Đề nghị xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu chi sai NSNN

Nghị quyết của Quốc hội phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2015 đã được thông qua chiều 19/06/2017. Các cơ quan của Chính phủ đã nghiêm túc tiếp thu các ý kiến xác đáng về các giải pháp khắc phục các tồn tại trong công tác quyết toán và quản lý NSNN.

Khai man, trốn thuế, nợ đọng thuế còn lớn

Theo báo cáo giải trình của UBTVQH trước Quốc hội, có ý kiến đại biểu cho rằng, cơ cấu thu NSNN năm 2015 chưa thật sự bền vững khi thu từ hoạt động xuất nhập khẩu, thu từ đất đai, thu từ dầu thô vẫn chiếm một tỷ trọng lớn (32,4%). UBTVQH đề nghị trong thời gian tới, Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách thu phù hợp, cơ cấu lại nguồn thu ngân sách bền vững, đảm bảo tỷ lệ động viên hợp lý theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng XII.

Về việc thu lợi nhuận từ các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, để bảo đảm cân đối NSNN, hạn chế tăng nhanh nợ công, năm 2015, theo đề nghị của Chính phủ, Quốc hội đã quyết định tiếp tục thu vào NSNN cổ tức được chia cho phần vốn nhà nước của các công ty cổ phần có vốn góp của nhà nước do bộ, ngành, địa phương đại diện chủ sở hữu và phần lợi nhuận còn lại sau khi trích lập các quỹ theo quy định của pháp luật tại các Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước sở hữu 100% vốn điều lệ. Để bảo đảm phản ánh tập trung, đầy đủ các khoản thu vào NSNN, khi sửa đổi Luật NSNN, các khoản thu này đã được quy định rõ trong Luật NSNN năm 2015.

Theo giải trình của UBTVQH, về công tác quản lý thu NSNN, trong năm 2015, tình trạng khai man, trốn thuế vẫn chưa được khắc phục triệt để, nợ đọng thuế còn lớn. Ngoài nguyên nhân do tình hình kinh tế năm 2015 diễn biến phức tạp, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính, phải giải thể, phá sản hoặc tạm ngừng hoạt động... còn có nguyên nhân chủ quan do công tác xử lý vi phạm của cơ quan thuế, hải quan có nơi còn chưa nghiêm, công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành trong xử lý vi phạm về thuế còn hạn chế, chế tài xử lý chưa bảo đảm tính răn đe các đối tượng sai phạm.

Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2015. Ảnh: Quochoi.vn

Để khắc phục những hạn chế nêu trên, UBTVQH đề nghị Chính phủ chỉ đạo tăng cường hơn nữa công tác quản lý thuế, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đặt ra lộ trình sớm đưa hóa đơn điện tử vào vận hành, nâng cao hiệu quả kiểm tra, thanh tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về thuế. Đồng thời, cần nghiên cứu bổ sung quy định về hậu kiểm, tăng chế tài xử phạt nghiêm khắc đối với các hành vi gian lận, trốn thuế, nợ đọng thuế tiêu cực, tham nhũng trong lĩnh vực quản lý thu thuế.

Bên cạnh đó, đúng như ý kiến của ĐBQH đã nêu, công tác hoàn thuế GTGT cuối năm 2015 chưa kịp thời, nên phải chuyển sang năm 2016 hoàn thuế là 5.848 tỷ đồng. UBTVQH đề nghị Chính phủ cần rút kinh nghiệm trong điều hành, hoàn thuế, tính đúng số thu NSNN theo quy định của pháp luật.

Xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu

Có ý kiến cho rằng, vẫn còn xảy ra tình trạng chi NSNN sai chế độ, định mức, không đúng mục đích, thất thoát, lãng phí và chậm được khắc phục; bội chi ngân sách tăng, ảnh hưởng nợ công. UBTVQH đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung các chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi NSNN còn bất cập cho phù hợp với thực tiễn và yêu cầu quản lý, tiếp tục quyết liệt triển khai và cụ thể hoá hơn nữa các quy định, đảm bảo tính công khai, minh bạch, xử lý nghiêm trách nhiệm của người đứng đầu.

Trong năm 2015, Chính phủ đã thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tăng thu, tiết kiệm chi, song bội chi NSNN năm 2015 vẫn ở mức 6,28% GDP, tăng so với dự toán Quốc hội quyết định là 0,57% GDP do: GDP thực hiện năm 2015 thấp hơn so với kế hoạch nhưng không được điều chỉnh, làm tỷ lệ bội chi tăng so với dự toán là 0,39%; số hoàn thuế GTGT tăng 7.452 tỷ đồng, làm tỷ lệ bội chi tăng so với dự toán là 0,18% GDP.

Việc tăng bội chi NSNN trên cũng làm tăng nợ công tương ứng. Theo đó, nợ công đến 31/12/2015 là 61,8% GDP. UBTVQH đề nghị Chính phủ cần có giải pháp tính toán GDP sát thực tế và trong điều hành cần bám sát dự toán, tăng thu, tiết kiệm chi, ưu tiên giảm bội chi NSNN, bảo đảm bội chi NSNN trong phạm vi đã được Quốc hội quyết định (cả số tuyệt đối và tỷ lệ % GDP), để không vượt trần nợ công, nhằm đảm bảo an ninh tài chính quốc gia.

Đại biểu Quốc hội bấm nút biểu quyết thông qua Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2015. Ảnh:Quochoi.vn

Theo Điều 1 Nghị quyết phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2015:

1. Tổng số thu cân đối ngân sách nhà nước là 1.291.342 tỷ đồng (một triệu, hai trăm chín mươi mốt nghìn, ba trăm bốn mươi hai tỷ đồng), bao gồm cả số thu chuyển nguồn từ năm 2014 chuyển sang năm 2015, thu kết dư ngân sách địa phương năm 2014, thu huy động đầu tư của ngân sách địa phương và thu từ quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

2. Tổng số chi cân đối ngân sách nhà nước là 1.502.189 tỷ đồng (một triệu, năm trăm linh hai nghìn, một trăm tám mươi chín tỷ đồng), bao gồm cả số chi chuyển nguồn từ năm 2015 sang năm 2016.

3. Bội chi ngân sách nhà nước là 263.135 tỷ đồng (hai trăm sáu mươi ba nghìn, một trăm ba mươi lăm tỷ đồng), bằng 6,28% tổng sản phẩm trong nước (GDP), không bao gồm kết dư ngân sách địa phương. Nguồn bù đắp bội chi ngân sách nhà nước gồm: vay trong nước 195.900 tỷ đồng (một trăm chín mươi lăm nghìn, chín trăm tỷ đồng); vay ngoài nước 67.235 tỷ đồng (sáu mươi bảy nghìn, hai trăm ba mươi lăm tỷ đồng).

Ngân Giang

Theo Infornet