12 Phụ lục, mỗi Phụ lục là danh mục hành vi vi phạm của một lĩnh vực công tác, quản lý tương ứng (tại Quy chế ban hành kèm theo Quyết định 2799/QĐ-TCHQ quy định khoảng 400 hành vi vi phạm).

Trong năm qua, công tác báo chí, tuyên truyền không ngừng đổi mới về nội dung và hình thức, phản ánh đầy đủ, kịp thời các mặt hoạt động của Tổng cục Hải quan, góp phần tích cực vào thành tích chung của Ngành.

Cụ thể, phối hợp thực hiện và đã phát sóng 47 số Chương trình “Hải quan Việt Nam”; 05 phóng sự và 10 tin nổi bật trên Bản tin thời sự 19h và gần 30 tin phóng sự trên các kênh của Đài Truyền hình Việt Nam. Đặc biệt, Tổng cục Hải quan đã phối hợp với Trung tâm phim Tài liệu - Đài THVN xây dựng và phát sóng 02 phóng sự và phim tài liệu “Hải quan Việt Nam - Vươn tầm cao mới”, nhân kỷ niệm 78 năm ngày thành lập ngành Tài chính và Hải quan Việt Nam. Bộ phim tài liệu đã phản ánh sâu sắc những thách thức mà ngành Hải quan vượt qua và sự quyết tâm, nỗ lực, cùng sự sáng tạo bền bỉ, kế thừa, tạo dựng và phát triển lên một tầm cao mới gắn với vai trò bảo vệ chủ quyền, lợi ích quốc gia, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam đối với toàn cầu. Sau khi hoàn thành và công chiếu trên sóng VTV1 của Đài Truyền hình Việt Nam, bộ phim tài liệu đã nhận được sự ủng hộ, khen ngợi của đông đảo cán bộ, công nhân viên chức, người lao động trong toàn Ngành nói riêng và cộng đồng doanh nghiệp, người dân nói chung.

Tổng cục Hải quan đã chủ động tích cực cung cấp thông tin cho báo chí định kỳ và trong trường hợp đột xuất. Thực hiện điểm báo hàng ngày, kịp thời báo cáo Bộ Tài chính những nội dung báo, đài tuyên truyền và những vấn đề được dư luận quan tâm. Kết quả, trong năm 2023 đã có gần 9.000 tin, bài, phóng sự về ngành Hải quan được đăng trên các báo (giấy, điện tử), tạp chí (giấy, điện tử), trang tin, các đài phát thanh và truyền hình.

Thanh Thúy
Theo KTDU