Ngày 24/11 tại Hà Nội, Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA), Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam (Vecom) đồng hành với APISWA tổ chức “Lễ công bố chương trình đào tạo trực tuyến & Tập huấn tuân thủ quy định pháp luật về kinh doanh đồ uống có cồn theo hình thức thương mại điện tử”.
Hoạt động này được tổ chức để góp phần hỗ trợ các cơ quan hữu quan tăng cường quản lý kinh doanh đồ uống có cồn, bao gồm cả hình thức thương mại điện tử, và hỗ trợ thương nhân kinh doanh đồ uống có cồn theo hình thức thương mại điện tử tuân thủ các quy định liên quan.
Tham dự hội nghị có đại diện các cơ quan hữu quan, các tổ chức quốc tế: Vụ Pháp chế, Cục Thương mại Điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), Tiểu ban Rượu vang & Rượu mạnh (Eurocham), các chuyên gia trong ngành, các hiệp hội ngành nghề liên quan, đặc biệt các doanh nghiệp kinh doanh đồ uống có cồn, các sàn thương mại điện tử, cùng các phóng viên báo chí.
Ông Nguyễn Văn Việt - Chủ tịch VBA phát biểu khai mạc sự kiện
Phát biểu khai mạc sự kiện, ông Nguyễn Văn Việt - Chủ tịch VBA chia sẻ, Hiệp hội VBA là tổ chức nghề nghiệp của các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh ngành đồ uống. VBA luôn tích cực trong công tác tham gia xây dựng chính sách, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, hướng tới cải thiện cơ chế nuôi dưỡng nguồn thu ngân sách nhà nước, tăng cường năng lực quản lý rượu thủ công của cơ quan quản lý, cải thiện cơ hội việc làm cho người lao động, đặc biệt trong bối cảnh phục hồi kinh tế sau thời kỳ dịch bệnh. Còn có thể kể đến điểm sáng trong hoạt động của VBA như tập huấn, truyền thông nâng cao nhận thức của cộng đồng về phòng chống tác hại của lạm dụng đồ uống có cồn, và thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn, vì phát triển bền vững.
Nói về ý nghĩa của chương trình, bà Chu Thị Vân Anh, Phó Chủ tịch VBA phát biểu: Sự kiện một lần nữa đề cao nỗ lực và trách nhiệm của các doanh nghiệp ngành sản xuất đồ uống có cồn và các doanh nghiệp kinh doanh thương mại điện tử trong thời đại kinh tế số, thúc đẩy lợi ích chung của các chủ thể trong nền kinh tế bao gồm cộng đồng kinh doanh, các cơ quan hữu quan, và người tiêu dùng, vì một xã hội lành mạnh và phát triển.
Ông Đoàn Quốc Tâm - Đại diện Vecom chia sẻ tại buổi tập huấn
Ông Đoàn Quốc Tâm - Đại diện Vecom chia sẻ, thương nhân cần có giấy phép khi muốn kinh doanh rượu online; Tuân thủ pháp luật, không kinh doanh hàng giả hàng nhái, đặc biệt với sản phẩm rượu. Thực hiện Cam kết cộng đồng của các thương nhân kinh doanh rượu; Bám sát Chương trình truyền thông “Uống có trách nhiệm”. Bên cạnh đó, cần có quy định và hướng dẫn cụ thể để cho các thương nhân có thể đăng ký bán rượu online và tuân thủ quy định pháp luật một cách đầy đủ nhất.
Luật Phòng, chống tác hại rượu bia (“Luật PCTHRB”) được Quốc hội thông qua ngày 14/6/2019; Nghị định 24/2020/ND-CP của Chính phủ quy định chi tiết việc thực hiện Luật PCTHRB đã chính thức cho phép kinh doanh đồ uống có cồn theo hình thức thương mại điện tử. Điều này mở ra cơ hội kinh doanh mới, đồng thời đặt ra những thách thức cho các doanh nghiệp trong ngành, bởi họ sẽ phải tuân thủ đồng thời những quy định pháp luật về kinh doanh đồ uống có cồn và thương mại điện tử. Kinh doanh theo hình thức thương mại điện tử có thể là một hình thức mới mẻ với nhiều doanh nghiệp, thương nhân tại Việt Nam, bao gồm cả các doanh nghiệp kinh doanh đồ uống có cồn. Chương trình đào tạo trực tuyến cung cấp đầy đủ những thông tin và hướng dẫn cần thiết cho các doanh nghiệp mong muốn triển khai hoạt động kinh doanh này tại Việt Nam.
