Việc tỷ lệ cảnh báo của Việt Nam ở mức thấp là một tín hiệu tích cực, thể hiện sự nỗ lực của các cơ quan chức năng và doanh nghiệp trong việc thực hiện tốt các quy định về an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh. Tuy nhiên, để tiếp tục duy trì và cải thiện kết quả này, các doanh nghiệp cần tiếp tục thực hiện nghiêm túc các quy định và tìm hiểu kỹ các yêu cầu của thị trường và người mua.
Tỷ lệ cảnh báo của Việt Nam ở mức thấp
Tại Diễn đàn “Tuyên truyền, thực thi cam kết về SPS trong Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu”, ông Ngô Xuân Nam, Phó Giám đốc SPS Việt Nam, cho biết, trong 10 tháng đầu năm 2023, EU đưa ra 3.865 cảnh báo về an toàn thực phẩm đối với hàng nông sản, thực phẩm nhập khẩu. Trong đó, có 55 cảnh báo đối với nông sản, thực phẩm từ Việt Nam nhập khẩu vào EU, chiếm 1,4%.
Rau quả là nhóm hàng bị cảnh báo nhiều nhất với 23 trường hợp, tiếp đó là sản phẩm thủy sản (19) và bánh kẹo và các sản phẩm chế biến khác (13). Vi phạm do dư lượng hóa chất chiếm 58%, vi phạm do độc tố nấm mốc chiếm 9% và vi phạm khác chiếm 33%.
Như vậy, tỷ lệ bị cảnh báo của Việt Nam ở mức thấp, so với tỷ lệ cảnh báo đối với các nước xuất khẩu nông sản, thực phẩm khác vào EU.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, tỷ lệ này vẫn còn cao hơn so với mục tiêu 0,5% mà Việt Nam đã cam kết trong Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA). Để tiếp tục nâng cao tỷ lệ này, các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản, thực phẩm sang EU cần tiếp tục nỗ lực thực hiện tốt các quy định về an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh.
Các nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ cảnh báo thấp
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ cảnh báo thấp của Việt Nam, bao gồm:
Việt Nam đã thực hiện tốt các quy định về an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh theo Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA).
Việt Nam đã có hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh tương đối chặt chẽ, bao gồm:
- Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh.
- Hệ thống tổ chức, cơ quan quản lý an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh.
- Hệ thống kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh
Bên cạnh đó, Việt Nam đã có nhiều kinh nghiệm trong xuất khẩu nông sản, thực phẩm sang thị trường EU.
Các biện pháp cần thực hiện để duy trì tỷ lệ cảnh báo thấp
Trong các Hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới mà Việt Nam đang tham gia, đều có một nội dung bắt buộc phải thực hiện là SPS (Hiệp định An toàn thực phẩm và An toàn bệnh dịch động, thực vật).
Với Hiệp định EVFTA, đến nay, về cơ bản, chúng ta đã thực thi rất tốt các quy định về an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh. Tuy nhiên, các biện pháp kiểm soát an toàn thực phẩm, an toàn dịch bệnh luôn được EU cập nhật thường xuyên. Cứ 6 tháng một lần, EU sẽ rà soát tất cả các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản, thực phẩm vào thị trường này. Nếu chúng ta vẫn luôn thực thi, chấp hành tốt các quy định trong EVFTA, EU có thể xem xét giảm tần suất kiểm tra, giảm các quy định, thủ tục đối với nông sản, thực phẩm Việt Nam nhập khẩu vào EU. Ngược lại, nếu làm không tốt, hàng nông sản, thực phẩm Việt Nam nhập khẩu vào EU sẽ bị tăng tần suất kiểm tra.
Để duy trì tỷ lệ cảnh báo thấp, Việt Nam cần tiếp tục thực hiện tốt các quy định về an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh, bao gồm:
- Tiếp tục cập nhật các quy định về an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh của EU.
- Tăng cường kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh, đặc biệt đối với các sản phẩm có nguy cơ cao.
- Tăng cường tuyên truyền, phổ biến các quy định về an toàn thực phẩm và an toàn dịch bệnh cho các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản, thực phẩm.
Tiêu chuẩn của người tiêu dùng châu Âu
Ngoài việc đáp ứng các quy định của EU, hàng nông sản, thực phẩm nhập khẩu vào thị trường này còn phải thỏa mãn tiêu chuẩn của người tiêu dùng.
Thông thường, yêu cầu tiêu chuẩn của người mua châu Âu thường cao hơn so với quy định luật pháp của EU. Ví dụ, mức MRL thường cao hơn từ 30-100%.
Do vậy, doanh nghiệp xuất khẩu nông sản, thực phẩm sang thị trường EU cần xác định được thị trường, người mua và các yêu cầu cụ thể của họ. Người mua châu Âu thường có những yêu cầu sau:
- Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm dựa trên phân tích mối nguy và các điểm kiểm soát tới hạn (HACCP).
- Tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về an toàn thực phẩm, như GLOBALG.A.P, BRC, IFS,...
Việc đáp ứng các yêu cầu của người tiêu dùng châu Âu sẽ giúp doanh nghiệp xuất khẩu nông sản, thực phẩm của Việt Nam tăng khả năng cạnh tranh và thâm nhập thị trường này.
Bảo Anh
Theo Kinh tế và đồ uống