Thông tin cho rằng, hoa đỗ quyên có chứa độc tố gây ảnh hưởng tới sức khỏe của con người khiến nhiều người lo lắng.
Hoa đỗ quyên có độc tố hay không?
Những ngày qua, dư luận đang bị thu hút bởi thông tin hoa đỗ quyên - một trong các loại hoa "bỗng dưng bán chạy" ở Hà Nội, kể cả những bó hoa như bó củi khô khốc và được "quảng cáo" là sẽ hồi sinh sau khi ngâm cành vào nước ít ngày. Hoa đỗ quyên khô hay “đỗ quyên ngủ đông” loại hoa mới xuất hiện trên thị trường khoảng nửa tháng trở lại đây được nhập từ Quảng Châu (Trung Quốc).
Những bó hoa đỗ quyên này có chiều dài từ 50 - 60cm, mỗi bó trung bình từ 20 - 50 cành. Giá của loại hoa này dao động từ 90.000 - 200.000 đồng/bó, còn bán lẻ theo cành giá 5.000 – 7.000 đồng/cành. Bên cạnh đó, có thông tin cho rằng để làm được điều này, người bán có lẽ sẽ ngâm tẩm hóa chất độc hại nào đó cho loài hoa này.
Bó hoa đỗ quyên khô. Ảnh: Internet.
Là một nhà nghiên cứu về thực vật lâu năm, thầy giáo Nguyễn Khánh Xuân - Nguyên Hiệu trưởng Trường Trung cấp Nông lâm Trung ương cho biết: Hoa đỗ quyên khi nghe tên đã cho thấy đây là một loài hoa đẹp, nhiều người phụ nữ đã chọn để chưng trong nhà khi dịp Tết đến xuân về.
Hoa Đỗ quyên có nhiều màu nhưng sống chủ yếu ở khu vực có khí hậu lạnh và độ cao lớn. Ở các nước như Trung Quốc thường có rất nhiều loài hoa này. Còn tại những con phố ở Hà Nội, chúng ta có thể bắt gặp những người bán hoa đỗ quyên dưới dạng bó như cành củi khô thì thực chất, họ đã khá vất vả để di chuyển từng cành hoa đỗ quyên này.
Cây này ưa sống ở vùng núi cao có khí hậu lạnh, độ cao từ 700 - 800 m (so với mực nước biển) trở lên như khu vực dãy núi Hoàng Liên Sơn ở Tây Bắc và nhiều vùng khác trên cả nước.
Hoa đỗ quyên Vân Nam mọc ở dãy Hoàng Liên Sơn. Ảnh: Ngọc Triển.
Đỗ quyên hoa trắng. Ảnh: Ngọc Triển.
Ở Hà Nội, hoa đỗ quyên cũng được người dân trồng ở vùng núi Ba Vì hay khu vực Tam Đảo (Vĩnh Phúc). Đỗ quyên thường nở vào dịp Tết và được chia làm nhiều loại như đỗ quyên hoa đỏ, đỗ quyên hoa trắng, đỗ quyên hoa vàng, đỗ quyên lá nhỏ, đỗ quyên màu hồng... Để trồng được đỗ quyên ở những vùng đồng bằng, người dân cũng phải đưa hoa từ khu vực có độ cao 800m, 700m...và dần xuống khu vực có độ cao thấp hơn kèm điều kiện phù hợp.
Đặc biệt, thầy Xuân còn cho hay, trong hoa đỗ quyên thực tế có một phần nhỏ thành phần là chất độc. Nhưng độc tố này không đến mức ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người. Hơn nữa, tùy theo thể trạng, cơ địa của từng người mà có thể sẽ có thể có những phản ứng khác nhau với loại độc tố này. Tuy nhiên, hoa này vẫn được nhiều người chơi trong nhà trong dịp Tết.
Không nên lo lắng một cách không cần thiết
Trao đổi với chúng tôi về điều này, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh - Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm (Đại học Bách Khoa Hà Nội) cho biết, hoa đỗ quyên khô hay hoàn toàn có thể nở hoa bình thường mà không cần ngâm, tẩm các hóa chất độc hại nhờ công nghệ sấy lạnh kỹ thuật cao.
Hoa đỗ quyên ở Tây Bắc. Ảnh: Diêm Anh Dũng.
"Công nghệ sấy lạnh còn gọi là freeze drying, có từ lâu và rất phổ biến tại các quốc gia công nghệ phát triển như Mỹ, Nhật Bản và Đài Loan… Do trước đây có giá thành rất cao, quy mô đầu tư lớn nên công nghệ này chưa thực sự phổ biến và đại chúng. Tuy nhiên, hiện nay công nghệ này được hoàn thiện và cung ứng ở nhiều quy mô khác nhau để phục vụ nhu cầu ngày càng cao của các doanh nghiệp.
Công nghệ sấy lạnh, có thể sấy khô các sản phẩm chứa nhiều nước như dưa hấu, thanh long, cá, tôm, thậm chí cả một tô canh hay một ly kem mà không làm thay đổi mùi vị hay chất lượng sản phẩm… Đây chính là điểm khác biệt đối với phương pháp sấy khô truyền thống thông thường", ông Thịnh nói.
Ngoài ra, ông Thịnh cũng cho rằng, người dân không nên quá lo lắng và quan tâm quá mức đến việc hoa đỗ quyên có độc hay không. Bởi đã là hoa/cây cảnh thì chỉ dùng để chơi chứ không phải để sử dụng như một loại thực phẩm. Có chăng, chỉ nên đề phòng trẻ nhỏ có thể vô tình nuốt phải các thứ không ăn được vào miệng.
"Hoa đỗ quyên thực ra chỉ có sắc mà không có hương. Còn để nghiên cứu hoa đỗ quyên có những loại độc tố gì, có khả năng ảnh hưởng tới sức khỏe con người hay không thì cần phải có hẳn một đề tài nghiên cứu khoa học, kèm một khoản kinh phí thì mới tiến hành được. Còn việc người dân dùng hoa đỗ quyên cắm trang trí trong nhà đã có từ lâu", PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho biết thêm.
Đỗ quyên có tên khoa học là Rhododendron, là một chi thực vật có hoa thuộc họ thạch lam (Ericaceae). Đây là một chi lớn với khoảng 850 -1.000 loài và hầu hết các loài đều có hoa rực rỡ.
Đỗ quyên có đặc điểm là cây bụi và lớn (hiếm), những loài nhỏ nhất cao chừng 10 –100 cm, loài lớn nhất, R. giganteum, được ghi nhận là cao tới 30 m. Lá cây xếp theo hình xoắn ốc; kích thước lá có thể từ 1–2 cm tới hơn 50 cm, ngoại lệ là R. sinograndecó lá dài 100 cm. Đỗ quyên có thể là cây thường xanh hoặc cây rụng lá theo mùa.
Ở một số loài, mặt dưới lá có phủ vảy hoặc lông tơ. Một số loài nổi tiếng vì hoa nở thành chùm lớn. Có các loài vùng núi có hoa và lá nhỏ, và một số loài nhiệt đới sống bám ở dạng tầm gửi.
Nhật Cường
Theo ĐSPL, Vietnammoi