Nhờ giống cam bù đặc sản mà giúp người dân huyện miền núi Hương Sơn thoát nghèo, có nguồn thu nhập cao. Đây là đặc sản không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên mỗi dịp Tết đến xuân về.
Cam bù được xem là loại quả đặc sản của huyện Hương Sơn
Món quà đặc sản
Gồng gánh những khắc nghiệt từ thiên nhiên, Hà Tĩnh là địa phương còn gặp nhiều khó khăn ở dải đất miền Trung. Nhưng từ vùng đất khắc nghiệt đó lại mang đến những món quà đặc sản chỉ mỗi vùng đất này mới có được.
Đến Hương Sơn vào dịp cuối năm để tìm hiểu về giống cây chủ lực đưa một huyện miền núi thuần nông vươn lên thoát nghèo và có mức thu nhập cao, ổn định mới biết được người dân ở đây chủ yếu đi lên từ nông nghiệp, từ những đặc sản chính thiên nhiên ban tặng cho mình. Chăn nuôi dê, hươu sao, hay cam chanh, cam bù,… nó giúp người dân nơi đây làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình.
Cam bù giúp người dân Hương Sơn thoát nghèo.
Anh Nguyễn Văn Sơn một hộ dân ở xã Sơn Trường chia sẻ, là một gia đình thuần nông nên từ mấy chục năm này cả gia đình đều gắn bó với ruộng vườn. Gia đình chúng tôi trồng và chăm sóc cam bù. Mấy năm gần đây, cán bộ của xã xuống chỉ dạy kỷ thuật để giúp cây cam cho năng suất cao, cũng như đạt sản phẩm sạch theo tiêu chuẩn VietGap để làm nên thương hiệu cam bù Hương Sơn mà từ đó cây cam bù của gia đình có giá trị hơn. Gia đình lúc này mới mạnh dạn mở rộng diện tích.
Theo anh Sơn thì trước đây các hộ trồng cam bù cũng chỉ thấy cây phù hợp với thổ nhưỡng nơi đây nên trồng, chủ yếu cung cấp cho bà con xung quanh huyện Hương Sơn. Nhưng sau này, cam bù trở thành quả đặc sản không chỉ biết đến trong huyện còn được khách hàng trên khắp cả nước biết đến đặt hàng để mua.
Mùa thu hoạch cam bù Hương Sơn bắt đầu từ đầu tháng 12 âm lịch và kéo dài đến qua Tết nguyên đán. Mỗi cây cam bù Hương Sơn cao khoảng 2- 3 m, cho chừng 100 quả, có cây gần 200 quả. Để cho quả không sà xuống mặt đất, người dân đã phải chống cọc tre xung quanh các cành cây. Tuổi thọ trung bình của mỗi cây là 10-15 năm, sau đó phải thay mới.
Bà Tâm, chủ trang trại cam xã Sơn Mai cho biết, việc chăm sóc và tỉa cành cho cam bù cũng rất kỳ công và vất vả. Cam bù Hương Sơn phải được bón bằng phân chuồng, mỗi lần làm phải thuê nhân công với chi phí mỗi ngày hơn 200.000 đồng. "Một cây trồng 4 năm mới cho quả", bà Tâm nói. Cam bù Hương Sơn có màu vàng đậm, một số quả chưa chín thì màu pha lẫn vàng xanh. Cứ đến mùa, người dân thường thu hái đem đi bán, nhập cho các đại lý bán lẻ, một số trang trại lớn thì được thương lái tới thu mua ngay tại vườn.
Cam bù Hương Sơn có vị ngọt thanh, thơm, mọng nước được người dân Hà Tĩnh xem là đặc sản quý, thường được mua làm quà biếu mỗi khi đi xa. Việc thu hoạch cũng rất cầu kỳ, để quả cam còn tươi nguyên cuống và lá, phải dùng kéo cắt tỉa rất cẩn thận.
Loại quả giúp người dân thoát nghèo
Theo ông Hùng người trồng cam bù cho hay, cam bù Hương Sơn là cây mang lại thu nhập chủ yếu cho người dân trên địa bàn xã Sơn Mai. Trung bình mỗi vụ, các hộ thu về khoảng vài chục triệu, có nhiều gia đình thu nhập lên đến vài tỷ đồng.
Đây là thức quà mà ông trời đã ban tặng cho huyện miền núi Hương Sơn.
Khi thu hoạch, đối với những nhà vườn lớn, gia chủ phải thuê nhân công. Công cụ đựng cam là những chiếc thúng to, khi nào đầy ắp một thúng thì đưa ra bãi tập kết cho khách.
Mỗi quả trung bình nặng khoảng 0,3kg, có những quả nặng hơn 0,7kg. Giá cam bù Hương Sơn thu mua tại vườn là 60.000 đồng/kg. Khi ra ngoài chợ, giao động mức 70.000 đồng đến 100.000 đồng.
Bên cạnh các cây cam bù, người dân thường trồng xen cẽ các cây cam chanh. Cam chanh trái nhỏ hơn, khoảng 0,1-0,2kg, giá bán trung bình là 10.000 đồng đến 30.000 đồng/kg. Dịp Tết giá có thể cao hơn.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Kiều Hưng- Phó Chủ tịch UBND huyện Hương Sơn cho biết: Cam bù Hương Sơn được xem là một trong những cây phát triển chủ lực của huyện, nó giúp cho đời sống của bà con được nâng lên.
Giống cam, chất đất tạo nên thương hiệu đặc trưng của cam bù Hương Sơn.
Trước đây, chưa nhiêu người biết đến đặc sản thương hiệu của cam bù Hương Sơn, nhưng từ khi được chính quyền quan tâm hỗ trợ về khoa học kỷ thuật, cũng như về giống, quảng bá thương hiệu, truy xuất nguồn gốc, xây dựng sản phẩm VietGap mà được khách hàng trên cả nước biết đến.
Theo vị Phó chủ tịch hiện nay có một số huyện khác cũng trồng cam bù nhưng vị ngọt thanh, mùi thơm đặc trưng cũng không thể sánh được với cam bù Hương Sơn.
Hiện tại, trên toàn huyện có tổng tổng diện tích hơn 1100 ha, trong đó có hơn 793 ha cho sản phẩm, năng suất 145 tạ/ha, sản lượng 11.500 tấn; cao hơn năm trước 4400 tấn. Tập trung chủ yếu ở các xã Sơn Trường, Kim Hoa, Sơn Lâm, Sơn Mai.
Cũng chính nhờ trồng cam bù đặc sản kết hợp với phát triển chăn nuôi hươu lấy lộc nhung và bán con giống liên tiếp được mùa, được giá nên hàng ngàn hộ dân nghèo, khó khăn ở huyện Hương Sơn nay đã nhanh chóng vươn lên thoát nghèo, làm giàu, đời sống được nâng cao rõ rệt.
Diễm Phước
Theo KT&ĐU