Xét xử Hà Văn Thắm sáng 8/9: Các GĐ chi nhánh cho rằng mang lại lợi nhuận cho OceanBank thay vì thiệt hại

11h20: HĐXX tạm nghỉ, chiều tiếp tục làm việc

11h10: LS Bình bào chữa bà Nguyễn Thị Thuỳ Dương Vũ Thị Thùy Dương - nguyên Giám đốc Khối Kế toán và Giao dịch trong nước, OceanBank thẩm vấn và hỏi các bên.

Bà Nguyễn Thị Nga nguyên Kế toán trưởng OceanBank, hiện là Giám đốc Khối tài chính và Kế hoạch OceanBank cho biết thông tư 02 không thực hiện điều chỉnh đối với bộ phận kế toán, vì chỉ điều chỉnh đổi với TCTD và người lãnh đạo TCTD. Trong email mà bà từng gửi đến các cán bộ nhân viên trong đó có bà Vũ Thị Thuỳ Dương để thực hiện công tác hạch toán.

Bà Nga khẳng định nội dung mail chỉ nêu hướng dẫn cách chấm số liệu đẻ tránh những sai sót trong quá trình hạch toán, không liên quan đến việc chỉ đạo nhân viên chi lãi ngoài.

10h40: Nguyên GĐ CN Nha Trang cho rằng bị truy tố là do được bổ nhiệm chức vụ Giám đốc

Bị cáo Tạ Hoàng Phương - nguyên GĐ CN Nha Trang cho biết ông được nhận chức vụ này từ tháng 11/2011 khi CN được thành lập nên không có cơ hội tham gia tổng kết của OceanBank. Trước khi đi vào hoạt động thì toàn bộ nhân viên được đào tạo ở CN Sài Gòn hoặc Hội sở, riêng ông không được tham gia đào tạo. Ngoài ra, cũng không có nhân viên cũ nào đến hỗ trợ.

Toàn bộ số tiền chi chăm sóc khách hàng đều do được chuyển qua 2 tài khoản cá nhân của bà Lê Hoàng Hải Âu - nguyên Trưởng phòng kế toán quản lý, và chị Bùi người quen của cựu Kiểm soát viên Nguyễn Thị Hiền của chi nhánh. Ông không hề quen biết với chị Mùi. Đầu mối nhận tiền là chị Hải Âu nhưng GĐ KHDN phụ trách chi ra cho khách hàng.

Về hoạt động của CN ông nhận định tương đối tốt, ngay từ năm 2012 đã có lãi, những năm sau lợi nhuận tăng lên, trong 3 năm lãi khoảng 10 tỷ đồng. Cá nhân ông cho rằng bị truy tố là do được bổ nhiệm làm GĐ Chi Nhánh.

Ông Bùi Đức Quỳnh - nguyên GĐ CN Đồng Nai cũng cho rằng từ năm 2011 mới về làm CN Đồng Nai và trong năm này CN hoàn toàn không chi lãi ngoài. Sau đó nghe kinh nghiệm của các chi nhánh khác mới biết và thực hiện.

10h20: HĐXX bắt đầu làm việc. Luật sư Nguyễn Phương Nam bào chữa cho 4 bị cáo

Ông Đỗ Quốc Trình - nguyên GD PGD Phú Mỹ Hưng (từ 1/6/2013) khi về làm giám đốc thì PGD đã thực hiện việc chăm sóc khách hàng trong thời gian dài trước đó. Tổng số tiền đã chi trong khoảng thời gian này là khoảng 1,2 tỷ đồng trong đó phần lớn là chi cho các cá nhân, chỉ có 144 triệu đồng là chi cho doanh nghiệp.

Bà Hoàng Phương Nga - nguyên GĐ OceanBank PGD Phú Mỹ Hưng cũng cho biết đã thực hiện chi khoảng 2,9 tỷ đồng.

