Đại dịch COVID-19 gây ảnh hưởng sâu sắc đến các phân khúc của chuỗi cung ứng nông sản toàn cầu, trong đó có cả ngành chè. Trong những diễn biến tiếp theo của thị trường được dự báo sẽ còn nhiều khó khăn đối với hoạt động xuất khẩu nông sản nói chung và xuất khẩu chè nói riêng.
Chiến sự Nga- Ukraine
Khi dịch Covid-19 đang dần được kiểm soát sau hơn hai năm hoành thành và mọi thứ trở nên tốt hơn thì chiến sự giữa Nga và Ukraine tiếp tục khiến ngành công nghiệp chè rơi vào lao đao. Phương Tây đáp trả cuộc chiến này bằng các biện pháp trừng phạt đối với xuất khẩu (đối với chè, hai mặt hàng được tính là xuất khẩu nhiên liệu và phân bón) và nhập khẩu, đều sẽ tác động đến nhu cầu.
Lệnh cấm vận dầu mỏ đã đẩy giá dầu tăng lên và điều này đã tạo ra tín hiệu cho việc tăng giá cước vận tải hơn nữa, không chỉ vận tải biển mà cả vận tải địa phương ở cả hai đầu của chuỗi cung ứng. Ngoài ra, khi cần phải có nhiên liệu để thu hái lá và chế biến chè, chi phí sản xuất cao hơn sẽ làm tăng giá chè.
Thiếu hụt nguồn cung phân bón
Mỗi năm, Nga và Belarus chiếm hơn 25% lượng Kali toàn cầu, và giá phân bón đã có nhiều thay đổi (một số trường hợp giá tăng gấp 4 lần) làm tăng thêm chi phí cho các nhà sản xuất chè. Tất nhiên, nếu không có kali, cây chè có thể giảm chất lượng từ 20 đến 30 phần trăm.
Khủng hoảng kinh tế cùng với tình trạng thiếu điện trầm trọng ở Sri Lanka
Lệnh cấm vì COVID-19 đã tác động tiêu cực đến hai trong số các nguồn ngoại tệ chính của Sri Lanka là du lịch và kiều hối từ người lao động nước ngoài. Điều này, cộng với khả năng lãnh đạo chính trị kém, khiến họ rơi vào tình trạng vỡ nợ trước những người cho vay. Không có tiền tệ cứng, họ không thể thanh toán cho các nguyên liệu đầu vào, bao gồm phân bón, hoặc nhiên liệu cần thiết để sản xuất và đưa chè đến cảng. Thêm vào đó là số lượng các chuyến ra khơi từ đảo giảm đi, do lượng hàng nhập khẩu đã biến mất, và chi phí xuất khẩu tăng vọt.
Từ quan điểm nhu cầu, Nga tiêu thụ một lượng chè bất thường (140 triệu Kg) và có khả năng là các tuyến đường cung cấp sẽ được tìm thấy bởi những người bán hay mơ tưởng (ví dụ như tuyến đường bộ từ Ấn Độ đến Uzbekistan) sẽ đảm bảo thương mại tiếp tục, nhưng những thứ này sẽ đắt hơn và với đồng rúp mất giá mạnh, việc định giá có thể không hấp dẫn như vậy.
Những phức tạp này sẽ khiến các nhà sản xuất chè phải xem xét các con đường bán hàng dễ dàng nhất và họ sẽ phục vụ cho các thị trường có khả năng thanh toán cao nhất, trong bối cảnh kinh tế suy thoái và tất yếu là tỷ giá tài chính tăng.
Giá trị gia tăng
Với sự gia tăng thương mại điện tử và tiêu dùng nói chung, đã có một cuộc chạy đua đối với các nguyên liệu đóng gói từ giấy và nhựa. Sự sẵn có thấp hơn này đã làm tăng giá (tiếp tục tăng do thiếu nguyên liệu thô) và chi phí vận chuyển chỉ làm cho điều này trở nên tồi tệ hơn - cả trong và ngoài nước - nơi hàng hóa đóng gói bị ảnh hưởng nặng nề hơn.
Có rất ít bằng chứng cho thấy cuộc chiến ở Ukraine và / hoặc các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga sẽ sớm kết thúc, nhưng giá bán container (bán lại và mới) đã giảm, một chỉ báo cho thấy hệ thống này có độ co giãn hơn một chút. Tuy nhiên, còn nhiều việc phải làm và thực hiện nhanh chóng, vì trước khi chúng ta biết rằng mùa thu mua sẽ đến và nhu cầu về chỗ vận chuyển sẽ tăng trở lại.
Hồng Anh (theo worldteanews)/ KTĐU