Phú Thọ không chỉ nổi tiếng với những di tích lịch sử hào hùng, những lễ hội truyền thống đặc sắc mà còn được biết đến là một trong những cái nôi của cây chè Việt Nam. Từ lâu, chè xanh đã trở thành một thức uống quen thuộc, gắn liền với đời sống văn hóa, tinh thần của người dân nơi đây. Nhưng ít ai biết rằng, ẩn sâu trong những đồi chè xanh mướt ấy, còn có một "báu vật" khác, một loại chè độc đáo, quý hiếm đang được hồi sinh và phát triển – chè búp tím.
Không giống như những giống chè xanh thông thường, chè búp tím mang trong mình một sắc tím đặc trưng, từ búp chè non đến lá chè trưởng thành. Sắc tím ấy không chỉ là một điểm nhấn về mặt thị giác, mà còn ẩn chứa những giá trị dinh dưỡng và dược tính vượt trội.
Chè búp tím không phải là một giống chè mới được lai tạo, mà là một giống chè cổ, có nguồn gốc từ cây chè bản địa (cây chè ta) của vùng trung du Phú Thọ. Theo các nhà khoa học, màu tím đặc trưng của chè búp tím là do hàm lượng anthocyanin cao, một loại sắc tố tự nhiên có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa và nhiều bệnh tật nguy hiểm.
Những năm gần đây, nhận thấy tiềm năng to lớn của giống chè quý, nhiều nỗ lực đã được thực hiện để bảo tồn và phát triển chè búp tím. Các nhà khoa học, các cấp chính quyền địa phương và đặc biệt là những người nông dân tâm huyết đã chung tay đưa chè búp tím từ một loại cây trồng ít người biết đến trở thành một sản phẩm nông nghiệp chủ lực, mang lại giá trị kinh tế cao.
Để tạo ra những búp chè tím chất lượng, người trồng chè Phú Thọ áp dụng những phương pháp canh tác đặc biệt, kết hợp giữa kinh nghiệm truyền thống và kiến thức khoa học hiện đại. Nhiều vùng chè đã chuyển đổi sang mô hình canh tác hữu cơ, hạn chế tối đa việc sử dụng hóa chất, đảm bảo an toàn cho người sản xuất, người tiêu dùng và môi trường. Nguồn nước tưới cũng được chú trọng, ưu tiên sử dụng nguồn nước sạch, tự nhiên để đảm bảo chất lượng búp chè.
Không chỉ dừng lại ở khâu canh tác, quy trình chế biến chè búp tím cũng được thực hiện một cách tỉ mỉ, công phu. Các cơ sở sản xuất tại Phú Thọ đã đầu tư vào công nghệ hiện đại, tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt, nhằm giữ trọn vẹn hương vị đặc trưng và các hoạt chất quý giá trong búp chè. Nhiều sản phẩm chè búp tím đã đạt được các chứng nhận chất lượng, mở đường cho việc tiếp cận thị trường trong nước và quốc tế.
Chè búp tím không chỉ là một thức uống giải khát, mà còn được xem như một loại dược liệu quý. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, hàm lượng anthocyanin cao trong chè búp tím mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, như chống oxy hóa, hỗ trợ phòng ngừa ung thư, các bệnh tim mạch và nhiều bệnh lý khác. Một số kết quả kiểm nghiệm còn cho thấy, chè búp tím chứa các hợp chất có khả năng ức chế tế bào ung thư, với hàm lượng cao hơn đáng kể so với chè xanh thông thường.
Sản phẩm chè búp tím Phú Thọ đã được công nhận là sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm), một minh chứng cho chất lượng và uy tín của sản phẩm. Việc đạt được chứng nhận OCOP không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương, mà còn là bước đệm quan trọng để chè búp tím tiếp cận thị trường rộng lớn hơn, cả trong và ngoài nước. Một số sản phẩm chè búp tím cao cấp còn đang hướng tới mục tiêu đạt chứng nhận OCOP 5 sao quốc gia, khẳng định vị thế trên thị trường.
Không chỉ dừng lại ở thị trường nội địa, chè búp tím Phú Thọ đang dần khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế. Những lô hàng chè búp tím chất lượng cao đã được xuất khẩu sang các thị trường khó tính, nhận được những phản hồi tích cực từ người tiêu dùng. Đây là tín hiệu đáng mừng, mở ra tương lai đầy triển vọng cho ngành chè Phú Thọ nói riêng và nông sản Việt Nam nói chung.
Để gia tăng giá trị kinh tế và đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường, các nhà sản xuất chè búp tím Phú Thọ không chỉ tập trung vào sản phẩm chè thô, mà còn đầu tư vào chế biến sâu, tạo ra các sản phẩm đa dạng, có thương hiệu, bao bì hấp dẫn. Việc này không chỉ giúp nâng cao giá trị sản phẩm mà còn góp phần quảng bá hình ảnh chè búp tím Phú Thọ đến với đông đảo người tiêu dùng.
Câu chuyện về chè búp tím Phú Thọ là một minh chứng sống động cho thấy, việc khai thác và phát huy giá trị của các sản vật địa phương, kết hợp với sự sáng tạo và ứng dụng khoa học kỹ thuật, có thể tạo ra những sản phẩm độc đáo, có sức cạnh tranh cao trên thị trường.
Với sự chung tay của các cấp chính quyền, các nhà khoa học, doanh nghiệp và đặc biệt là những người nông dân tâm huyết, chè búp tím Phú Thọ hứa hẹn sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, không chỉ là niềm tự hào của vùng đất Tổ, mà còn góp phần vào sự phát triển chung của ngành nông nghiệp Việt Nam, đưa thương hiệu chè Việt vươn xa trên bản đồ thế giới. Chè búp tím không chỉ là một sản phẩm, mà còn là một câu chuyện văn hóa, một biểu tượng cho sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc và hội nhập.
Bảo An / Theo KTDU