Khi được Luật sư hỏi tiếp về căn cứ để xác định khoản hơn 1.500 tỷ đồng chi chăm sóc khách hàng là thiệt hại, đại diện OceanBank cho biết theo kết luận của cơ quan điều tra, nguồn tiền chi này đến từ 3 nguồn của ngân hàng. Giải thích về việc ban hành công văn 3113 vào năm 2016 về việc đề nghị tạm dừng hoạt động chi chăm sóc khách hàng vì ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của ngân hàng, hạn chế thiệt hại, vị đại diện này giải trình:

"Tháng 6/2016, nhận được văn bản của C46 gửi cho Khối KH quan hệ tiền gửi của OceanBank, yêu cầu các KH đã nhận chi lãi ngoài nộp lại khắc phục hậu quả. Sau đó, OceanBank đã gửi lại công văn cho biết ngân hàng sẽ nỗ lực phối hợp thực hiện. Đồng thời ban hành văn bản 3113 với nội dung yêu cầu là dừng để chờ hướng dẫn của cơ quan điều tra".

9h45: HĐXX tạm nghỉ

Trước khi tạm nghỉ, HĐXX yêu cầu phối hợp với C46 triệu tập ngay Ông Trần Thanh Quang - Phó TGĐ OceanBank, bà Lê Thị Thoa - Phó Giám đốc CN Hà Nội (vợ của ông Bùi Văn Hải - Trưởng Ban kiểm soát OceanBank, bà Trần Thị Kim Chi - Phó Giám đốc CN Hải Phòng và bên Vietsovpetro đến phiên toà chiều nay.

Cùng với đó, HĐXX đề nghị đại diện NHNN chuẩn bị câu trả lời cho 3 câu hỏi trong phiên toà chiều: Lãi suất cơ bản được hiểu ntn? Lãi suất cơ bản thời kỳ đầu 2011 là bao nhiêu? Lãi suất cơ bản có đồng khái niệm với lãi suất huy động vốn tối đa hay không?

9h35: Luật sư Huấn hỏi bị cáo Hà Văn Thắm

Bị cáo Hà Văn Thắm trả lời trước toà (Ảnh: DB)

Luật sư: Trong thời gian lãnh đạo OceanBank, đã bao giờ nhận được chỉ đạo hoặc nhắc nhở của NHNN về việc chi lãi ngoài hay không?

Hà Văn Thắm: Thưa không. Bị cáo không được tham gia các cuộc họp về huy động vượt trần lãi suất vì là NH bé quá.

Luật sư: Ngân hàng có thực hiện báo cáo hoạt động với NHNN hay không? NHNN có thực hiện kiểm tra, thanh tra hoạt động của OceanBank hay không?

Hà Văn Thắm: OceanBank đều thực hiện báo cáo đầy đủ với NHNN. Hàng ngày có báo cáo theo hệ thống điện tử, hàng quý sau khi thực hiện báo cáo tài chính kiểm toán đều nộp về NHNN, nếu nộp chậm sẽ bị phạt. Hàng năm có 2 đợt đợt thanh tra toàn diện do Trung ương hoặc do chỉ đạo từ Trung ương. Ngoài ra, các chi nhánh NHNN tại địa phương cũng thực hiện nhiều đợt kiểm tra ngân hàng.

Luật sư: Ông cho biết thời gian chính thức thực hiện chủ trương chăm sóc khách hàng? Số lượng khách hàng gửi tiền sau khi thực hiện chính sách này có tăng hay không?

Hà Văn Thắm: Bị cáo bàn với ông Sơn về chính sách này vào đầu năm 2009, sau đó đầu năm 2011 có cuộc họp với các cán bộ nhân viên để triển khai thực hiện. Số lượng khách hàng gửi tiền vào OceanBank giai đoạn thực hiện tăng khá cao, tháng 9/2011 khi tạm dừng chi lãi ngoài thì số lượng giảm nhanh nên sau đó phải thực hiện lại.

Luật sư: Theo ông con số 1.576 tỷ đồng có lẻ theo cáo trạng là chi lãi ngoài có chính xác không?

