Từ đầu năm 2025, nếu căn hộ chung cư mini đáp ứng đủ điều kiện sẽ được cấp giấy chứng nhận theo pháp luật đất đai (sổ hồng). Qua đó, chủ sở hữu được bán, cho thuê mua, cho thuê theo quy định.
Theo đó, Luật xác định rõ hơn về chung cư mini là nhà ở có từ 2 tầng trở lên, tại mỗi tầng có thiết kế căn hộ để bán cho thuê, thuê mua hoặc nhà ở từ 2 tầng có quy mô từ 20 căn hộ trở lên. Cá nhân muốn xây dựng chung cư mini phải có quyền sử dụng đất và đáp ứng các điều kiện làm chủ đầu tư dự án nhà ở.
Việc đầu tư xây dựng phải thực hiện theo quy định của pháp luật về xây dựng, cũng như quy định khác liên quan.
Bên cạnh đó, căn hộ đủ điều kiện được cấp sổ hồng sẽ được bán, cho thuê, thuê mua theo quy định Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản.
Ngoài ra, việc đầu tư chung cư mini để cho thuê phải đáp ứng yêu cầu về xây dựng do Bộ trưởng Xây dựng ban hành. Khu nhà phải đáp ứng yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy theo quy định của pháp luật. Phải đáp ứng về đường giao thông để thực hiện nhiệm vụ chữa cháy theo quy định của UBND cấp tỉnh.
Các chuyên gia đánh giá, những điểm mới tại Luật Nhà ở đã khắc phục các hạn chế trong công tác quản lý, đáp ứng nhu cầu thực tế hiện nay. Tuy nhiên, cũng lo ngại những vướng mắc khi áp dụng trong thực tế.
Theo thống kê sơ bộ, cả nước hiện có khoảng 10 nghìn chung cư mini, chủ yếu tập trung tại Hà Nội và TPHCM. Hầu hết, các công trình này không được cấp sổ đỏ cho từng căn hộ chủ yếu là do diện tích xây dựng nhỏ quá, không đạt diện tích tối thiểu theo quy định và các điều kiện chi tiết khác theo quy định hiện hành. Vì vậy, việc đảm bảo quyền lợi của các gia đình đã bỏ tiền để sở hữu nhà thuộc loại hình này vẫn là “bài toán” nan giải của cơ quan chức năng.
Trong thời gian qua ở một số địa phương, nhiều hộ gia đình, cá nhân đã xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ nhiều tầng, nhiều căn hộ hoặc xây dựng nhà ngăn phòng cho thuê để ở không tuân thủ các quy định của pháp luật về xây dựng, phòng cháy chữa cháy.
Các sai phạm chủ yếu là xây dựng không phép, sai phép, sai quy hoạch, lấn chiếm không gian, chia nhỏ căn hộ, tự ý nâng tầng... rồi “tự do” mua bán, chuyển nhượng, không được sự chấp thuận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Các hoạt động này dẫn đến nhiều hệ lụy như vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy, làm gia tăng nguy cơ cháy nổ trong khu dân cư; gây quá tải hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của đô thị; làm gia tăng tình trạng tranh chấp, khiếu kiện giữa người mua và người bán căn hộ...
Chung cư mini là tên gọi của loại hình nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ của cá nhân. Dù xuất hiện khá lâu trên thị trường, đáp ứng nhu cầu nhà ở của không ít người dân có thu nhập tầm trung, loại hình nhà ở này hầu như không xuất hiện trong bất cứ văn bản pháp lý nào.
Các chuyên gia đánh giá, những điểm mới này khắc phục các hạn chế tồn tại trong phát triển, quản lý, sử dụng loại hình nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ của cá nhân. Nhiều chuyên gia đánh giá các quy định mới trong Luật Nhà ở (sửa đổi) vừa được thông qua rõ ràng đang đi đúng hướng, đáp ứng nhu cầu thực tế.
Tiến Hoàng/KTDU