Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu chè trong tháng 6/2022 đạt 12,3 nghìn tấn, trị giá 22,7 triệu USD, tăng 11,3% về lượng và tăng 16,5% về trị giá so với tháng 6/2021. Giá chè xuất khẩu bình quân trong tháng 6/2022 đạt 1.842,1 USD/ tấn, tăng 4,7% so với tháng 6/2021.
Thị trường thế giới
Ấn Độ: Theo Hiệp hội chè Ấn Độ (TAI), khu vực sản xuất chè chính phía bắc Ấn Độ bao gồm các vùng Assam và Bắc Bengal, với sản lượng chiếm 81% tổng sản lượng chè của Ấn Độ, đã bị ảnh hưởng bởi lượng mưa lớn.
Vụ mùa ở Assam trong tháng 6/2022 đạt 76,87 nghìn tấn, giảm 11% so với tháng 6/2021. Tại Thung lũng Barak, vụ mùa đạt 4,26 nghìn tấn, giảm 16,14% so với tháng 6/2021. Ở vùng Dooars của Tây Bengal, vụ mùa trong tháng 6/2022 đạt 21,92 nghìn tấn, giảm 21%; vụ mùa Terai đạt 17,15 nghìn tấn, giảm 19% so với tháng 6/2021. Bên cạnh việc mất mùa trong tháng 6/2022, ngành chè Ấn Độ còn bị ảnh hưởng bởi mức lương hàng ngày tăng 30 Rs/công nhân ở Bắc Bengal.
Theo Hiệp hội TAI, giá chè CTC trong tháng 5/2022 giảm khoảng 15% tại các khu vực Brahmaputra và Thung lũng Barak ở Assam, các khu vực Dooars, Terai ở Tây Bengal. Tình trạng này đang ảnh hưởng đến khả năng tồn tại của ngành chè trên diện rộng. Tác động bởi sự gia tăng chi phí sản xuất đang ảnh hưởng đến khả năng tồn tại của ngành chè Ấn Độ.
Xri Lan-ca: Theo Hiệp hội các nhà xuất khẩu chè Xri Lan-ca, trong tháng 5/2022, xuất khẩu chè của Xri Lan-ca đạt 19,72 nghìn tấn, giảm 17,1% so với tháng 5/2021. Tính chung 5 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu chè của Xri Lan-ca đạt 101,72 nghìn tấn, giảm 7,5% so với cùng kỳ năm 2021
Giá chè xuất khẩu bình quân của Xri Lan-ca trong 5 tháng đầu năm 2022 đạt 1.202,06 Rs/kg, FOB (tương đương 3,4 USD/kg, FOB), tăng 28,3% so với cùng kỳ năm 2021. Xri Lan-ca xuất khẩu chè tới thị trường I-rắc tăng mạnh trong 5 tháng đầu năm 2022, đạt 19,4 nghìn tấn, tăng 55,9% so với cùng kỳ năm 2021, chiếm 19% tổng lượng chè xuất khẩu. Tiếp theo là thị trường Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đạt 8,8 nghìn tấn, tăng 15%; Nga đạt 8,5 nghìn tấn, giảm 19,4%; Thổ Nhĩ Kỳ đạt 5,9 nghìn tấn, giảm 57,1%...
Tình hình xuất khẩu chè Việt Nam
Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu chè trong tháng 6/2022 đạt 12,3 nghìn tấn, trị giá 22,7 triệu USD, tăng 11,3% về lượng và tăng 16,5% về trị giá so với tháng 6/2021. Giá chè xuất khẩu bình quân trong tháng 6/2022 đạt 1.842,1 USD/ tấn, tăng 4,7% so với tháng 6/2021. Tính chung 6 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu chè đạt 53,7 nghìn tấn, trị giá 92,6 triệu USD, giảm 7,5% về lượng và giảm 2,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Giá chè xuất khẩu bình quân đạt 1.724,1 USD/tấn, tăng 5,6% so với cùng kỳ năm 2021.
Theo thông lệ hàng năm, nhu cầu tiêu thụ chè thường tăng mạnh vào dịp lễ hội cuối năm, do đó việc duy trì đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng chè sang các thị trường truyền thống và mở rộng xuất khẩu chè sang các thị trường tiềm năng như Hoa Kỳ, Ả rập Xê-út… sẽ thúc đẩy ngành chè tăng trưởng khả quan trong nửa cuối năm 2022.
Trong nửa đầu năm 2022, chè xuất khẩu tới thị trường Pa-ki-xtan tăng cả về lượng và trị giá, đạt 20 nghìn tấn, trị giá 38,2 triệu USD, tăng 16% về lượng và tăng 14,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Lượng chè xuất khẩu sang thị trường này chiếm 37,2% tổng lượng chè xuất khẩu, tăng 7,6 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm 2021.
