Dantin - Sau một thời gian “tạm treo”, Bộ Công an một lần nữa lại “hạ quyết tâm” thực thi Nghị định 71, xử phạt hành chính xe không chính chủ, dù hàng loạt tranh cãi về tính khả thi lẫn tính hợp pháp của Nghị định mới này vẫn còn chưa được ngã ngũ.
Dantin - Sau một thời gian “tạm treo”, Bộ Công an một lần nữa lại “hạ quyết tâm” thực thi Nghị định 71, xử phạt hành chính xe không chính chủ, dù hàng loạt tranh cãi về tính khả thi lẫn tính hợp pháp của Nghị định mới này vẫn còn chưa được ngã ngũ. Trong khi đó, Bộ GTVT thì nói lời “rút lui” với việc xử phạt xe không chính chủ.
Bộ Công an nói có, Bộ GTVT nói không
Phát biểu trước báo giới, Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cho hay, quy định xử phạt đối với chủ phương tiện vi phạm hành vi không chuyển quyền sở hữu phương tiện đã được khẳng định trong Luật hiện hành và các Nghị định trước đây (Nghị định 15, Nghị định 34, Nghị định 71). Tuy nhiên, trong quá trình triển khai Nghị định 71, điều khoản xử phạt này không có tính khả thi nên đền nghị Ban soạn thảo cần đưa điều khoản ra khỏi Nghị định.
Đây là lần đầu tiên người đứng đầu Bộ GTVT công khai nói lời “rút lui” với việc xử phạt hành chính xe không chính chủ (được quy định trong Nghị định 71 mà trước đó chính Bộ GTVT đã kiến nghị thực hiện).
Về lý do Bộ GTVT xin rút lại đề nghị xử phạt xe không chính chủ, ông Nguyễn Văn Thuấn – Vụ trưởng Vụ An toàn giao thông (Bộ GTVT) giải thích: “Hiện tại, Bộ GTVT đã kiến nghị chưa nên áp dụng quy định xử phạt hành chính đối với phương tiện giao thông không đúng chủ sở hữu. Việc chưa thực thi có nhiều lý do.
Thứ nhất là do có quá nhiều bất cập nảy sinh trong quá trình thực hiện, gây phiền hà cho cả người xử phạt lẫn người bị xử phạt, ví dụ như đối với xe đi thuê, đi mượn,… nếu xác minh đến nơi đến chốn thì mất rất nhiều thời gian.
Đại biểu Quốc hội Lê Như Tiến.
Thứ hai đó là mức phí xử phạt khá nặng. Vì phí xử phạt cao nên người dân mới phản ứng dữ dội và thực tế thì mức phạt cao như vậy cũng không phù hợp với điều kiện kinh tế và khả năng tài chính xét trên mặt bằng chung của người dân hiện nay”.
Trao đổi với PV Đời sống & Tiêu dùng, ông Thuấn cũng thừa nhận: “Trước đó, Nghị định 71 quả thực cũng chưa được nghiên cứu thật kỹ lưỡng và cũng chưa đồng bộ. Thêm vào đó công tác phổ biến tuyên truyền qua các kênh thông tin để người dân biết và góp ý nên khi đưa vào thực hiện mới bị ‘kênh’ lên như thế. Tuy nhiên, chúng tôi cũng mới chỉ coi đây là bước thử nghiệm, sau đó tùy vào tình hình cụ thể sẽ điều chỉnh lại cho phù hợp, chứ chưa phải là phương án cuối cùng”.
Trong khi Bộ GTVT nói lời “rút lui” thì Bộ Công an vẫn quyết tâm “làm tới cùng” việc xử phạt hành chính đối với xe không đúng chủ sở hữu và coi đây là “việc làm cần thiết”.
Trao đổi với PV, Thượng tá Lê Đức Đoàn (Phòng CSGT, Công an TP Hà Nội) cho rằng: “Thực ra nếu nói Nghị định 71 là mới có thì chưa chính xác lắm. Trong Nghị định 71 cũng không nói đến “xe chính chủ” mà chỉ nói đến xe “không sang tên chủ sở hữu” mà thôi. Thực tế thì quy định về chuyển quyền sở hữu phương tiện giao thông đã có từ trước và Bộ Công an vẫn thực hiện lâu nay.