Hà Văn Thắm: Số thực chi cho khách hàng là 1.088 tỷ theo trong cáo trạng, 100 tỷ khoản vay của ông chưa thu hồi được; 116 tỷ chị Thu chưa làm rõ.

9h30:

Bà Nguyễn Thị Minh Thu tại phiên toà (Ảnh: DB)

Trả lời luật sư, Bà Nguyễn Thị Minh Thu cho biết ông Trần Thanh Quang - Phó TGĐ OceanBank phụ trách 3 khối: CNTT, KHCN, Marketing. Theo quy chế hoạt động của ngân hàng thì ông Quang là người phụ trách và thực hiện chỉ đạo trực tiếp cho các Phó Giám đốc khối chứ không phải là từ Giám đốc khối.

Theo cho biết từ Luật sư, ông Quang đã được đề nghị triệu tập nhưng không có mặt.

9h15: Chênh lệch tín dụng và huy động lớn dẫn đến cần chi ngoài để giữ huy động

Theo bà Nguyễn Thị Thu Ba thì trong giai đoạn 2011 - 2012, dư nợ tín dụng tăng cao trong khi huy động giữ ở mức thấp. Cụ thể như năm 2012: dư nợ tín dụng đạt 26.000 tỷ trong khi huy động chỉ ở mức 12.000 tỷ dẫn đến áp lực cần phải chi lãi ngoài, đây là chi phí hợp lý để giữ được nguồn tiền gửi với OceanBank.

9h:

Luật sư Nguyễn Đức Toàn bào chữa cho bà Đỗ Đại Khôi Trang -nguyên Giám đốc Khối Khách hàng cá nhân, OceanBank thực hiện chất vấn.

Bà Đỗ Đại Khôi Trang được tuyển dụng về OceanBank vào tháng 8/2012, giữ chức vụ GĐ khối NH điện tử, bà cho biết khối này chỉ có trách nhiệm phát triển mảng thẻ không liên quan đến công việc của khối KHCN. Đến 1/9/2012 - 30/12/2014, bà được giữ chức vụ GĐ Khối KHCN từ bà Nguyễn Thị Thu Ba (trước đó là Khối bán lẻ).

Bà Trang cho rằng hoạt động của khối KHCN có đặc thù khác của chị Thu Ba (Khối bán lẻ: vừa làm marketing vừa hỗ trợ kinh doanh các đơn vị), chỉ làm hỗ trợ kinh doanh chứ không ban hành chính sách. Liên quan đến việc chi lãi ngoài, bà Trang nhận chỉ thực hiện đối chiếu tính xác thực về số liệu, không phải khối chấm số tiền của từng khách hàng.

Bà đề nghị HĐXX xem xét lại một số vấn đề trong cáo trạng liên quan đến việc truy tố: (1) Thời điểm tiếp nhận công việc, bà không được tham gia các cuộc họp nhận chỉ đạo từ Hà Văn Thắm hay bà Nguyễn Thị Minh Thu; (2) Không tổng hợp số liệu chi lãi suất cho các KH; (3) Không chỉ đạo khối KHCN chi lãi ngoài mà do ông Trần Thanh Quang Phó TGĐ phụ trách trực tiếp chỉ đạo; (4) bà không chỉ đạo bà Đào Thị Thu Hằng – Phó GĐ khối KHCN (1/2014 – hết 2014) mà theo quy định của Ngân hàng, bà Hằng trực tiếp nhận chỉ đạo từ Phó TGĐ Trần Thanh Quang.

Do vậy, bà đặt ra câu hỏi là tại sao ông Quang không bị truy tố mà bà lại bị truy tố lần này.

8h40:

Ông Nguyễn Văn Đức - Nguyên GĐ OceanBank Thanh Hoá tại phiên toà (Ảnh: DB)

Ông Nguyễn Văn Đức - Nguyên GĐ OceanBank Thanh Hoá (từ 7/2011- 2014) cho biết "chúng tôi chỉ biết nhận tiền từ cấp trên để cho hoạt động kinh doanh, còn cấp trên lấy tiền từ đâu thì không biết". Trong khoảng thời gian 4 năm ông làm GĐ chi nhánh đã mang về hơn 27 tỷ đồng của OceanBank.