Mặc dù xuất khẩu chè sang thị trường chính tăng mạnh, nhưng mức tăng cũng không bù đắp được mức giảm trong xuất khẩu chè sang các thị trường như: thị trường Đài Loan, Nga, Trung Quốc, I-rắc và Ấn Độ. Trong đó, mức giảm mạnh nhất là chè xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc đạt 2,5 nghìn tấn, trị giá 5,5 triệu USD, giảm 53,5% về lượng và giảm 34,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021; tiếp theo là thị trường Nga đạt 4,2 nghìn tấn, trị giá 7,5 triệu USD, giảm 34,7% về lượng và giảm 27,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021.
Đáng chú ý, xuất khẩu chè tới thị trường Hoa Kỳ tăng mạnh cả về lượng và trị giá trong 6 tháng đầu năm 2022, đạt 3,7 nghìn tấn, trị giá 5,3 triệu USD, tăng 29,7% về lượng và tăng 34,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Xu hướng tiêu thụ chè tại Hoa Kỳ rất lớn, theo Hiệp hội Chè Hoa Kỳ, cứ 5 người tiêu dùng nước này thì có 4 người uống chè. Năm 2021, thị trường này tiêu thụ khoảng 14,76 tỷ lít chè. Do đó, Hoa Kỳ là thị trường rất nhiều tiềm năng để ngành chè đẩy mạnh xuất khẩu trong thời gian tới. Tuy nhiên, để xuất khẩu sang thị trường này, các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu chè cần đầu tư sâu hơn nữa vào phát triển chuỗi giá trị, đặc biệt là quan tâm sát sao đến vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm, bởi Hoa Kỳ là thị trường khó tính, có tiêu chuẩn cao về chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm.
Thị phần chè Việt Nam trong tổng lượng nhập khẩu của Anh
Theo số liệu từ Trung tâm Thương mại Quốc tế (ITC), nhập khẩu chè của Anh trong 5 tháng đầu năm 2022 đạt 46,7 nghìn tấn, trị giá 148,6 triệu USD, tăng 18,5% về lượng và tăng 24,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Giá chè nhập khẩu bình quân trong 5 tháng đầu năm 2022 đạt 2.990,7 USD/tấn, tăng 5,2% so với cùng kỳ năm 2021.
Về thị trường: 5 tháng đầu năm 2022, Anh nhập khẩu chè nhiều nhất từ thị trường Kê-ni-a, chiếm 50,1% tổng lượng chè nhập khẩu, đạt 24,9 nghìn tấn, trị giá 59,4 triệu USD, tăng 4,4% về lượng và tăng 14,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Tiếp theo là các thị trường như Ấn Độ, Ma-la-uy, Tan-za-ni-a, Ru-an-đa... Việt Nam chỉ cung cấp một lượng nhỏ chè cho Anh trong 5 tháng đầu năm 2022, đạt 88 tấn, trị giá 452 nghìn USD, giảm 67,5% về lượng và giảm 37,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Giá chè nhập khẩu bình quân từ Việt Nam ở mức cao, đạt 5.145,2 USD/tấn, tăng 92,3% so với cùng kỳ năm 2021.
Về chủng loại: Anh nhập khẩu chè khoảng 100.000 tấn/năm và tiêu thụ hơn 100 triệu tách chè mỗi ngày. Theo Báo cáo điều tra dân số về chè của UKTIA, loại đồ uống yêu thích của người Anh là loại chè đen. Vì vậy, chè đen là chủng loại chính Anh nhập khẩu trong 5 tháng đầu năm 2022, đạt 48 nghìn tấn, trị giá 135,6 triệu USD, tăng 18,8% về lượng và tăng 25,7% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Kê-ni-a là thị trường cung cấp chính chè đen cho Anh, chiếm 51,9% tổng lượng chè đen nhập khẩu. Tiếp theo là các thị trường như Ma-la-uy, Ấn Độ, Tan-za-ni-a và Ru-an-đa. Đáng chú ý, Anh đều tăng mạnh nhập khẩu chủng loại chè đen từ các thị trường này. Việt Nam là thị trường cung cấp chè đen lớn thứ 28 cho Anh, tuy nhiên lượng và trị giá nhập khẩu từ Việt Nam giảm mạnh.
Trong 5 tháng đầu năm 2022, Anh nhập khẩu chè xanh đạt 1,6 nghìn tấn, trị giá 12,8 triệu USD, tăng 12,1% về lượng và tăng 16,1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2021. Anh nhập khẩu chè xanh chủ yếu từ Trung Quốc và Ấn Độ. Việt Nam mặc dù là thị trường cung cấp chè xanh lớn thứ 3 cho Anh, nhưng chỉ cung cấp 3,8% trong tổng lượng nhập khẩu, giảm 2,5 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm 2021.
Hoài An/ KTDU