Ngày xuân nghe nữ biệt động duy nhất đánh Dinh Độc Lập kể về cuộc tổng tiến công Tết Mậu Thân 1968

Những ký ức không thể quên của nữ biệt động thành

Khi chúng tôi đến, bà Chính Nghĩa đang tỷ mẫn chăm sóc những giỏ lan do bà tự tay trồng. Đón chúng tôi bằng nụ cười thân thiện, nhưng trong đôi mắt của nữ biệt động duy nhất đánh Dinh Độc Lập Tết Mậu Thân năm ấy vẫn toát lên sự kiên cường, bản lĩnh của chiến sỹ từng vào sinh ra tử trong chiến tranh.

Ngồi trò chuyện với chúng tôi, đã không ít lần đôi mắt người phụ nữ kiên cường này trở nên buồn bã như đang nhớ về những ký ức, thời khắc bà mất đi những người đồng đội của 50 năm về trước.

Đã nhiều năm trôi qua, chưa bao giờ bà thôi nhớ về những người đồng đội của mình đã anh dũng hy sinh trong trận đánh vào mùa xuân năm 1968. Một ký ức bi hùng.

Hình ảnh về người lính biệt động thành, những chiến sĩ dũng cảm đã chiến đấu đến viên đạn cuối cùng, những người đã hi sinh ngay trước mắt bà đã theo bà suốt nhiều năm tháng dài về sau. Những ký ức ấy, khi hồi tưởng lại, bà Nghĩa tưởng chừng mới chỉ xảy ra ngày hôm qua.

Sinh ra và lớn lên tại một vùng quê thuộc xã Nhuận Đức (huyện Củ Chi, TP HCM), cô bé có cái tên Vũ Minh Nghĩa thường được mọi người gọi với biệt danh là Chính Nghĩa. Lớn lên trong thời kỳ đất nước đang phải chịu cảnh bom đạn, Chính Nghĩa sớm đã hiểu biết và có cảm tình với Cách mạng.

Là cô con gái thứ 7 trong số 8 anh chị em trong gia đình, Chính Nghĩa luôn thể hiện là một cô bé hoạt bát, linh động, năng nổ tham gia các phong trào. Vào những năm 1959-1960, khi vùng đất thép anh hùng Củ Chi đang dấy lên phong trào Đồng Khởi, Chính Nghĩa được các cô chú cán bộ giao cho công việc liên lạc trong các cuộc biểu tình, đấu tranh chính trị tại địa phương.

Thấu hiểu được nỗi khổ của người dân bị giặc đàn áp, bóc lột, lại nghe mẹ kể về cái chết của cha, Chính Nghĩa căm thù giặc cướp nước và khao khát được tự tay cầm súng giết giặc, cùng đồng bào giải phóng quê hương mình.

Bà Chính Nghĩa kể lại những kỷ niệm bi tráng của 50 năm về trước. Ảnh: Ngọc Hoa

Năm 1964, người thanh niên yêu nước Nguyễn Văn Trỗi bị chính quyền Mỹ ngụy đưa ra xử bắn sau khi đặt mìn ám sát Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Robert McNamara không thành, từ đó, lòng yêu nước và ý chí theo Cách mạng trong Chính Nghĩa tăng lên gấp bội.

“Khi anh Nguyễn Văn Trỗi bị đưa ra tử hình, tôi có suy nghĩ là mình phải làm sao để được ở trong đơn vị hoạt động như anh Trỗi, được chính tay cầm súng để đi giết giặc. Từ đó, tôi quyết tâm theo Cách mạng, mong muốn tòng quân để trả thù cho anh Trỗi”, bà Chính Nghĩa nhớ lại một thời hào hùng của tuổi trẻ.

Cơ hội đến với Chính Nghĩa vào năm 1965, khi Đội 5, biệt động Sài Gòn về vùng đất Củ Chi để hoạt động và tìm kiếm một cô gái dũng cảm tham gia vào đội. Bằng sự thông minh, bản lĩnh của mình, Chính Nghĩa được mọi người giới thiệu tham gia đơn vị. Ngày 15/4/1965, Chính Nghĩa chính thức trở thành nữ biệt động Sài Gòn dưới sự chỉ huy của đội trưởng Nguyễn Thanh Xuân (bí danh Bảy Bê).

Sau lớp học trinh sát thực địa, bà Nghĩa được tổ chức phân công làm giao liên giữa nội thành Sài Gòn và vùng căn cứ Củ Chi. Đến năm 1966, Chính Nghĩa được kết nạp vào Đảng.

Trận đánh Dinh Độc Lập tết Mậu Thân 1968 chỉ duy nhất có Chính Nghĩa là nữ

Gia nhập lực lượng biệt động thành với mong muốn được cầm súng chiến đấu, nhưng suốt nhiều năm liền sau đó, Chính Nghĩa chỉ được giao làm giao liên, vận chuyển vũ khí, đưa thư từ…và chưa lúc nào được cầm súng chiến đấu.

“Hồi đó, thấy mấy anh cầm súng đi đánh, mình nhìn hăng say lắm. Cứ mỗi lần tới trận đánh là xin mấy anh đi đánh hoài mà không được nên tức lắm. Nhiều lần làm bộ giận mà vẫn không được cầm súng đánh”, bà Chính Nghĩa kể lại với thái độ vui vẻ.

Đến cuối năm 1967, cơ sở của Đội biệt động 5 bị lộ, nhiều đồng đội của bà Nghĩa bị bắt, trong đó có cả Đội trưởng Bảy Bê. Chỉ huy của biệt động Sài Gòn điều một số người ở các đơn vị khác qua lập ra một đơn vị biệt động 5 mới do ông Tô Hoài Thanh (bí danh Ba Thanh) làm chỉ huy trưởng.

