Theo giới phân tích, quyết định giảm một loạt lãi suất điều hành từ ngày 1/10 không có quá nhiều tác động đối với mặt bằng lãi suất do thanh khoản hệ thống hiện tại vẫn dư thừa và nhu cầu tín dụng ở mức thấp.
Bộ phận phân tích Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) vừa có báo cáo đánh giá về quyết định giảm lãi suất điều hành mới nhất của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).
Theo BVSC, kể từ đầu năm đến nay, đây là lần thứ ba NHNN có quyết định giảm lãi suất điều hành với biên độ mỗi lần giảm đều khá lớn (0,5 điểm %). Tuy vậy, tác động thực tế tới nền kinh tế của các lần cắt giảm lãi suất điều hành càng về sau càng hạn chế.
Lí giải về nhận định này, BVSC cho rằng thanh khoản hệ thống ngân hàng kể từ tháng 5 đến nay luôn ở trạng thái tích cực, khiến lãi suất liên ngân hàng giảm sâu về mức thấp kỉ lục nên các ngân hàng không có nhiều nhu cầu vay vốn qua kênh OMO hay tái chiết khẩu từ NHNN. Điều này đồng nghĩa với việc giảm lãi suất cho vay qua các kênh vay mượn trên sẽ không có quá nhiều tác dụng trong việc giảm thêm lãi suất.
Trong khi đó, đối với trần lãi suất tiền gửi dưới 6 tháng, lãi suất huy động thực tế của các ngân hàng thương mại (NHTM) trên thị trường tại các kì hạn này hiện cũng đều dưới 4%/năm, tức dưới mức trần mới mà NHNN ban hành. Việc lãi suất huy động kì hạn ngắn tại các NHTM giảm chủ yếu do thanh khoản dư thừa khi tăng trưởng tín dụng đang ở mức thấp (đến 22/9 mới tăng 5,12%).
"Tựu chung lại, quyết định giảm lãi suất điều hành thêm 0,5 điểm % của NHNN không có quá nhiều tác động đối với mặt bằng lãi suất hiện nay trên thị trường. Động thái này phần nhiều phản ánh nỗ lực đồng hành, hỗ trợ nền kinh tế của NHNN nhằm thúc đẩy tăng trưởng GDP trong quí cuối năm", BVSC nhận định.
"Về cơ bản, trong bối cảnh hiện nay, chính sách tiền tệ nới lỏng có tác động tương đối hạn chế tới tổng cầu. Thay vào đó, chính sách tài khóa nên đóng vai trò chính trong việc kích thích nền kinh tế", BVSC cho biết thêm.
Cùng chung quan điểm với BVSC, Chứng khoán Bản Việt (VCSC) cho rằng, động thái cắt giảm lãi suất điều hành là một trong số các biện pháp của NHNN nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp và nền kinh tế. Tuy nhiên, trong bối cảnh dư thừa thanh khoản của hệ thống ngân hàng (lãi suất liên ngân hàng tiếp tục ở thấp kỉ lục (0,14%/năm) tại thời điểm ngày 29/9) và nhu cầu tín dụng ở mức thấp, đợt cắt giảm lãi suất này có thể sẽ không có tác động nhiều.
Trước đó, trong tuyên bố phát được phát đi vào chiều ngày 30/9, NHNN cho biết sẽ giảm một loạt lãi suất điều hành từ ngày 1/10.
Cụ thể, giảm lãi suất tái cấp vốn từ 4,5%/năm xuống 4,0%/năm; lãi suất tái chiết khấu từ 3%/năm xuống 2,5%/năm; lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN với các ngân hàng từ 5,5%/năm xuống 5 %/năm.
Giảm lãi suất chào mua giấy tờ có giá qua nghiệp vụ thị trường mở (lãi suất OMO) từ 3,0%/năm xuống 2,5%/năm.
Giảm lãi suất tối đa đối với tiền gửi có kì hạn từ 1 đến dưới 6 tháng giảm từ 4,25%/năm xuống 4,0%/năm; lãi suất tối đa đối với tiền gửi có kì hạn từ 1 đến dưới 6 tháng tại Quỹ tín dụng nhân dân, Tổ chức tài chính vi mô giảm từ 4,75%/năm xuống 4,5%/năm.
Trong khi đó, lãi suất tối đa đối với tiền gửi không kì hạn và có kì hạn dưới 1 tháng được giữ nguyên ở mức 0,2%/năm và lãi suất tiền gửi có kì hạn từ 6 tháng trở lên sẽ do các tổ chức tín dụng tự ấn định.
Ngoài ra, NHNN cũng giảm lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của TCTD đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế theo qui định tại Thông tư số 39/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016 từ 5,0%/năm xuống 4,5%/năm; giảm lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của quĩ tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô đối với các nhu cầu vốn này giảm từ 6,0%/năm xuống 5,5%/năm.
Theo NHNN, từ đầu năm đến nay, thực hiện chủ trương và chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về thực hiện các giải pháp, chính sách tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với đại dịch COVID-19, NHNN đã điều hành đồng bộ các công cụ chính sách tiền tệ để kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ và giảm mặt bằng lãi suất thị trường, hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế.
Tăng trưởng kinh tế 9 tháng đầu năm 2020 đạt 2,12%, lạm phát được kiểm soát, bình quân 9 tháng đạt 3,85%, để tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, NHNN quyết định điều chỉnh các mức lãi suất điều hành.
Quốc Thụy
Theo Kinh tế & Tiêu dùng