Hoạch định tài chính cá nhân tại Việt Nam – Thực trạng và giải pháp

Chủ tịch VFCA Lê Long Giang phát biểu tại buổi tọa đàm

Hoạch định tài chính cá nhân là một quá trình phối hợp giữa bên tư vấn và khách hàng nhằm tối đa hoá tiềm năng của khách hàng, giúp họ đạt được các mục tiêu trong cuộc sống thông qua những lời tư vấn tài chính toàn diện tương ứng với hoàn cảnh tài chính của họ.

Trên thế giới, Ngành hoạch định tài chính cá nhân được hình thành từ năm 1969. Khi đó, ông Loren Dunton đã nhóm họp cùng với 13 nhà lãnh đạo tài chính tại một khách sạn ở Chicago, Mỹ để thảo luận về việc nâng cao ý nghĩa và tính chuyên nghiệp của nghề tư vấn tài chính. Cuộc thảo luận không dừng lại ở việc bán sản phẩm tài chính, mà còn đưa ra những lời tư vấn chuyên nghiệp cho khách hàng của mình.

Đến nay, lĩnh vực hoạch định tài chính cá nhân đã phát triển vô cùng rộng rãi trên thế giới, đặc biệt với sự ra đời và phát triển của Hội đồng chuẩn hoá hoạch định tài chính quốc tế (FPSB) và sự hình thành Hội đồng chuẩn hoá hoạch định tài chính tại 27 quốc gia thành viên. Đặc biệt, Chứng chỉ Nhà hoạch định tài chính được chứng nhận (Certified Financial Planner - CFP) là chứng chỉ danh giá nhất trong lĩnh vực tư vấn tài chính cá nhân hiện có 203.312 chuyên gia trên thế giới đang nắm giữ.

Ông Lê Long Giang - Chủ tịch VFCA cho biết, tại Việt Nam, hoạt động hoạch định và tư vấn tài chính cá nhân đang bắt đầu phát triển và cũng gặp phải nhiều tồn tại, vướng mắc trong thời gian qua. Hàng loạt các vụ việc lừa đảo tài chính, tạo lập các website, sàn giao dịch, ứng dụng kiếm tiền, sử dụng mồi nhử là các khoản lợi nhuận cao để lôi kéo đầu tư kinh doanh tiền ảo, ngoại hối, giao dịch quyền chọn nhị phân hoặc chiếm đoạt tài sản trong các lĩnh vực tài chính, chứng khoán, đầu tư, phát hành trái phiếu doanh nghiệp đã diễn ra.

Toàn cảnh buổi tọa đàm

Bên cạnh nguyên nhân là trình độ hiểu biết về tài chính của người dân còn hạn chế, thì việc hàng loạt các cá nhân tự nhận là tư vấn tài chính, tư vấn đầu tư trên thị trường hoặc các tổ chức tài chính mạo danh vẫn đang hành nghề mà chưa có cơ chế kiểm soát đã dẫn tới các vụ việc lừa đảo lớn gây ra hậu quả thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế, người dân và doanh nghiệp. Vì vậy, cần thiết lập các chuẩn mực cho lĩnh vực hoạch định và tư vấn tài chính cá nhân ở Việt Nam, tuân thủ các chuẩn mực, thông lệ quốc tế trong lĩnh vực nghề nghiệp này.

Nhận định về thực trạng tư vấn tài chính cá nhân ở Việt Nam, Thạc sĩ Ngô Thành Huấn - Thạc sĩ Chuyên ngành Hoạch định Tài chính cá nhân, Đại học Griffith (Australia) cho biết, dịch vụ tư vấn tài chính cá nhân hiện nay chủ yếu là tư vấn riêng lẻ theo sản phẩm, chưa có dịch vụ tư vấn tài chính cho hưu trí trong khi 20 triệu người Việt Nam nghỉ hưu trong giai đoạn 2030-2040. Việt Nam thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ chi trả lương hưu cao nhất thế giới - mức trả tối đa 75%. Dự kiến đến năm 2031 chênh lệch thu - chi Quỹ Hưu trí âm 35.962 tỷ đồng theo Báo cáo Kiểm toán Nhà nước.

Thông qua buổi tọa đàm, VFCA mong muốn kết nối 4 nhà: nhà nước, nhà khoa học, nhà tư vấn đầu tư và nhà đầu tư cá nhân để thảo luận về các vấn đề lý thuyết và thực tiễn liên quan tới lĩnh vực hoạch định tài chính cá nhân. Qua đó, tìm ra giải pháp, xây dựng cơ chế kiểm soát cho lĩnh vực hoạch định và tư vấn tài chính cá nhân tại Việt Nam.

VFCA đã thành lập và ra mắt Hội đồng chuẩn hóa hoạch định tài chính cá nhân, từng bước nâng cao chất lượng tư vấn tài chính cá nhân tại Việt Nam. Hội đồng hướng tới các mục tiêu chính:

- Tổ chức xây dựng tiêu chuẩn hành nghề, tiêu chuẩn đạo đức và chuẩn hóa chương trình đào tạo Hoạch định tài chính cá nhân.

- Tham gia vào quá trình giám sát đào tạo, giảng dạy các khóa học về hành nghề Hoạch định tài chính cá nhân.

- Xây dựng cộng đồng các nhà hoạch định tài chính, nâng cao chất lượng và quản lý các kỳ thi cấp chứng chỉ cho các nhà hoạch định tài chính.

- Phổ cập tài chính và nâng cao tri thức tài chính cho người dân Việt Nam.

- Thúc đẩy, vận động, liên hệ với các cơ quan liên quan có thẩm quyền để công nhận chứng chỉ Hoạch định tài chính cá nhân của VFCA.

KTDU