Đêm giao thừa Tết Mậu Thân 1968, sau khi đơn vị cùng nhau chúc tết, họp mặt, Chính Nghĩa và anh em trong đơn vị nai nịt gọn gàng, sẵn sàng nhận nhiệm vụ cùng Biệt động sài Gòn tổng tiến công giết giặc. Cũng trong thời khắc ấy, Chính Nghĩa và các đồng đội ngỡ ngàng khi đội trưởng Ba Thanh thông báo Đội 5 sẽ đánh vào Dinh Độc Lập. Dù biết nhiệm vụ là vô cùng khó khăn, lại bị thay đổi đột ngột, nhưng ai cũng quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ.

Lúc này, đội trưởng Ba Thanh quay qua giao nhiệm vụ và hỏi thăm tinh thần của Chính Nghĩa rằng có mong muốn gì không? Trước câu hỏi này, Chính Nghĩa trả lời dõng dạc và quyết tâm: “Dù phụ nữ tay yếu chân mềm, nhưng được Đảng và Nhà nước giao phó, em sẽ hoàn thành nhiệm vụ, xứng đáng là người con của quê hương Củ Chi”.

Khoảng 1h30 mùng 2 Tết Mậu Thân 1968, đội biệt động 15 người trên ba xe tải nhỏ và hai chiếc Honda xuất phát từ hai hướng tiến thẳng vào dinh Độc Lập, chỉ duy nhất một cô gái trẻ Chính Nghĩa được tham gia trận đánh.

Xe tải đi đầu mang khối thuốc nổ gần 200kg có nhiệm vụ phá cổng nhưng khối thuốc không nổ. Lực lượng phòng vệ của quân đội Mỹ, chính quyền Sài Gòn sau phút hoảng loạn đã bắn trả dữ dội, 5 người hi sinh tại chỗ.

Bên ngoài, 3 xe của quân Mỹ chạy đến tiếp viện bị các chiến sĩ biệt động Sài Gòn tiêu diệt. Suốt nhiều giờ liền anh dũng chiến đấu với quân địch, đội 5 thêm 2 chiến sĩ nữa hy sinh, trong đó có Đội trưởng Ba Thanh.

“Anh Ba Thanh nói được mấy câu thì tắt thở trên vai tôi. Tôi nghẹn ngào không nói được lời nào. Tôi chết lặng vì nghĩ rằng mình làm nhiệm vụ cứu thương mà không có thuốc để cứu Thủ trưởng”, nói đến đây, đôi mắt bà Chính Nghĩa rưng rưng khi nhớ lại những ký ức đau thương.

Sau khi Đội trưởng Ba Thanh hy sinh, 8 người còn lại vẫn cố gắng chiến đấu đến gần sáng và hy vọng sẽ có quân đến chi viện. Sau nhiều giờ chờ đợi, vẫn chưa có chuyển biến tốt, Chính Nghĩa cùng các đồng đội còn lại rút vào một cao ốc đang xây dở cạnh đó tiếp tục cố thủ.

“Trận đánh rất gian nan, tương quan lực lượng giữa ta và địch rất lớn. Một phần do chủ quan rằng sẽ có chi viện. Sau này mới biết, kế hoạch của mình bị lộ. Trước khi nổ súng, các cánh quân chi viện đều bị chặn hết”, Chính Nghĩa nhớ lại.

Suốt một ngày, vừa đói vừa khát, thời tiết lại lạnh xé da xé thịt nhưng các chiến sĩ vẫn cương quyết không đầu hàng. Trong lúc ẩn nấp, để bảo đảm an toàn cho đồng đội, một chiến sĩ nữa đã hy sinh.

Khoảng 4h sáng mùng 3 tết, quân địch bao vây, tập trung lực lượng, kêu gọi đầu hàng. Lúc này, 7 người còn sống sót chui qua những lỗ hổng trên tường cao ốc trèo xuống, bí mật đi qua nhiều mái nhà và sau đó chọn một mái ngói leo xuống một gia đình trên đường Thủ Khoa Huân.

Truy theo dấu máu, quân địch phát hiện ra nơi ẩn nấp của bà Chính Nghĩa và đồng đội. Sau đó, tất cả đều bị bao vây và bắt giữ, tra tấn dã man nhưng không ai khai nửa lời. Chính Nghĩa và các đồng đội đã lần lượt bị đày giam tại các nhà tù Tổng nha Cảnh sát, Thủ Đức, Biên Hòa, Chí Hòa và cuối cùng là nhà tù Côn Đảo. Năm 1974, Chính Nghĩa được thả tự do.

Bà Nghĩa tự tay chăm sóc những chậu lan, xem như thú vui về già. Ảnh: Ngọc Hoa

Sau ngày được trả tự do, bà về sống tại một căn nhà trên địa bàn quận Gò Vấp, TP HCM. Chiến sĩ nữ biệt động duy nhất đánh Dinh Độc Lập năm xưa ấy giờ là mẹ của 2 người con, là bà của nhiều đứa cháu. Bà tự tay chăm sóc những giỏ lan, bà nuôi thêm đàn gà như những thú vui tuổi già. Dù được sống trong hòa bình, được hưởng cuộc sống ấm no, nhưng như bà nói, bà không thể quên được trận đánh năm xưa, cũng như những người đồng đội đã ngã xuống vì đất nước mình.

Ngọc Hoa

Theo ĐSPL, Vietnammoi