Bà Trần Thị Thiên Ngân - nguyên GĐ OceanBank CN Đà Nẵng khá xúc động khi nói về việc bị truy tố lần này. Cũng như những Giám đốc khác bà cho rằng trong suốt 4 năm làm việc cá nhân bà và các nhân viên luôn cố gắng hết sức vì hoạt động của ngân hàng, mang lại lợi nhuận là 23 tỷ đồng (đã trừ hết chi phí kể cả chi lãi ngoài).

8h35: GD CN Vũng Tàu cho biết không chỉ có hơn 11 người thực hiện chi lãi ngoài

Bà Nguyễn Thị Kiều Liên- nguyên Giám đốc CN Vũng Tàu, theo bà những khoản chi lãi mà không vượt trần thì là không vi phạm. Bà cũng cho biết CN Vũng Tàu là một trong những điểm mạnh về huy động nhất trong hệ thống Oceanbank, trong khoảng thời gian từ 2011- 2014 Vũng Tàu đã đạt mức lợi nhuận 228 tỷ.

Bà Kiều Liên cho rằng việc bị truy tố cố ý làm trái là chưa phù hợp vì chúng tôi không được bàn bạc và thống nhất với HĐQT về chi ngoài lãi suất. Theo khoản 7 Điều 21 trong Hợp động lao động, nếu cản trở hoạt động của tổ chức theo chỉ thị của người sử dụng lao động thì sẽ bị cách chức.

Theo bà Liên, dựa trên cơ sở kết quả hoạt động của chi nhánh thì rõ ràng là các nhân viên đã mang lại lợi nhuận cho OceanBank chứ không hề làm thiệt hại cho ngân hàng.

Ngoài ra, bà Liên có bổ sung thêm thông tin về số lượng người thực hiện chi lãi ngoài. Bà cho rằng số người tham gia chi lãi ngoài tại CN Vũng Tàu theo cáo trạng gồm có bà và 6 người thực hiện là còn thiếu. Trên thực tế, thực tế là có bà và 10 người nhận tiền từ các cá nhân và có 23 người thực hiện chi lãi ngoài bao gồm kiểm soát viên, giao dịch viên, trưởng phòng, phó giám đốc của chi nhánh và của các phòng giao dịch.

8h20: Luật sư bắt đầu xét hỏi bị cáo Ngô Hải Nam - nguyên GĐ OceanBank CN Quảng Ninh và ông Lê Quỳnh An - Giám đốc CN Nghệ An

Theo ông Nam và bà An, họ đều là những người lao động phải thực hiện đúng theo quy định trong hợp đồng lao động, tuân thủ chỉ đạo của người sử dụng lao động mà ở đây là ông Hà Văn Thắm đại diện. "Nếu không tuân thủ theo những chỉ thị này, chúng tôi sẽ bị cách chức" - ông Nam nói.

Theo bà Phan Thị Tú Anh - nguyên GĐ OceanBank CN Quảng Ngãi cho biết trong thời gian bà làm Giám đốc đã mang lại lợi nhuận 211 tỷ đồng cho OceanBank. Hà Văn Thắm cũng xác nhất CN này cũng là một trong những chi nhánh có hoạt động huy động tốt nhất hệ thống.

Bà Tú Anh cho biết tất cả những chuyển tiền từ Hội sở về cho Phó Giám đốc Chi nhánh và Kế toán trưởng sau đó thực hiện chi tiền chứ bà không hề nhận tiền và chi lãi ngoài.

