Hiệp hội bất động sản kiến nghị cho giải ngân hết gói 30.000 tỷ

Vay ưu đãi sẽ phải chịu lãi suất cao

Theo thông tin từ Ngân hàng Nhà nước, gói tín dụng 30.000 tỷ đồng sẽ chính thức dừng vào 1/6/2016 - đúng 36 tháng sau khi được triển khai nhằm hỗ trợ thị trường bất động sản và giúp người thu nhập thấp có cơ hội tiếp cận nhà giá rẻ. Theo đó, ưu đãi lớn nhất là lãi suất (không quá 6% một năm, bằng một nửa mức vay thương mại thông thường) cũng kết thúc theo. Các khoản giải ngân diễn ra sau ngày gói 30.000 tỷ "chốt sổ" cũng phải chịu mức lãi suất mới.

Anh Vũ (quận Thanh Xuân, Hà Nội) vay gần 700 triệu đồng qua một ngân hàng thương mại Nhà nước để mua nhà từ gói 30.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiện nhà chưa bàn giao và theo tiến độ nộp tiền của chủ đầu tư, đến sau 31/5, anh vẫn còn một đợt giải ngân hơn 250 triệu đồng. "Ngân hàng cho biết khoản 250 triệu này được giải ngân sau thời điểm chốt sổ của gói 30.000 tỷ nên không được hưởng lãi suất 5%. Thay vào đó, lãi suất sẽ theo thỏa thuận với ngân hàng. Tôi thấy ít nhất là gấp đôi. Nếu vậy thì đâu còn là gói ưu đãi nữa", anh nói.

Không riêng anh Vũ, nhiều khách hàng cá nhân khác cũng cảm thấy thiệt thòi khi không được hưởng lãi suất ưu đãi trong suốt quá trình vay. Thậm chí, nhiều người còn cho biết, không được nhân viên ngân hàng lưu ý việc này khi bắt đầu làm thủ tục vay mua nhà.

Các ngân hàng thương mại lớn như VietinBank, BIDV và Agribank đều cho biết lãi suất của khách hàng được ưu đãi hay không căn cứ vào thời điểm giải ngân khoản vay chứ không phải ngày ký hợp đồng. "Dù khách hàng bắt đầu ký gói 30.000 tỷ đồng từ trước 1/6/2016 nhưng nếu khoản tiền được giải ngân sau ngày này thì sẽ theo lãi suất thỏa thuận với ngân hàng. Đây là quy định đã được nêu rõ trong Thông tư 11 của Ngân hàng Nhà nước", một đại diện cho biết. Ngoài ra, các nhà băng đều khẳng định đã thông báo rất rõ cho từng khách hàng về quy định này. "Nhiều khách hàng biết nhưng họ vẫn tham gia bởi vẫn được tính lãi suất ưu đãi cho các khoản giải ngân trước 1/6", một lãnh đạo phòng giao dịch nói.

Ông Nguyễn Tiến Đông - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước) cho biết, Điều 2 Thông tư 11/2013 của Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn về cho vay gói 30.000 tỷ đồng đã nêu rõ, nguồn tái cấp vốn của Ngân hàng Nhà nước cho các ngân hàng thương mại sẽ kết thúc khi gói này giải ngân hết hoặc không quá 36 tháng.

Tuy nhiên, chuyên gia tài chính ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu vẫn cho rằng, Ngân hàng Nhà nước nên có điều chỉnh lập tức để tất cả hợp đồng tín dụng được hưởng trọn vẹn ưu đãi. Nếu không, nhiều khách hàng sẽ gặp phải bẫy lãi suất bởi kế hoạch tài chính thay đổi khi lãi vọt lên cao. "Cứ hứa hẹn lãi suất thấp rồi khi gói này ngừng là lãi suất lại bật lên thì không ổn", ông nói.

Không riêng khách hàng cá nhân, các doanh nghiệp là chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà thương mại giá rẻ cũng được vay với lãi suất ưu đãi theo gói 30.000 tỷ đồng. Do đó, không ít doanh nghiệp đã chủ động kiến nghị kéo dài thời gian giải ngân gói ưu đãi đến khi kết thúc.

Số liệu từ Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản - Bộ Xây dựng cho biết gói 30.000 tỷ đã "tiêu hết" 90% nhưng đây mới là con số "cam kết giải ngân". Thực tế, số tiền chi trả cho người vay và doanh nghiệp hiện mới khoảng 60% của gói 30.000 tỷ đồng

Xử lý ngân hàng mập mờ thông tin gói 30.000 tỷ

Chiều 11/3, Ngân hàng Nhà nước đã phát đi thông tin khẳng định, thời hạn chấm dứt giải ngân gói 30.000 tỷ là 1/6/2016 - đúng 36 tháng sau khi triển khai chương trình này. Như vậy, các hợp đồng vay được ký trước thời điểm nêu trên, nhưng giải ngân sau sẽ không được hưởng lãi suất ưu đãi.

