Thị trường thuốc lá nói chung, thuốc lá nhập lậu nói riêng vừa có thêm một công cụ hạn chế nữa thông qua hiệu lực của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Thị trường thuốc lá nói chung, thuốc lá nhập lậu nói riêng vừa có thêm một công cụ hạn chế nữa thông qua hiệu lực của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Thuốc lá lậu.
Từ 1/7/2013, Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá chính thức có hiệu lực. Qua đó, người ta kỳ vọng sẽ có chuyển biến trong việc giảm thiểu tình trạng hút thuốc lá và xa hơn là tệ trạng buôn lậu thuốc lá. Tuy nhiên, vẫn còn cần thời gian để kiểm chứng tác dụng thực tế, cụ thể của bộ Luật, đặc biệt đối với TP Hồ Chí Minh, một trong những địa bàn nóng của thuốc lá điếu nhập lậu.
Trên thực tế, mặc dù Luật được công bố từ cách đây một năm nhưng tình trạng kinh doanh, vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu vẫn diễn ra như cơm bữa. Theo báo cáo của QLTT TP Hồ Chí Minh, tình hình vận chuyển thuốc lá ngoại nhập lậu vẫn xảy ra trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ thuộc huyện Củ Chi, Hóc Môn từ hướng Tây Ninh, Long An đổ vào nội ô. Mức độ nghiêm trọng, hoành hành của thuốc lá nhập lậu đã ít nhiều phản ánh thông qua các con số thống kê, chẳng hạn như chỉ trong tháng 4/2013, các đội QLTT đã kiểm tra 44 vụ, tạm giữ 35.919 bao thuốc lá nhập lậu.
Khoản b điểm 1 Điều 25 của Bộ Luật ghi rõ, ngoài việc phải có giấy phép bán thuốc, người bán còn phải treo thông báo ghi rõ không bán thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi, không được trưng bày quá một bao, một túi hoặc mộ hộp của một nhãn hiệu thuốc lá. Có nhiều băn khoăn về tính hiệu quả của điều khoản này. Bởi thực tế rất hiếm người bán quan tâm đến tuổi người mua. Chưa nói đến việc người bán không có chức năng kiểm tra giấy chứng minh nhân dân của người mua.
Nói cách khác, các điểm, tủ thuốc di động chính là trọng điểm liên quan đến nhiều nhức nhối, vấn đề phát sinh liên quan đến kinh doanh thuốc là ngoài luồng, nhập lậu.
Không phải ngẫu nhiên mà thống kê hàng tuần của QLTT luôn thấy có phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển kinh doanh thuốc lá nhập lậu. Do lợi nhuận, người bán cũng tìm đủ mọi phương cách để đối phó, qua mặt cơ quan chức năng.
Để đối phó với quy định kinh doanh, vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu từ 1.500 gói trở lên sẽ bị xử lý hình sự, các con buôn cũng biến tướng, lách luật bằng cách chỉ vận chuyển và kinh doanh với số lượng ít dưới 1.500 gói đồng thời khi bị phát hiện, kiểm tra thì sẵn sàng chạy bỏ của.
Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá vừa có hiệu lực thực hiện rõ ràng nhắm đến nhiều mục đích thiết thực: Giảm bớt nguồn tiêu thụ, kinh doanh thuốc lá điếu qua đó giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá. Vấn đề là cơ quan chức năng cần có biện pháp hữu hiệu cho việc buôn lậu thuốc lá điếu, cũng như việc kinh doanh, tiêu thụ tràn lan mặt hàng này.
Huy Khánh
theo Thanh tra