“Nhưng lại nảy sinh ra vấn đề khác: xe mà người vi phạm điều khiển lại mượn của người thân trong gia đình, nghĩa là tài sản của gia đình nhưng đứng tên thành viên khác, vậy xử phạt thế nào? Nếu đợi xác minh người điều khiển và chủ phương tiện cùng một gia đình cũng mất rất nhiều thời gian. Thành ra, với những trường hợp này đôi khi CSGT vẫn phải… ‘linh động’ trong khi xử lý”, Thượng tá Đoàn phân tích.
Tuy nhiên, dù thừa nhận gặp nhiều khó khăn khi áp dụng, nhưng Thượng tá Lê Đức Đoàn vẫn khẳng định xử phạt đối với xe không đúng chủ sở hữu là cần thiết: “Thực tế cho thấy, trong các vụ án hình sự và điều tra tai nạn giao thông trong thời gian qua gặp rất nhiều khó khăn, mà cái chính đó là do khâu xác minh chủ phương tiện gây án hoặc gây tai nạn quá khó. Có những phương tiện đã mua qua bán lại hàng chục lần mà vẫn không được đăng ký sang tên, đó là chưa nói đến những xe trộm cắp, có nguồn gốc không rõ ràng,…
Quyết định sớm để dân yên tâm
Theo Đại biểu Quốc hội Lê Như Tiến (Phó chủ nhiệm Ủy ban Giáo dục Thanh, Thiếu niên và nhi đồng Quốc hội): “Trong thời gian qua, dư luận đề cập đến vấn đề Nghị định 71, đặc biệt là nội dung quy định xử phạt xe chính chủ rất nhiều. Đa số là không đồng tình với lý do còn có nhiều bất cập khi áp dụng.
Về nguyên tắc, Luật hay quy định nào đó ra đời đều phải căn cứ trên tình hình thực tế, xuất phát từ đòi hỏi của thực tế và phải lấy ý kiến đóng góp rộng rãi từ phía người dân – đối tượng chịu tác động của Luật. Ở đây, sai sót lớn nhất của Nghị định 71 là đã bỏ qua khâu lấy ý kiến của người dân, khi người dân còn chưa biết bất kì thông tin gì về dự thảo nghị định thì Bộ Công an lại đã đem ra thực hiện, khiến người dân bất ngờ và lúng túng.
CSGT thừa nhận: Việc áp dụng quy định xử phạt xe không chính chủ gặp rất nhiều khó khăn trong thực tế.
“Cái gì phù hợp với đa số ý kiến nhân dân thì làm, cái gì không hợp thì dừng lại hoặc sửa đổi, điều chỉnh cho phù hợp. Không thể làm theo kiểu “đã đâm lao thì phải theo lao” được, bởi hậu quả từ sự sai lầm của chính sách sẽ rất khôn lường. Ở đây, tôi không nói đến tính đúng – sai của Nghị định 71 mà tôi chỉ nói dưới góc độ là chưa phù hợp thì nên dừng”, ĐB Tiến nhấn mạnh.
Cũng có ý kiến của một số chuyên gia cho rằng nên đưa vấn đề Nghị định 71 ra thảo luận trước Quốc hội, nhưng tôi nghĩ là không nên và cũng không cần thiết vì không đúng thẩm quyền. Quốc hội chỉ thảo luận những vấn đề lớn hơn ví dụ như Hiến pháp, Luật,… còn Nghị định là do Chính phủ ban hành, trực tiếp Thủ tướng ký, là văn bản dưới Luật nên việc sửa đổi, điều chỉnh thuộc thẩm quyền của Chính phủ, chưa cần đến Quốc hội.
“Đối với Nghị định 71, khi áp dụng vào thực tế nảy sinh những bất cập, nhất là khi các Bộ, ngành liên quan còn chưa thống nhất quan điểm về việc có nên thực hiện hay không thì trách nhiệm giải quyết thuộc về Chính phủ. Tôi nghĩ, Thủ tướng cần sớm đưa ra những biện pháp giải quyết những chồng chéo trong khi triển khai thực hiện Nghị định 71 hiện nay để người dân được an tâm hơn”, ĐB Tiến nói.
Hoàng Sơn