Ông Nguyễn Anh Sơn - Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Công Thương) cho rằng, có nhiều cơ hội cũng như thách thức đối với kinh doanh rượu bia theo hình thức thương mại điện tử
Tại hội nghị, ông Nguyễn Anh Sơn - Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Công Thương) cho biết: Tính đến tháng 8/2022, trên hệ thống quản lý hoạt động thương mại điện tử (online.gov.vn), Bộ Công Thương đã tiếp nhận 130 hồ sơ thông báo, đăng ký website, ứng dụng thương mại điện tử có bán rượu và đã duyệt 40 hồ sơ đáp ứng điều kiện bán rượu, bia theo hình thức thương mại điện tử…Đối với hoạt động bán rượu qua mạng internet, ngày 12 tháng 11 năm 2012, Chính phủ ban hành Nghị định số 94/2012/NĐ-CP về sản xuất, kinh doanh rượu, theo đó bán rượu qua mạng internet được quy định là hành vi vi phạm quy định của pháp luật về sản xuất, kinh doanh rượu. Tiếp theo đó, ngày 14 tháng 9 năm 2017, Chính phủ ban hành Nghị định số 105/2017/NĐ-CP thay thế Nghị định số 94/2012/NĐ-CP, theo đó, quy định bán rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên qua mạng Internet là hành vi vi phạm quy định của pháp luật về kinh doanh rượu.
Kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2020 – thời điểm Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019 có hiệu lực, hoạt động bán rượu, bia theo hình thức thương mại điện tử được quy định quản lý theo điều kiện. Đồng thời, quy định cấm bán rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên tại Nghị định số 105/2017/NĐ-CP bị bãi bỏ bởi Khoản 2 Điều 17 Nghị định số 17/2020/NĐ-CP. Theo số liệu tính đến tháng 8 năm 2022, trên hệ thống quản lý hoạt động thương mại điện tử (online.gov.vn), Bộ Công Thương đã tiếp nhận 130 hồ sơ thông báo, đăng ký website/ ứng dụng thương mại điện tử có bán rượu và đã duyệt 40 hồ sơ đáp ứng điều kiện bán rượu, bia theo hình thức thương mại điện tử.
Quang cảnh lễ công bố và tập huấn
Quy định về bán rượu, bia theo hình thức thương mại điện tử được ghi nhận tại Điều 16 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia, về điều kiện bán rượu, bia theo hình thức thương mại điện tử.
Kinh doanh rượu theo hình thức thương mại điện tử còn gặp những khó khăn vướng mắc về quản lý đối tượng người mua trên sàn, trách nhiệm của bên bán và bên trung gian (vận chuyển); hình thức thanh toán đối với kinh doanh rượu, bia trên sàn; quảng cáo và thông tin hàng hóa trên sàn; chất lượng sản phẩm rượu trên sàn. Chính vì vậy, cần rà soát, hoàn thiện các quy định pháp luật khác có liên quan (như quảng cáo, bưu chính,…) để quy định đầy đủ trách nhiệm, nghĩa vụ của các cá nhân, tổ chức kinh doanh rượu qua thương mại điện tử.
Bà Olivia Widen - đại diện Liên minh các Doanh nghiệp rượu quốc tế tại châu Á - Thái Bình Dương (APISWA) phát biểu: Hiện Việt Nam vẫn là quốc gia duy nhất ở Đông Nam Á có khung pháp lý rõ ràng về thương mại điện tử dành cho đồ uống có cồn được quy định tại Điều 16 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia. "Các đơn vị kinh doanh phải đáp ứng các điều kiện như có giấy phép mua bán rượu, đã đăng ký thương mại điện tử cũng như đảm bảo về xác minh độ tuổi phù hợp và áp dụng hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt phù hợp để tránh việc khách hàng dưới 18 tuổi tiếp cận và mua các sản phẩm đồ uống có cồn", bà Olivia Widen cho biết,.
Đại diện APISWA khuyến cáo, việc áp đặt các lệnh cấm và hạn chế trong môi trường thương mại điện tử cho đồ uống có cồn có thể làm tăng nguy cơ đối với sức khỏe cộng đồng và người tiêu dùng. Trong khi đó lại khuyến khích việc bán đồ uống có cồn bất hợp pháp trực tuyến, mà không thực sự giải quyết triệt để mối lo ngại cốt lõi về hạn chế quyền truy cập của người tiêu dùng dưới 18 tuổi mua các sản phẩm đồ uống có cồn, cũng như mối lo ngại rộng hơn về việc hạn chế tiêu thụ đồ uống có hại.
Hội nghị là cơ hội để các doanh nghiệp trực tiếp chia sẻ kinh nghiệm về chủ đề liên quan. Sau hội nghị, VBA và VECOM sẽ đăng chương trình tập huấn lên website, để các doanh nghiệp quan tâm có thể dễ dàng khai thác, thực hiện tuân thủ các quy định pháp luật liên quan.
Hoàng Nhung/KTDU