Ngọt ngào bưởi Phúc Trạch

Bưởi Phúc Trạch làm nên thương hiệu

Nhắc đến địa danh Hương Khê không ai là không biết đến bưởi Phúc Trạch, một “đệ nhất danh quả” của miền thượng huyện Hương Khê, nó đã làm nên thương hiệu không thể trộn lẫn vào đâu được.

Bà Nguyễn Thị Loan, xóm 4, Phúc Trạch, Hương Khê, Hà Tĩnh một trong những gia đình có kinh nghiệm lâu năm trồng bưởi

Bưởi Phúc Trạch là một sản phẩm quả đặc trưng riêng có của huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) đã được Cục Sở hữu trí tuệ thuộc Bộ KH-CN cấp “Chứng nhận đăng kí nhãn hiệu hàng hóa” số 57021 theo Quyết định số A6212/QĐ-ĐK ngày 9/9/2004. Bưởi Phúc Trạch được trồng chủ yếu và có quyền sử dụng nhãn hiệu tập thể ở bốn xã gồm Hương Trạch , Phúc Trạch, Hương Đô và Lộc Yên .

Khác với các loại bưởi khác, bưởi Phúc Trạch, Hương Khê, Hà Tĩnh chỉ thu hoạch trong vòng 1 tháng nên việc tiêu thụ đi khắp các tỉnh thành trên cả nước rất khó. Tuy nhiên, ai đã từng một lần được thưởng thức loại bưởi này thì chắc không bao giờ quên được.

Bưởi Phúc Trạch được nhân giống và trồng ở nhiều nơi, thế nhưng, không nơi đâu bưởi ngon, khiến người ta ăn một lần là nhớ mãi như ở vùng 4 xã quy hoạch. Để phân biệt bưởi Phúc Trạch với những quả bưởi giả mạo thương hiệu Phúc Trạch không thể chỉ bằng mắt thường bởi hai loại này đều có hình dáng, màu sắc tương đối giống nhau, chỉ khi chúng ta nếm thử lúc đó mới biết được. Bưởi chính gốc có vị ngọt thanh, tép bưởi có màu hồng hoặc trắng, căng mọng và giòn. Quả bưởi khi chín ngả màu vàng ươm, tép bưởi bóc ra không bị dính vào mu ăn vào rất thơm.

Để có nhưng trái bưởi ngon đưa ra thị trường mà không hề bị lẫn lộn với các loại bưởi khác thì ngoài việc kỹ thuật chăm sóc, thì phụ thuộc chủ yếu vẫn là đất, chất đất quyết định chất lượng của quả bưởi.

Bà Nguyễn Thị Loan (xóm 4, Phúc Trạch, Hương Khê) - một người dân trồng bưởi cho hay, cũng là giống bưởi ở đây họ đưa về các nơi khác trồng bưởi ăn nó cũng có vị khác ở đây, vị bưởi không được thơm ngon như bưởi ở 4 xã đây trồng.

Bà Loan cho hay, gia đình bà một 1 trong số ít gia đinh có sản lượng bưởi thu hoạch nhiều nhất xã, với diện tích khoảng 7ha hàng năm gia đình bà thu hoạch được cả trăm triệu đồng, riêng năm nay vì biết kỹ thuật chăm sóc tốt hơn nên bưởi sai quả gấp đôi các năm khác đưa về cho gia đình khoảng 150- 160 triệu đồng.

Gia đình bà dù bưởi nhiều như vậy nhưng vì bưởi đã có thương hiệu nên chưa lúc nào phải đưa sản phẩm ra thị trường bán, khách hàng cứ tới trực tiếp vườn hái.

Nỗi lo thương hiệu

Chính vì bưởi Phúc Trạch đã làm nên thương hiệu nên nỗi lo giữ gìn thương hiệu đang là vấn đề trăn trở đối với chính quyền địa phương cũng như người dân trồng bưởi nơi đây.

Bưởi chính gốc không biết ở đâu nhưng trên thị trường tràn lan bao nhiêu là loại bưởi, với giá cả rất rẻ, hỏi đâu cũng bảo bưởi Phúc Trạch, trong khi chất thì chỉ có ăn vào mới đánh giá được.

Thế nhưng, trên thực tế, ngay từ đầu tháng 8, bưởi đã được tung ra thị trường và đến nay dù đã cuối vụ, để tìm mua bưởi Phúc Trạch với số lượng nhiều cũng không hề khó. Câu hỏi đặt ra là, vùng quy hoạch không còn sản phẩm, vậy trên thị trường, bưởi mang thương hiệu “Phúc Trạch” từ đâu mà nhiều đến vậy?!

Qua tìm hiểu, chúng tôi được nhiều người dân Hương Khê cho biết, bưởi được chở tứ xứ về tập kết gần ga Hương Phố và chợ Sơn. Thương lái mua bưởi ở các xã lân cận trong huyện và các huyện Vũ Quang, Đức Thọ, Thạch Hà... Bưởi chở ngược về Hương Khê không dán mác Phúc Trạch nhưng rất nhiều khách hàng không sành về sản phẩm đều nghĩ rằng, bưởi được bán ở Hương Khê là bưởi Phúc Trạch.

Và điều đó cũng không quá khó nhận biết khi dọc đường Hương Khê trở về xuôi hàng loạt xe máy, xe kéo cứ thi nhau chở bưởi dưới xuôi lên thị trấn Hương Khê, ga Hương Phố để bán.

Ông Trần Quốc Khánh - Chủ tịch UBND xã Phúc Trạch cho biết: Năm nay vì thời tiết nên bưởi ra muộn hơn năm ngoái nhưng lại cho quả sai hơn, với tổng diện tích trồng bưởi trên toàn xã 205ha trong đó 120ha đã có quả cho thu nhập giúp cho người dân xã Phúc Trạch sung túc hơn.

Bên cạnh niềm vui được mùa thì thương hiệu bưởi Phúc Trạch đang dần bị ảnh hưởng, vì nhiều nơi lấy giống bưởi này về trồng lấy thương hiệu để bán. Nhưng ở chính những nơi được quy hoạch trồng bưởi Phúc Trạch, để tăng năng suất người dân lấy hoa bưởi chua thụ phấn nên chất lượng bưởi phần nào đó ảnh hưởng, nhìn múi bưởi sẽ không được đều và đẹp như bưởi Phúc Trạch "chính hãng". Việc chăm bón, kỹ thuật trồng bưởi chính quyền địa phương cũng đang rất chú trọng để thương hiệu này không bị đánh mất.

“Bên cạnh đó chính quyền xã còn băn khoăn về đầu ra của sản phẩm, giờ trên địa bàn chỉ mới duy nhất có doanh nghiệp Tân Thanh Phong thu mua bưởi cho bà con, trong khi đó diện tích bưởi trông đang ngày một mở rộng, sợ càng về sau việc tiêu thụ sản phẩm sẽ càng khó khăn hơn”, ông Khánh nói.

Diễm Phước - Trí Thức