Nhà thu nhập thấp nhầm… đối tượng

Thiếu vốn và sự mâu thuẫn có logic

Nhìn hai tòa tháp cao 25 tầng với 1 tầng hầm tại phường Kiến Hưng, quận Hà Đông do Công ty cổ phần Vinaconex Xuân Mai làm chủ đầu tư, một trong những dự án nhà cho người có thu nhập thấp đầu tiên và duy nhất tính đến thời điểm này được đưa vào sử dụng, có lẽ người dân ngay tại những nước kinh tế phát triển cũng phải ghen tị với tiêu chuẩn nhà ở của người nghèo Việt Nam. Những căn hộ rộng 50 - 90 m2, nội thất xinh xắn, 6 thang máy tốc độ cao, nhà hàng, siêu thị, khu giải trí… ngay dưới chân. Nếu người có thu nhập thấp thực sự sở hữu những căn hộ như thế này có thể nói là hoàn toàn… thoát nghèo để bước chân vào giới trung lưu, những người có thu nhập trung bình tại đô thị.

Nhưng những gì hiện diện tại dự án “đầu tiên và duy nhất” cũng cho thấy phần nào hiệu quả của chương trình phát triển nhà cho người có thu nhập thấp tại Hà Nội nói riêng và các đô thị nói chung.

Cụ thể, giá của mỗi mét vuông căn hộ tại Dự án CT1 - CT2 Hà Đông được chủ đầu tư hạch toán khoảng 11 triệu đồng/m2. Để đến tay người dân, mức giá này khoảng 13 triệu đồng/m2. Với diện tích trung bình 50 - 90 m2/căn hộ, giá thành mỗi căn hộ vào khoảng trên dưới 1 tỷ đồng/căn và khách hàng phải đóng theo tiến độ xây dựng dự án (trong vòng 1 năm vì dự án nhà cho người có thu nhập thấp thường được thi công rất nhanh). Với mức tiền này, ngay cả những người có thu nhập trung bình, tầng lớp trung lưu cũng rất khó để sở hữu căn hộ.

Chủ đầu tư cũng... khóc

Tại Hà Nội, đến thời điểm này, chỉ có duy nhất dự án nhà thu nhập thấp tại đường Ngô Thì Nhậm (phường Kiến Hưng, quận Hà Đông) được đưa vào sử dụng. Các dự án nhà thu nhập thấp khác, như Sài Đồng (Long Biên), Đại Mỗ (Từ Liêm), Đặng Xá (Gia Lâm) với tổng số 3.300 căn hộ vẫn đang dang dở. Khách hàng đến mua và đóng tiền để sở hữu căn hộ cũng rơi rụng dần.

Theo ông Lê Ngọc Ước, Phó giám đốc Tổng công ty Viglacera, nhiều khách hàng đã đăng ký mua nhà thu nhập thấp tại Đặng Xá đang gặp khó khăn vì không đủ khả năng tài chính.

Giấc mộng dở dang

Khi đề xuất chương trình phát triển nhà cho người có thu nhập thấp vào năm 2008, Bộ Xây dựng đã đề xuất Chính phủ, trong 2 năm 2009 và 2010, huy động 6.000 tỷ đồng từ các chủ đầu tư thuộc các thành phần kinh tế theo nguyên tắc xã hội hóa để đầu tư vào 189 dự án với quy mô 166.390 căn hộ, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho 700.000 người. Đáp lại lời kêu gọi của Bộ Xây dựng, năm 2009 - 2010, các doanh nghiệp cả nước đã đăng ký đầu tư 150 dự án với 152.372 căn hộ, tổng vốn đầu tư 22.738 tỷ đồng.

Đến nay, sau gần 3 năm triển khai, Bộ Xây dựng vẫn không thể tổng kết được chương trình, bởi mới có 39 dự án (đạt 26% so với dự kiến) được khởi công xây dựng, với tổng mức đầu tư 3.878 tỷ đồng. Trong số 39 dự án này, hiện mới có 1.714 căn hộ hoàn thành, đáp ứng khoảng 6.800 người, đạt... 1% so với kế hoạch. Nguyên nhân chính dẫn sự dang dở này, theo các chủ đầu tư, là do các doanh nghiệp thiếu tiền triển khai.

Năm nay, lại một kế hoạch xây dựng nhà ở xã hội được thông qua với con số 1,5 triệu m2 sàn tại khu vực đô thị, 66.000 hộ nghèo tại khu vực nông thôn sẽ được hỗ trợ nhà ở.

Với những tiêu chí hiện thấy về nhà ở xã hội, không biết kế hoạch nhà cho người có thu nhập thấp sẽ được hoàn tất theo hướng nào.

Hà Quang
Theo Dau tu