Top 10 Ngân hàng thương mại Việt Nam uy tín được xếp hạng dựa trên ba tiêu chí chính: Năng lực tài chính thể hiện trong báo cáo tài chính năm gần nhất, Uy tín truyền thông được đánh giá bằng phương pháp mã hóa các bài viết về ngân hàng trên các kênh truyền thông có ảnh hưởng, và Khảo sát các đối tượng liên quan trong tháng 6/2023.
Năm 2022, ngành ngân hàng Việt Nam đã phải đối mặt với nhiều thách thức khi phải cùng nền kinh tế chống lại cuộc xung đột Nga - Ukraine và cuộc chiến chống lạm phát toàn cầu. Theo đó, ngành ngân hàng cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn trong việc ứng phó với biến động tỷ giá, trái phiếu tắc, thị trường bất động sản ngưng trệ và tâm lý thị trường suy yếu sau loạt sai phạm lớn bị phanh phui. Điều này đã khiến cho ngân hàng phải đối mặt với áp lực lớn, đặc biệt là trong việc cung cấp vốn cho nền kinh tế. Trong bối cảnh đó, lãi suất tăng mạnh và tình trạng căng thẳng thanh khoản xảy ra tại một số thời điểm.
Ngoài ra, chất lượng tài sản của ngành ngân hàng cũng cho thấy dấu hiệu suy giảm từ quý IV/2022 khi nợ xấu gia tăng ở hầu hết các ngân hàng thương mại. Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tỷ lệ nợ xấu nội bảng của hệ thống ngân hàng cuối năm 2022 là 1,92%, tăng 0,02 điểm phần trăm so với năm trước. Thống kê cho thấy tỷ lệ dự phòng trên nợ xấu của hầu hết các ngân hàng ghi nhận sự sụt giảm.
Tuy nhiên, với động thái ứng phó linh hoạt trước sự biến động của thị trường, kết quả kinh doanh của các ngân hàng vẫn khả quan. Lợi nhuận trước thuế của 27 ngân hàng niêm yết đạt 246 nghìn tỷ đồng, tăng 33,6% so với năm 2021. Tốc độ tăng trưởng tín dụng đã có thời gian tăng nóng trong nửa đầu năm 2022, trước khi chậm dần nửa cuối năm và đạt mức 14,5% cả năm - dù thấp hơn hạn mức NHNN cho phép nhưng vẫn là con số cao nhất trong 5 năm trở lại đây, tăng 0,9% so với năm trước.
Vào đầu năm 2023, kinh tế toàn cầu suy yếu dẫn đến giảm đơn hàng và thu hẹp hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, sản xuất cầm chừng và hạn chế mở rộng kinh doanh, dẫn đến khả năng hấp thụ vốn thấp và tín dụng tăng trưởng chậm lại. Tình trạng lệch pha xảy ra khi nhóm khách hàng được ngân hàng ưu tiên cho vay là doanh nghiệp sản xuất và cá nhân có nhu cầu vay chậm lại do lãi suất cao, đơn hàng giảm, thị trường đầu tư tài sản không thuận lợi trong khi nhóm khách hàng khát vốn, chấp nhận vay với lãi suất cao (chủ yếu là doanh nghiệp bất động sản) không đủ điều kiện giải ngân.
Đến cuối tháng 5/2023, tín dụng nền kinh tế tăng khoảng 3,17% so với cuối năm 2022, thấp hơn đáng kể so với mức tăng trưởng tín dụng cùng kỳ năm 2022 (khoảng 8%). Cuối quý I/2023, tỷ lệ nợ xấu nội bảng toàn ngành tăng lên mức 2,9%.
Theo khảo sát mới đây của Vietnam Report, các ngân hàng không kỳ vọng vào tăng trưởng đột phá trong nửa cuối năm 2023. Dự báo triển vọng toàn ngành sẽ ở trạng thái ổn định, duy trì tốc độ tăng trưởng (+44,2% và +42,0% so với kết quả khảo sát năm 2022 và 2021).
Vietnam Report cũng chỉ ra 7 thách thức lớn nhất của ngành ngân hàng trong năm 2023 là: nợ xấu gia tăng, tiềm ẩn rủi ro an toàn hệ thống, nguy cơ lạm phát, nguy cơ suy thoái kinh tế toàn cầu, tác động từ sự suy yếu của thị trường chứng khoán, bất động sản, trái phiếu, áp lực tăng vốn gia tăng, sự xuất hiện của các công ty Fintech và rủi ro công nghệ, tội phạm tài chính gia tăng.
Trong khi đó, top 5 cơ hội cho sự tăng trưởng của ngành năm nay bao gồm: các ngân hàng tăng cường đầu tư công nghệ số, những chính sách mới của Ngân hàng Nhà nước, kỳ vọng từ các gói kích thích kinh tế, các ngân hàng đang chuyển hướng mạnh mẽ trong cơ cấu hoạt động và triển vọng phục hồi của nền kinh tế Việt Nam.
Đáng chú ý, cơ hội từ những chính sách mới của NHNN là yếu tố quan trọng nâng đỡ ngành tăng mạnh nhất so với thời điểm khảo sát một năm trước (+58,4%). Từ đầu năm đến nay, NHNN đã ban hành một loạt chính sách mới nhằm tăng thanh khoản cho thị trường tài chính, hỗ trợ thị trường khó khăn có rủi ro như hại, và tăng cường quản lý rủi ro của các ngân hàng. Các chính sách này dự kiến sẽ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành ngân hàng và đẩy mạnh sự phát triển của ngành trong năm 2023.
Ngoài ra, các ngân hàng cũng đang tập trung vào phát triển các sản phẩm và dịch vụ mới nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng, đặc biệt là trong lĩnh vực tài chính số. Các công ty Fintech cũng đang nổi lên rất mạnh, tạo ra cơ hội mới cho ngành ngân hàng.
Mặc dù ngành ngân hàng đang đối mặt với nhiều thách thức và áp lực, nhưng cũng có nhiều cơ hội để tăng trưởng trong năm 2023. Các ngân hàng cần tập trung vào cải thiện năng lực cạnh tranh của mình bằng cách tăng cường đầu tư công nghệ số và phát triển các sản phẩm, dịch vụ mới để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Đồng thời, các ngân hàng cũng cần chú ý đến quản lý rủi ro và tăng cường sự ổn định của hệ thống tài chính để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành trong tương lai.
Bảo Anh
Theo Kinh tế và đồ uống