8h15: HĐXX bắt đầu phiên làm việc

Tóm tắt phiên tòa ngày 7/9

Xét xử Hà Văn Thắm phiên chiều ngày 7/9 (Ảnh: Nhật Anh)

Xét xử Hà Văn Thắm chiều 7/9: LS cho rằng Kết luận Giám định của NHNN không khách quan, đề nghị HĐXX xem lại

Tâm điểm phiên tòa xét xử Hà Văn Thắm hôm 7/9 là khoản tiền chi lãi ngoài của OceanBank cho một số lãnh đạo cấp cao của PVN. Đáng chú ý là nguyên kế toán trưởng PVN Ninh Văn Quỳnh đã nhận tội dù trước đó ông phủ nhận mọi khoản tiền nhận từ OceanBank.

Trong đó, giai đoạn 2009-2010, ông Quỳnh cho biết nhận khoảng 4 – 5 tỷ đồng, trước khi ông Nguyễn Xuân Sơn về làm Phó TGĐ Tập đoàn. Giai đoạn 2009 - 2013, ông Quỳnh nhận khoảng 20 tỷ đồng từ Sơn và sử dụng cho công việc cá nhân. Tại tòa, ông Quỳnh nói rằng: "Áp lực thì không nhưng khi bị can bị bắt về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại PVN là không thể chối tội. Bị can không có cách nào khác là khai đúng sự thật", sau đó, ông Quỳnh xin khắc phục hậu quả và được hưởng lượng khoan hồng.

Khi được xét hỏi, ông Nguyễn Minh Đạo - nguyên Giám đốc Chi nhánh Hà Nội đều cho rằng mình không trực tiếp nhận tiền từ Hội sở và không trực tiếp chi tiền lãi ngoài cho khách hàng. Ông Đạo khai tất cả các chủ trương chi lãi ngoài đều được bà Thoa - Phó giám đốc chi nhánh thực hiện và bà Thoa mới là người chủ động tổ chức thực hiện, ông chỉ phụ trách giám sát.

Ông Trần Anh Thiết người đảm nhiệm chức vụ của ông Đạo sau đó (từ 11/2013 đến 12/2015) cũng cho rằng khi về tiếp quản chi nhánh Hà Nội thì việc chi lãi ngoài đã được bị cáo Nguyễn Minh Đạo (cựu Giám đốc chi nhánh Hà Nội) thực hiện trước đó. Toàn bộ số lãi ngoài liên đới đã được khắc phục toàn bộ mong HĐXX xem xét.

Trong phiên xét xử luật sư Nguyễn Huy Được cũng đã nêu ra quan điểm về Thông tư 02 của NHNN. Theo ông Thông tư 02 là văn bản trái pháp luật, cụ thể là trái với quy định theo Bộ Luật dân sự về lãi suất huy động, việc các bị cáo vi phạm một văn bản trái luật. Không những thế, theo nội dung của chỉ thị 02 sau đó cũng chỉ rõ không chỉ OceanBank mà còn rất nhiều các TCTD khác cũng huy động vượt trần quy định trong thông tư. Do vậy, luật sư đề nghị những vấn đề này cần được HĐXX cân nhắc và đánh giá lại.

Luật sư cũng chỉ ra tính không đủ khách quan của kết quả giám định của NHNN, theo ông những gì không đủ cơ sở kết luận Giám định cần nêu rõ là không đủ căn cứ kết luận, không thể đề nghị CQĐT làm rõ.

Theo bị cáo Nguyễn Hoài Nam – cựu Giám đốc khối nguồn vốn việc huy động vượt trần lãi suất chính là để đảm bảo an ninh tiền tệ còn đảm bảo thanh khoản là đảm bảo an ninh tiền tệ cho hệ thống ngân hàng. Ông không đồng tình với bản cáo trạng truy tố, bị cáo cho rằng chẳng ai muốn làm hại nơi đã gắn bó nhiều năm.

Ông Nam cho rằng trong 3 năm OceanBank chi lãi ngoài đã có lợi nhuận 1.200 tỷ, đạt được cổ tức cao và chia cho các cổ đông, là doanh nghiệp đóng thuế lớn nhất Việt Nam, Đây là thành công của OceanBank mà chính các bị cáo cống hiến bằng công sức của mình mà không đáng bị khởi tố.

Diệp Bình

Theo Kinh tế & Tiêu dùng