Thương mại điện tử trên thế giới cũng như ở nước ta tăng trưởng nhanh chóng đã đặt ra nhiều thách thức to lớn đối với môi trường, đặc biệt là loại hình bán lẻ trực tuyến.
Thương mại điện tử đang phát triển rất nhanh trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam, tuy nhiên điều này đang đặt ra nhiều thách thức lớn cho môi trường, đặc biệt là trong lĩnh vực bán lẻ trực tuyến. Để giải quyết vấn đề này, nhiều giải pháp sáng tạo đã được đưa ra và triển khai, tạo ra cơ hội để phát triển thương mại điện tử một cách thân thiện hơn với môi trường và đạt được mục tiêu giảm thiểu khí thải carbon và rác thải nhựa.
Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, trong 6 tháng đầu năm 2023, doanh thu thương mại điện tử bán lẻ tại Việt Nam dự kiến đạt 10,3 tỷ USD, tăng 25% so với cùng kỳ và chiếm 7,7% doanh thu hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng toàn quốc. Tuy nhiên, chi phí logistics trong doanh nghiệp bán lẻ chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành, dao động từ 10-20%, trong đó chi phí vận chuyển chiếm tỷ lệ đóng góp cao nhất, khoảng 60-80%.
Theo Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số - Lê Hoàng Oanh, mặc dù thương mại điện tử tăng trưởng nhanh nhưng đang đối diện với nhiều yếu tố không bền vững, đặc biệt là tác động tiêu cực đến môi trường. Trong lĩnh vực bán lẻ trực tuyến, có hai khâu gây tác động tiêu cực đến môi trường, đó là khâu vận chuyển (liên quan đến xe cộ sản sinh khí carbon) và khâu đóng gói (bao gồm hộp carton, bao bì ni lông, màng xốp, đồ nhựa dùng một lần). Việc tối ưu hóa chi phí vận chuyển sẽ giúp doanh nghiệp cắt giảm chi phí và đóng góp đáng kể vào việc giảm lượng phát thải từ hoạt động vận chuyển.
Theo Hội đồng tư vấn cấp cao về thương mại điện tử, cần phải áp dụng các chính sách thúc đẩy sự phát triển bền vững của kinh tế số và thương mại điện tử, đồng thời đẩy mạnh các giải pháp thân thiện với môi trường. Người tiêu dùng trực tuyến và các doanh nghiệp thương mại điện tử và logistics là những đối tượng nòng cốt trong việc thực thi các giải pháp này.
Nghiên cứu của Google, Temasek và Bain & Company cũng cho thấy rằng việc tối ưu hóa hoạt động vận chuyển trong thương mại điện tử, chẳng hạn như giảm quãng đường di chuyển của phương tiện giao nhận, sử dụng các vật liệu tái chế và thân thiện để đóng gói hàng hóa, sẽ góp phần giảm lượng khí thải trong lĩnh vực này từ 30-40%.
Tại Việt Nam, một số giải pháp đang được triển khai để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường trong lĩnh vực thương mại điện tử. Các doanh nghiệp bán lẻ trực tuyến đang áp dụng các phương thức vận chuyển tiết kiệm năng lượng, sử dụng các loại xe có động cơ thân thiện với môi trường như xe điện hoặc xe chạy bằng năng lượng mặt trời. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng đang tìm cách sử dụng các vật liệu đóng gói thân thiện với môi trường như giấy tái chế, bìa carton tái sử dụng và các loại bao bì thực phẩm sinh học để thay thế cho các loại bao bì nhựa dùng một lần.
Ngoài ra, việc thúc đẩy sử dụng các phương tiện vận chuyển công cộng và các dịch vụ giao nhận chung cũng là một giải pháp hiệu quả để giảm thiểu số lượng xe cộ lưu thông trên đường và giảm khí thải carbon. Các doanh nghiệp cũng đang khuyến khích khách hàng sử dụng các dịch vụ giao hàng tập trung để giảm thiểu chi phí vận chuyển và tối ưu hoá quá trình giao hàng.
Việc tăng cường công tác tái chế và xử lý rác thải cũng là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường trong lĩnh vực thương mại điện tử. Các doanh nghiệp cần phải đảm bảo rằng sản phẩm của họ được thiết kế để có thể tái sử dụng hoặc tái chế và đồng thời đưa ra các chương trình khuyến khích khách hàng tái sử dụng sản phẩm thay vì vứt đi.
Bảo An
Theo Kinh tế và đồ uống