Bộ NN&PTNT cho biết, tám tháng năm 2023, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu nông, lâm, thủy sản (NLTS) ước đạt 59,69 tỷ USD; trong đó, xuất khẩu 33,21 tỷ USD, nhập khẩu 26,48 tỷ USD, xuất siêu 6,72 tỷ USD.
Trong tháng 8 vừa qua, giá trị xuất khẩu (XK) ước đạt 4,36 tỷ USD, giảm 6,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, nhóm nông sản đạt 2,16 tỷ USD, tăng 11,5%; chăn nuôi đạt 50 triệu USD, tăng 24%; thủy sản đạt 750 triệu USD, giảm 24%; lâm sản đạt 1,19 tỷ USD, giảm 21,5%; và đầu vào sản xuất đạt 207 triệu USD, tăng 13,3%.
Tính từ đầu năm đến tháng 8, tổng giá trị xuất khẩu các mặt hàng chính giảm 9,5% so với cùng kỳ năm trước, do giá trị xuất khẩu của nhiều mặt hàng giảm. Trong đó, nhóm thuỷ sản giảm 25,4%, đạt 5,68 tỷ USD; lâm sản giảm 25,1%, đạt 8,95 tỷ USD; và đầu vào sản xuất giảm 21,9%, đạt 1,32 tỷ USD. Tuy nhiên, một số nhóm mặt hàng như nông sản đã tăng giá trị xuất khẩu, đạt 16,9 tỷ USD, tăng 11,5% (đóng góp chủ yếu bởi giá trị xuất khẩu nhóm hàng rau quả đạt 3,45 tỷ USD, tăng 57,5%; gạo đạt 3,17 tỷ USD, tăng 36,1%; hạt điều đạt 2,23 tỷ USD, tăng 8,9%; cà phê đạt 2,94 tỷ USD, tăng 2,3%); sản phẩm chăn nuôi đạt 325 triệu USD, tăng 26,1%.
Về thị trường, Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản tiếp tục là 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất cho nông lâm thủy sản của Việt Nam trong 8 tháng đầu năm 2023. Giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm tỷ trọng 21,9%, tăng 9,8%; Mỹ chiếm 20,6%, giảm 27,4%; và Nhật Bản chiếm 7,6%, giảm 10,6%.
Về giá cả, trong tháng 8, không có biến động bất thường và nguồn cung các mặt hàng thiết yếu được đảm bảo. Trung bình, giá thóc và gạo tiếp tục tăng do tác động từ thị trường thế giới, với mức tăng trung bình từ 200-800 đồng/kg. Giá lợn hơi có xu hướng giảm nhẹ trong tháng, trung bình giảm 1.000-2.000 đồng/kg. Giá thu mua tôm nguyên liệu tiếp tục ở mức thấp và có xu hướng giảm, khoảng 10.000 đồng/kg. Tuy nhiên, giá trái cây tại một số tỉnh phía Nam có xu hướng tăng do nguồn cung giảm trong giai đoạn chính vụ.
Bộ NN&PTNT đã đánh giá rằng, sản xuất kinh doanh nông lâm thủy sản trong 8 tháng đầu năm 2023 đã đạt mức ổn định và đồng bộ, đồng thời tạo liên kết chặt chẽ với sự phát triển kinh tế nông nghiệp và nông thôn. Việc này đã đảm bảo an ninh lương thực và thực phẩm, đồng thời góp phần vào sự ổn định của kinh tế tổng thể và bảo đảm các cân đối quan trọng trong nền kinh tế.
Bộ đã quyết tâm loại bỏ các rào cản và mở cửa thị trường cho nông sản Việt, kể cả đối với các thị trường khó tính. Đồng thời, đã thúc đẩy việc ký kết các đơn hàng mới và tăng cường đàm phán để mở rộng xuất khẩu các mặt hàng nông sản sang nhiều thị trường khác nhau.
Ngoài ra, đã xây dựng và phát triển nhiều mô hình sản xuất nông lâm thủy sản theo chuỗi giá trị ngành hàng, tích hợp nhiều giá trị khác nhau. Cải thiện chất lượng và hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã nông nghiệp, nâng cao quy mô và hiệu suất của nhiều trang trại và hộ kinh doanh thông qua việc chuyển đổi thành lập các doanh nghiệp mới. Đã có 37% sản lượng nông lâm thủy sản được sản xuất và tiêu thụ thông qua các hình thức liên kết chuỗi giá trị liên quan đến thị trường tiêu thụ. Số lượng xã và huyện đạt chuẩn nông thôn mới và sản phẩm đạt chuẩn OCOP chất lượng cao cũng tiếp tục tăng lên.
Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế và vấn đề tồn đọng, bao gồm việc giảm tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản trong 8 tháng đầu năm, giảm 9,5% so với cùng kỳ năm trước do sự giảm mạnh trong các tháng đầu năm.
Công nghiệp chế biến nông lâm thủy sản, đặc biệt là trong khâu bảo quản và chế biến sâu, cũng như công nghiệp phụ trợ vẫn chưa phát triển mạnh.
Hợp tác xã vẫn gặp khó khăn trong việc quản lý minh bạch hoạt động sản xuất và kinh doanh, và chưa thể phát huy vai trò kết nối tốt giữa các hộ nông dân và doanh nghiệp. Số lượng doanh nghiệp tham gia vào các hợp đồng liên kết tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp còn ít và quy mô nhỏ, và việc duy trì và phát triển bền vững các liên kết chuỗi giá trị cũng còn hạn chế.
Đẩy mạnh phát triển thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Tiếp tục xử lý các vấn đề thị trường nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, thủy sản, đặc biệt là thị trường Trung Quốc, Mỹ, EU, liên minh kinh tế Á - Âu... Tận dụng các FTAs, đặc biệt là Hiệp định CPTPP, EVFTA để đẩy mạnh xuất khẩu hàng nông lâm thủy sản chủ lực, hỗ trợ doanh nghiệp ký kết đơn hàng xuất khẩu mới. Phối hợp hỗ trợ bảo hộ nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm xuất khẩu tiềm năng của Việt Nam ở nước ngoài.
Bảo An
Theo Kinh tế và đồ uống