ĐS&TD - Với giá thành rẻ, tiện ích, nhưng túi nilon, hộp xốp, hộp nhựa đựng thức ăn nóng lại vô cùng nguy hiểm. Tuy lo lắng về chất lượng thực phẩm, nhiều người lại không cảnh giác với hộp đựng thức ăn, hầu hết các cửa hàng bán đồ ăn sẵn, từ nhà hàng lớn đến quán cơm bình dân dùng đủ loại hộp xốp đựng thức ăn cho khách mang đi.
Hiện nay, các loại túi nilon, hộp xốp dùng để đựng thực phẩm trở nên rất phổ biến vì sự tiện lợi của nó. Tuy nhiên, vẫn ít người không biết hoặc là biết mà lại không quan tâm vật dụng rẻ mà tiện này tiềm ẩn nguy cơ với sức khỏe, nhất là khi dùng để đựng thức ăng nóng. Chưa kể, phần lớn túi nilon, hộp xốp đó không thể tái chế, gây ô nhiễm môi trường.
Trung bình mỗi chiếc hộp xốp có giá 500 đồng. Nếu mua nhiều, giá còn rẻ hơn nữa. Cũng bởi giá rẻ, lại tiện mà nó ngày càng được dùng nhiều và rộng rãi. Đã có rất nhiều thông tin về đồ gia đụng bằng nhựa có chứa chất độc hại, nhưng dường như người tiêu dùng vẫn thờ ơ với sức khỏe của chính mình.
Thực chất, những vật dụng bằng nhựa chỉ dùng để đựng thức ăn nguội. Khi đựng đồ nóng, hàm lượng monostyren (một chất độc) trong loại nhựa này giải phóng ra càng nhiều và có thể bám vào thức ăn gây tổn hại đến gan và nhiều bệnh khác. Bản thân monostyren là một chất độc có thể gây ung thư và các bệnh về thần kinh như: giảm trí nhớ, mất tập trung, giảm thính giác, thị giác. Đặc biệt, thức ăn còn đang nóng không nên đựng trong hộp nhựa có mức chịu nhiệt thấp và đậy kín nắp vì có thể dẫn tới việc thực phẩm có mùi lạ, dễ bị ôi, thiu. Nguy hiểm hơn, khi ở trong môi trường nhiệt độ cao, hộp nhựa sẽ sản sinh độc tố BPA cao gấp nhiều lần so với điều kiện thường. Không chỉ nhiệt độ cao, loại nhựa này khi gặp dầu mỡ, muối mặn, axít... sẽ gây độc tố hại cho con người.
Trên thế giới, chất liệu nhựa PVC, nhựa PS (dùng để sản xuất hộp xốp) bị cấm trong sản xuất hộp đựng thực phẩm. Thế nhưng tại Việt Nam vẫn chưa có quy định cụ thể. Cho đến nay, việc sản xuất bao bì bằng nhựa dùng trong thực phẩm ở nước ta vẫn chưa được kiểm soát chặt chẽ. Đa số đều do các cơ sở tư nhân sản xuất từ nhựa tái sinh trên những thiết bị thô sơ, không đủ yêu cầu kỹ thuật, do đó thường có chứa các yếu tố độc hại với cơ thể. Loại nhựa chỉ tái chế 1 lần cũng sinh ra nhiều hợp chất độc hại, tái chế nhiều lần sẽ càng độc hơn. Vì hàm lượng chất độc sinh ra rất thấp, nên người tiêu dùng chưa thấy được ngay tác động, nhưng sử dụng trong thời gian dài thì chất độc sẽ tích lũy dần trong cơ thể và sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí dẫn đến ung thư. Bên cạnh đó, trên các đồ dùng nhựa của nước ta cũng chưa ghi rõ thành phần và những khuyến cáo, nên người tiêu dùng nhiều khi chưa biết cách sử dụng sao cho hợp lý và an toàn nhất.
Còn về túi nilon thì hầu hết đều được sản xuất từ những túi đã qua sử dụng, do đó việc gây độc hại là chắc chắn. Những loại túi này hoặc hộp nhựa, bình nhựa, túi nhựa có thể chứa một chất cực độc ảnh hưởng đến cơ quan sinh dục nam, đó là chất DOP (dioctin phatalat). Nếu bị nhiễm chất này lâu dài, trẻ em có thể bị ảnh hưởng về giới tính, các bé trai có thể bị nữ tính hoá, vô sinh nam, còn trẻ em nữ có nguy cơ dậy thì quá sớm.
Nhiều nước như Mỹ, Thái Lan, Singapore đã cấm sử dụng các vật liệu xốp hay nhựa để sản xuất vật liệu đựng thực phẩm. Vì thế, ngay từ bây giờ, hạn chế hoặc bỏ hẳn việc dùng hộp xốp đựng thức ăn nóng là việc ai cũng có thể làm được và cần làm ngay. Tại Thái Lan, một nhóm nghiên cứu tại Đại học Naresuan đã sáng tạo và phát triển một loại bát chắc chắn và hữu dụng từ lá cây, vốn có khả năng tự phân huỷ và không thấm nước để thay thế những đồ đựng thức ăn bằng xốp. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện lá của cây bastard teak , teak và banyan là những vật liệu tốt nhất để sản xuất bát đĩa đựng thức ăn. Các loại bát này có thể đựng được nước nóng mà không lo bị rò rỉ. Và sau khi sử dụng xong, những chiếc bát này sẽ phân hủy một cách tự nhiên.
Theo các chuyên gia, giải pháp trước mắt cho người tiêu dùng để đảm bảo sức khỏe của chính mình và người thân đó là nên nên hạn chế dùng đồ nhựa mà nên thay thế bằng đồ dùng bằng gốm, sứ, thủy tinh. Hộp thủy tinh, hộp gốm sứ có thể đựng thực phẩm tươi sống và thức ăn chín và rất an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.
Bộ Y tế cũng từng khuyến cáo người sử dụng hộp xốp, hộp nhựa đó là: Không dùng hộp xốp chứa đựng các loại thức ăn, đồ uống nóng trên 100oC, nhất là các loại thức ăn rán có nhiều mỡ đang nóng; không dùng hộp xốp chứa đựng thức ăn, đồ uống chua (dưa muối, sa lát trộn dấm, nước chanh, nước chè chanh...) hay mỡ, dầu ăn; không dùng lò vi sóng để làm nóng thực phẩm chứa trong hộp xốp; chỉ dùng sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, hợp vệ sinh an toàn thực phẩm; sử dụng đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất; chỉ dùng một lần, không nên dùng trong thời gian dài. Ngoài ra, các nhà sản xuất, kinh doanh và quản lý hộp xốp, hộp nhựa phải tăng cường kiểm soát chất lượng sản phẩm và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Quan trọng hơn, người dân cần tự giác nâng cao ý thức, trách nhiệm của mình trong việc lựa chọn, sử dụng các đồ gia dụng.
Hồng Anh