Với khí hậu khắc nghiệt và môi trường ô nhiễm ở những thành phố lớn hiện nay, khẩu trang trở thành vật bất li thân với nhiều người. Tuy nhiên, với giá thành rẻ, hiện nhiều loại khẩu trang không rõ nguồn gốc xuất xứ được bày bán tràn lan ở vỉa hè đang thu hút nhiều người tiêu dùng. Bởi sự tin cậy về sự “sạch sẽ”, lại có thể che nắng và ngăn bụi bẩn, mùi khó chịu và sự tiện dụng, chỉ dùng 1 lần rồi bỏ đi mà không phải giặt. Chính vì thế, đây là một mặt hàng đã được nhiều người kinh doanh, từ các hiệu thuốc cho đến hàng rong, vỉa hè... Giá thành của khẩu trang y tế khá phù hợp, tùy loại và tùy nơi bán sẽ có mức giá khác nhau. Có thể bạn chỉ cần bỏ ra 20.000-30.000đ đã có thể mua được một hộp 50 chiếc tại các hàng bán rong. Còn tại các hiệu thuốc, bạn cũng chỉ cần bỏ ra từ 60.000-100.000đ cũng đã mua được một hộp 50 chiếc.
Khẩu trang y tế chất lượng tốt sẽ được dệt bằng ba lớp vải và được tiệt trùng. Còn khẩu trang giá rẻ được bán khắp nơi trên thị trường hiện nay, mặc dù được ghi nhãn mác nước ngoài nhưng đều là xuất xứ từ các xưởng gia công không qua kiểm định chất lượng trà trộn vào thị trường.
Khẩu trang với mục đích là chống bụi, giảm bớt vi khuẩn, mà nếu không đạt tiêu chuẩn thì dễ bị bội nhiễm. Nếu dùng không đúng cách sẽ dễ tạo ra mầm bệnh, ổ chứa vi khuẩn. Hoặc nếu khẩu trang có những chất vượt quá tiêu chuẩn cho phép, không đảm bảo kỹ thuật, khi mang vào, tiếp xúc với mặt lâu ngày bị kích ứng, dị ứng, nhiễm độc, có hại cho sức khỏe. Trong trường hợp dùng các loại khẩu trang giá rẻ chất lượng vải không đạt tiêu chuẩn, kích thước lỗ giữa các sợi vải lớn (mắt thường không thể nhìn thấy được) khiến cho cơ thể dễ hít phải các hạt bụi có kích thước bé hơn 10 micromet. Những bụi trên sẽ tích tụ trong phổi gây nguy hại cho sức khỏe.
Hiện nay có rất nhiều loại khẩu trang được bày bán khắp nơi, mỗi loại khẩu trang lại có những tác dụng khác nhau và cũng có thời hạn sử dụng nhất định. Vì vậy khẩu trang dù tốt đến đâu, mắc tiền cỡ nào nếu bạn tiết kiệm mà dùng lại nhiều lần, hoặc thậm chí là lật sang mặt còn lại để tiếp tục sử dụng, những hành động đó không những không tránh được bui bẩn, vi rút gây bệnh mà còn ảnh hưởng trực tiếp lên hệ hô hấp của chính bạn.
Nhiều người sử dụng khẩu trang dùng một lần bị dị ứng khiến da mặt nổi mụn, mẩn ngứa do đã mua phải những loại khẩu trang được bán ngoài vỉa hè với giá thành rất rẻ. Những loại khẩu trang này thường là hàng nhái được gia công lại, sử dụng chất liệu kém chất lượng nên mới có giá rẻ như vậy. Khi người tiêu dùng đeo lên mặt chúng gây ngứa và nổi mụn, nhất là với những ai có làn da nhạy cảm. Đã có một số trường hợp chia sẻ trên mạng xã hội, sau khi dùng khẩu trang “y tế” thì vùng da mặt tiếp xúc với khẩu trang bị nổi mẩn đỏ. Thực tế, hầu hết các loại khẩu trang bán ở vỉa hè được may từ chất liệu trôi nổi, chưa qua khâu xử lý vô trùng, có thể chứa vi khuẩn, nên hiện tượng bị nổi mẩn như trường hợp trên là hoàn toàn có thể xảy ra...
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng ai trong chúng ta cũng đều có nguy cơ bị ung thư da trong quá trình phơi nắng. Vì vậy nếu chúng ta dùng loại khẩu trang kém chất lượng thì chúng không thể bảo vệ làn da của chúng ta trước ánh nắng mặt trời, làn da sẽ ngày càng xấu đi và bệnh tật sẽ tới gõ cửa. Đối với những người mắc chứng say tàu say xe thì khẩu trang chính là vật "cứu cánh", giúp họ ngăn chặn được mùi máy lạnh, mùi mồ hôi của những hành khách đi cùng… Tuy nhiên nếu dùng những loại khẩu trang bán trôi nổi trên thị trường thì chúng có thể có những mùi lạ, khi hít phải sẽ khiến bạn bị say thêm.
Hơn nữa, khẩu trang y tế được coi là vật tư y tế nên việc nhập khẩu, sản xuất phải theo đúng quy định của Nhà nước. Ngành y tế quản lý nhóm hàng này. Hiện nay nhiều loại khẩu trang được cho là khẩu trang y tế được bán ở nhiều nơi nhưng không ai kiểm soát, dẫn đến sự nhập nhằng, trà trộn khẩu trang không rõ nguồn gốc.
Để tránh loại khẩu trang kém chất lượng, người tiêu dùng cần thận trọng khi mua hàng. Nên mua khẩu trang y tế ở các nhà thuốc uy tín, không nên mua tại các hàng rong, hàng bán trên vỉa hè... Không nên ham rẻ mà mua hàng kém chất lượng, không những không bảo vệ được sức khỏe mà còn gây hại cho chính mình.
Ngoài ra, người tiêu dùng cũng có thể kiểm tra thông tin bên ngoài bao bì, hộp khẩu trang giả không có số lô, ngày sản xuất, hạn sử dụng... Đặc biệt, với thời tiết và không khí ô nhiễm ở các đô thị lớn như hiện nay, chúng ta nên đeo khẩu trang khi ra ngoài đường, nhưng lưu ý không đeo quá 6 tiếng. Bên cạnh đó, người dùng cũng có thể thực hiện phân biệt khẩu trang tốt và kém chất lượng như sau: Khẩu trang tốt là phần giấy than sẽ dai và không thấm nước, vò mạnh không rách. Còn khẩu trang kém chất lượng sẽ bị ngấm nước và ướt ngay. Sau khi ngâm nước, lớp giấy lót bên trong khẩu trang tốt vẫn còn nguyên vẹn, còn khẩu trang kém chất lượng thì lớp lót này sẽ bị rã nát.
Hồng Anh
Theo Báo Đời sống và Tiêu dùng