Xuất khẩu tôm Việt Nam trong tháng 11/2022 giảm 18%, mức giảm mạnh nhất kể từ đầu năm. Tháng 11 năm nay cũng là tháng ghi nhận doanh số XK thấp nhất kể từ tháng 3. Tuy nhiên, lũy kế 11 tháng của năm nay, doanh thu XK tôm vẫn đạt hơn 4 tỷ USD, mức cao nhất trong 11 tháng qua các năm. Doanh thu lũy kế 11 tháng ghi nhận tăng 14% so với cùng kỳ năm 2021.
Theo thống kê của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (Vasep), về sản phẩm xuất khẩu, giá trị xuất khẩu tôm sú giảm, tôm chân trắng vẫn tăng trong 11 tháng của năm 2022. Các sản phẩm tôm chế biến tăng tốt hơn các sản phẩm tôm tươi/đông lạnh. Trong số các sản phẩm tôm sú và tôm chân trắng xuất khẩu, chỉ tôm sú tươi/đông lạnh giảm 8%, tôm sú chế biến khác tăng tốt nhất 21%. Giá trị xuất khẩu tôm chân trắng chế biến và tôm chân trắng tươi/đông lạnh tăng lần lượt 15% và 5%.
Trong tháng 11, xuất khẩu tôm sang các thị trường chính đồng loạt giảm trong đó XK sang Mỹ và EU giảm mạnh nhất xấp xỉ 50%, xuất khẩu sang Nhật Bản giảm 16%, xuất khẩu sang Hàn Quốc chỉ còn tăng 2%, duy nhất thị trường Trung Quốc vẫn tăng mạnh nhập khẩu tôm từ Việt Nam với mức tăng trưởng 88% trong tháng 11.
Tháng 11/2022, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ đạt 41 triệu USD, giảm 55% so với cùng kỳ. Lũy kế 11 tháng của năm 2022, xuất khẩu tôm sang Mỹ đạt hơn 773 triệu USD, giảm 21% so với cùng kỳ năm 2021.
Theo số liệu của Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển Quốc gia Mỹ (NOAA), tháng 10/2022, Mỹ xuất khẩu 69.767 tấn tôm, trị giá 633,99 triệu USD, giảm 18% về khối lượng và 22% về giá trị so với cùng kỳ năm 2021. Đây là tháng thứ ba liên tiếp, nhập khẩu tôm vào Mỹ ghi nhận giảm.
Tính lũy kế tới tháng 10/2022, nhập khẩu tôm của Mỹ đạt 715.711 tấn, trị giá 6,7 tỷ USD, giảm 2% về lượng và giảm 4% về giá trị so với cùng kỳ 2021.
Nguyên nhân khiến nhập khẩu tôm vào Mỹ giảm là do tồn kho còn nhiều. Doanh số bán lẻ và dịch vụ thực phẩm đều chậm, các hãng bán lẻ đôi khi còn yêu cầu hoãn giao hàng. Mặc dù tồn kho cao, nhưng giá tôm tại Mỹ không giảm do các nhà bán buôn chưa muốn bán ra vì chưa được giá.
Giáng sinh đang đến gần, Siêu cúp Bóng bầu dục Mỹ (Super Bowl) diễn ra vào 12/2, và Lễ hội Lent diễn ra từ 22/2 đến 6/4. Tuy nhiên, các sự kiện này dự kiến cũng khó có khả năng làm giảm được nguồn cung tồn kho tại Mỹ.
Nhu cầu nhập khẩu tôm Việt Nam của thị trường Mỹ có thể khá hơn sau quý đầu năm 2023 khi tồn kho giảm bớt và tình hình kinh tế tích cực hơn.
Xuất khẩu tôm Việt Nam sang EU đạt 37 triệu USD trong tháng 11/2022, giảm 44% so với cùng kỳ. Xuất khẩu sang các thị trường đơn lẻ chính trong khối đồng loạt giảm 2 con số. Lũy kế 11 tháng, xuất khẩu sang thị trường EU đạt 655 triệu USD, tăng 19%.
Xuất khẩu tôm Việt Nam sang EU bắt đầu giảm từ tháng 10 năm nay. Lạm phát tại đây cao kỷ lục, khủng hoảng giá năng lượng, biến động tỷ giá ảnh hưởng tới chi phí lưu kho và tổ chức tiêu thụ.
Tháng 11/2022, trong khi sang hầu hết các thị trường chính đều giảm, xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc vẫn ghi nhận tăng. XK tôm Việt sang Trung Quốc trong tháng này đạt hơn 68 triệu USD, tăng 88%. Lũy kế 11 tháng, giá trị xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt gần 616 triệu USD, tăng 63% so với cùng kỳ năm 2021.
Từ đầu tháng 12, chính quyền Trung Quốc đã có những động thái nới lỏng chính sách zero-covid. Trong đó, Trung Quốc đang hủy bỏ quy trình xét nghiệm đối với thủy sản nhập khẩu, giúp rút ngắn thời gian chờ thông quan và chi phí nhập khẩu cho các nhà NK của Trung Quốc. Điều này được kỳ vọng làm tăng nhu cầu NK và tiêu thụ hàng hóa của Trung Quốc. XK tôm Việt Nam sang Trung Quốc dự kiến vẫn tăng trong tháng cuối cùng của năm nay.
Nửa đầu năm nay, nhờ giá XK tốt, nhu cầu cao, đơn hàng gối từ cuối năm 2021, nên XK tôm tăng khá. Nửa cuối năm 2022, các doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức như nhu cầu thị trường thế giới sụt giảm do lạm phát toàn cầu tăng cao kỷ lục, xung đột Nga – Ukraine, biến động tiền tệ, chi phí sản xuất gia tăng, nguồn nguyên liệu hạn chế, nguồn vốn để quay vòng sản xuất hạn hẹp trong khi phải đối mặt với cạnh tranh mạnh mẽ từ các nguồn cung đối thủ. Tuy vậy, tính tới tháng 11/2022, XK tôm của Việt Nam đã vượt kim ngạch XK tôm của cả năm 2021, đạt hơn 4 tỷ USD, tăng 14% so với cùng kỳ năm 2021.
Mặc dù, còn nhiều thử thách phía trước, nhưng đây là con số đáng khích lệ cho 1 năm với không ít sóng gió. Cả năm 2022, XK tôm đạt khoảng 4,3 tỷ USD, tăng 10% so với năm 2021.
Hà Quyên
Theo KTDU