Trà Shan tuyết cổ thụ là một trong những đặc sản trứ danh của vùng núi phía Bắc Việt Nam. Sự độc đáo từ hương vị cùng quá trình sinh trưởng có “một không hai”, trà Shan mang trong mình sức hút quyến rũ không nỡ chối từ.
Trà Shan tuyết – Báu vật của núi rừng
Shan Tuyết có nghĩa là “Tuyết trên núi”, chè Shan tuyết là giống chè cổ thụ mọc tự nhiên trên những dãy núi cao, lá chè, búp chè được phủ một lớp nhung trắng như tuyết, đây là đặc điểm mà những giống chè trồng ở các vùng trung du và đồng bằng không thể có được.
Bạch trà Shan tuyết là loại cây cổ thụ, mọc cao đến vài mét, khi hái trà phải trèo hẳn lên cây. Có những gốc trà vài người ôm không xuể. Đúng như chữ “tuyết” trong tên gọi, trà Shan tuyết cổ thụ là loại trà nằm trên dãy Hoàng Liên Sơn với độ cao 3.142m. Nằm ở khu vực có độ cao, mây mù bao phủ quanh năm, sự chênh lệch về nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn cùng với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng tạo cho trà Shan tuyết có chất lượng tốt. Bạch trà Shan tuyết được canh tác hoàn toàn tự nhiên không sử dụng bất cứ một hóa chất hay phân bón. Chỉ có ở những vùng núi cao với khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt, trà mới có thể sinh trưởng và cho chất lượng trà tốt.
Là giống trà sinh trưởng hoang dã tại những vùng núi cao với sương lạnh bao phủ, do đó tốc độ sinh trưởng của Shan tuyết thường chậm hơn so với chè thường. Tuy vậy, chính môi trường sống tự nhiên, thuần khiết này lại giúp cho cây trà có tuổi thọ rất cao, từ 100 đến 200 năm tuổi và vươn mình thành những cây cổ thụ to lớn.
Trên tấm bản đồ những tỉnh miền núi phía Bắc, nơi những dãy đại ngàn trùng trùng điệp điệp, những cây chè Shan Tuyết hoang dã cổ thụ, mọc từ ngàn năm trước. Trà Shan tuyết cổ thụ đã tồn tại và được biết đến qua nhiều thế hệ của người dân tộc Tày, Dao, Mông. Có những đồi chè Shan tuyết sinh trưởng tự nhiên giữa rừng có tuổi thọ vài trăm năm tuổi được tìm thấy ở vùng núi cao phía Bắc nước ta như các tỉnh Sơn La, Yên Bái, Lào Cai, Hà Giang… Cho đến nay, những gốc chè Shan cổ thụ vẫn là điều gì đó vừa gần gũi, vừa thiên liêng đối với người dân mỗi địa phương nơi đây. Mỗi vùng trà mang một dấu ấn riêng. Dấu ấn đó phải tuỳ thuộc vào điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu, tập quán thu hái và chế biến thủ công sai khác của từng vùng đã tạo nên những hương vị trà Shan Tuyết hoàn toàn khác biệt.
Không phải ngẫu nhiên mà trà Shan tuyết được mệnh danh là “đệ nhất danh trà Việt”. Mang hương vị độc đáo cùng quá trình sinh trưởng có “một không hai”, trà Shan mang trong mình sức hút quyến rũ không ai nỡ chối từ.
Sức hút trà Shan
Là thứ đặc sản nổi danh, chè Shan Tuyết cổ thụ đã trở thành loại thức uống thơm ngon, bổ dưỡng, mang nhiều đặc điểm nổi bật mà bạn có thể nhận ra giữa hàng chục, hàng trăm các loại trà khác nhau. Giống trà Shan hội tụ cả ba yếu tố hương thơm, vị ngọt, nước xanh.
Trà Shan tuyết trải qua quá trình chế biến nhiều công đoạn nhưng vẫn giữ được hương vị của một loại đặc sản núi rừng. Đó là hương thơm thoang thoảng của mùi cỏ sớm có chút ngai ngái và thanh mát từ thiên nhiên.
Lá trà to, nguyên cánh, cong nhẹ, giòn vừa không dễ vỡ vụn. Khi pha với nước nóng, trà bắt đầu bung tỏa hương thơm nhẹ nhàng, nước trà từ từ chuyển sang màu vàng nhẹ sóng sánh. Khi pha trà, không cần tráng một nước đầu tiên vì nguyên liệu có nguồn gốc thiên nhiên được canh tác hoàn toàn tự nhiên, không sử dụng hóa chất hay phân bón, thuốc trừ sâu nên được coi là trà sạch, trà quý của núi rừng Tây Bắc.
Khi nước được rót ra tách, một mùi hương rừng thoang thoảng lan tỏa khắp phòng, đó là mùi hương hoa và quả dại, có mùi hương cốm non, đôi khi xen mùi của sương núi. Nhấp ngụm trà Shan tuyết, cảm nhận hương trà thơm, vị đắng nhẹ, thanh mát nhưng hậu vị ngọt thanh. Nếu bạn để ý kỹ sẽ thấy lớp lông mao nhỏ li ti trong nước, đây chính là điểm đặc biệt của trà Shan tuyết mà không phải loại trà nào cũng có được.
Khi nếm trà, vị chát nơi đầu lưỡi sẽ là điểm nhấn để bạn cảm nhận tốt hơn vị ngọt sâu ở cổ họng. Tất cả sự kết hợp từ hương và vị đã tạo thành một loại trà vang danh cả nước.
Những năn gần đây, trà Shan tuyết Việt Nam với chất lượng tốt, nhiều loại hình, mẫu mã đa dạng nhanh chóng chiếm được chỗ đứng riêng trên thị trường trà trong và ngoài nước, đặc biệt là ở Châu Âu.
Không chỉ vậy, các sản phẩm từ trà Shan tuyết còn được giới chuyên môn công nhận và xướng tên tại nhiều giải thưởng danh giá quốc tế, trong đó có 2 giải Vàng, 5 giải Đồng và 4 giải Ấn tượng tại Cuộc thi Trà quốc tế từ năm 2018 đến 2020. Đánh dấu sự ghi nhận và tôn vinh của các chuyên gia chè trên thế giới đối với các phẩm trà Việt Nam, mở ra cơ hội xuất khẩu chè sang thị trường rộng lớn toàn thế giới.
Hương Trà
Theo Kinh tế và Đồ uống