"Ngay từ đầu, Ngân hàng Nhà nước đã quy định rất rõ về thời hạn kết thúc giải ngân tái cấp vốn cho vay hỗ trợ nhà ở, lãi suất vay ưu đãi. Trong quá trình thực hiện, Ngân hàng Nhà nước đã liên tục đăng tải quy định, hướng dẫn cụ thể về nội dung này trên phương tiện thông tin đại chúng", đại diện đơn vị này cho biết.

Tuy vậy, nhà điều hành cũng bác bỏ thông tin cho rằng khách hàng vay vốn gói 30.000 tỷ đồng (giải ngân trước 1/6) chỉ được ưu đãi trong 3 năm đầu tiên, thời gian còn lại chịu lãi suất vay thương mại thông thường. "Phần dư nợ được giải ngân từ ngày 1/6/2016 trở về trước được hưởng lãi suất vay ưu đãi trong suốt toàn bộ thời gian khách hàng vay vốn (tối đa 15 năm)", Ngân hàng Nhà nước cho biết.

Trước đó, một số khách hàng cho rằng họ không được nhân viên ngân hàng thông báo đầy đủ những khoản giải ngân sau ngày 1/6 phải chịu lãi suất thương mại thông thường. "Về thông tin nội dung hợp đồng tín dụng của một số ngân hàng còn mập mờ, khách hàng chưa hiểu rõ, Ngân hàng Nhà nước sẽ kiểm tra ngay, yêu cầu các đơn vị báo cáo và có biện pháp xử lý phù hợp", cơ quan này khẳng định.

Kiến nghị cho giải ngân hết gói 30.000 tỷ

Trước thông tin gói 30.000 tỷ đồng sẽ chính thức dừng vào 1/6/2016 - đúng 36 tháng sau khi được triển khai, tức các khoản giải ngân sau ngày này phải chịu lãi cao ít nhất là gấp đôi so với mức ưu đãi 5% hiện nay, Hiệp hội Bất động sản TP HCM vừa có văn bản gửi Ngân hàng Nhà nước.

Trong văn bản này, Hiệp hội Bất động sản thành phố cho rằng, chủ trương của Ngân hàng Nhà nước là đặt mục tiêu giải ngân hết gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng trong 3 năm. Và thời hạn 36 tháng (từ 1/6/2013 đến hết ngày 31/5/2016) là do Ngân hàng Nhà nước ấn định, bởi vì Nghị quyết 02 ngày 7/1/2013 của Chính phủ đã không quy định thời hạn này.

Đến nay, Ngân hàng Nhà nước cho biết các ngân hàng thương mại đã cam kết cho vay 28.884 tỷ đồng đạt 96,28%, và đã giải ngân lên tới hơn 20.000 tỷ đồng đạt 66,6%, với gần 43.000 hộ gia đình đã tạo lập được nhà ở mới, trong đó khoảng 70% là đối tượng mua căn hộ nhà ở thương mại có giá bán dưới 1,05 tỷ đồng, chỉ có khoảng 30% mua nhà ở xã hội.

Do đó, Hội đề nghị Ngân hàng Nhà nước cho giải ngân hết gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng (không ấn định thời hạn) để tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, cán bộ lực lượng vũ trang và người thu nhập thấp đô thị tạo lập nhà ở.

Trong trường hợp Ngân hàng Nhà nước vẫn quyết định chấm dứt giải ngân kể từ ngày 1/6/2016 thì cần có cơ chế xử lý chuyển tiếp đối với những người đến thời điểm cuối tháng 5/2016 đã ký hợp đồng tín dụng vay gói 30.000 tỷ đồng nhưng chưa được giải ngân hoặc chỉ mới được giải ngân một phần.

Hiệp hội nhận thấy trước khi ký hợp đồng tín dụng vay gói ưu đãi, người thu nhập thấp đô thị đã phải ký hợp đồng mua nhà ở thương mại (dưới 1,05 tỷ đồng mỗi căn hộ) với chủ đầu tư và đã phải trả trước 20% giá trị hợp đồng.

Nếu đến ngày 31/5/2016 mà người vay chưa được giải ngân hoặc mới chỉ được giải ngân một phần và nếu chấm dứt giải ngân gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng này, thì người thu nhập thấp đô thị sẽ lâm vào hoàn cảnh khốn cùng, không biết xoay sở như thế nào để có tiền mua nhà.

Nếu vay theo phương thức thương mại thì người thu nhập thấp không có tài sản đảm bảo, cũng không thể chứng minh thu nhập theo điều kiện của ngân hàng thương mại quy định. Giả định được vay thương mại thì với lãi suất khoảng trên dưới 10%/năm là gánh nặng khó kham nổi.

Nếu vay ngoài xã hội, thậm chí vay tín dụng đen thì hệ quả khó lường. Do vậy, Hiệp hội đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo cơ chế chuyển tiếp để xử lý các trường hợp này, cho phép ngân hàng thương mại được tiếp tục giải ngân các trường hợp đã ký hợp đồng vay gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng nhưng chưa được giải ngân, hoặc chỉ mới giải ngân một phần thì được giải ngân đến hết hợp đồng.

Báo Đời sống & Tiêu dùng tiếp tục thông tin về vấn đề này.

Công Minh