Diễn biến của thị trường chứng khoán trong quý III/2019 khả quan hơn, giúp không ít công ty chứng khoán ước đạt kết quả kinh doanh cao hơn quý II, nhưng việc thực hiện kế hoạch cả năm đang là áp lực lớn.
Tăng trưởng không dễ
Một số công ty chứng khoán ghi nhận lợi nhuận năm 2018 cao kỷ lục, vượt qua ngưỡng 1.000 tỷ đồng như Công ty Chứng khoán SSI, Công ty Chứng khoán Bản Việt, Công ty Chứng khoán Tecombank.
Không ít công ty khác như Chứng khoán FPT, Chứng khoán MB (MBS), Chứng khoán KIS Việt Nam thực hiện lợi nhuận vượt xa kế hoạch. Nhưng năm nay, việc thực hiện kế hoạch kinh doanh đang là áp lực không nhỏ đối với nhiều công ty.
Trao đổi với phóng viên Báo Ðầu tư Chứng khoán, ông Trịnh Hoài Giang, Phó tổng giám đốc Công ty Chứng khoán TP.HCM (HSC) cho biết, khác với hoạt động kinh doanh thông thường, kinh doanh chứng khoán phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, bao gồm các chu kỳ của thị trường chứng khoán.
Nửa đầu năm 2018 là giai đoạn cuối của chu kỳ tăng trưởng, trong khi nửa đầu năm 2019 mở đầu cho chu kỳ điều chỉnh của thị trường, nên dĩ nhiên năm nay có những khó khăn nhất định.
Ðối với HSC, diễn biến của thị trường trong quý III/2019 giúp Công ty đạt được lợi nhuận tốt hơn so với 2 quý đầu năm, nhưng nếu so với cùng kỳ năm ngoái thì vẫn thấp hơn.
Trong đó, mảng môi giới, cho vay ký quỹ và tự doanh vẫn là 3 mảng chính đóng góp vào lợi nhuận của Công ty.
Riêng mảng môi giới chiếm 35 - 40% tổng doanh thu, nhưng vẫn thấp hơn so với cùng kỳ, mặc dù Công ty duy trì thị phần môi giới đứng thứ 2 trên Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) và đứng thứ 3 trên Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX).
Trước đó, 6 tháng đầu năm 2019, HSC đạt doanh thu thuần 599 tỷ đồng, giảm 50%; lợi nhuận sau thuế 193 tỷ đồng, giảm 59% so với nửa đầu năm 2018 và hoàn thành hơn 28% kế hoạch cả năm.
Theo đại diện HSC, thanh khoản thị trường sụt giảm trong 9 tháng đầu năm 2019 so với cùng kỳ là một phần nguyên nhân khiến các công ty chứng khoán khó khăn hơn trong việc tìm kiếm lợi nhuận, mặc dù lãi từ các tài sản tài chính ghi nhận thông qua lãi/lỗ (FVTPL) có đóng góp nhiều hơn.
Các tài sản FVTPL của HSC tính đến cuối quý II/2019 là hơn 1.055 tỷ đồng, tăng so với con số đầu năm là 851 tỷ đồng.
Chưa có thống kê quý III/2019, song trong danh mục FVTPL của HSC có nhiều cổ phiếu vốn hóa lớn như MWG, VNM, MBB…, trong khi các cổ phiếu này có biến động giá khá tích cực, giúp Công ty ghi nhận thêm lợi nhuận.
Ở thời điểm hiện tại, công ty chứng khoán đặt mục tiêu lợi nhuận năm 2019 cao nhất khối là Chứng khoán SSI, với 1.700 tỷ đồng, tăng 6 % so với năm 2018.
Trong 6 tháng đầu năm, Công ty đạt 510 tỷ đồng lợi nhuận, hoàn thành 30% kế hoạch năm. Theo SSI, kết quả kinh doanh năm 2019 của Công ty nhiều khả năng không hoàn thành mục tiêu, trong bối cảnh khó khăn chung của thị trường chứng khoán trong nước và thế giới.
Trong đó, thanh khoản thị trường giảm là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến doanh thu từ nghiệp vụ môi giới chứng khoán và hoạt động cho vay ký quỹ, ứng trước tiền bán của SSI trong 9 tháng đầu năm giảm so với cùng kỳ năm ngoái.
Khối công ty chứng khoán trực thuộc ngân hàng đều ghi nhận lợi nhuận vượt kế hoạch trong năm 2018, nên thực hiện đích đến xa hơn trong năm 2019 cũng đang là áp lực lớn.
Ðại diện Công ty Chứng khoán VietinBank (CTS) cho hay, mục tiêu lợi nhuận ròng 172 tỷ đồng, tăng 15% so với năm trước hiện là thách thức không nhỏ.
Tự doanh vốn là mảng chủ chốt của CTS trong hai năm 2017, 2018, nhưng từ đầu năm 2019, Công ty nhận thấy nghiệp vụ này tiềm ẩn nhiều rủi ro nên thận trọng và tính toán kỹ lưỡng hơn. Tuy nhiên, Công ty trông chờ vào diễn biến khả quan của thị trường trong quý IV.
Tại Công ty Chứng khoán VNDIRECT, kế hoạch kinh doanh năm 2019 là đạt 1.797 tỷ đồng doanh thu và 487 tỷ đồng lãi sau thuế, nhưng nửa đầu năm mới hoàn thành được 25% kế hoạch lợi nhuận.
“Giá trị giao dịch toàn thị trường giảm mạnh, cùng với đó là phí giao dịch giảm do cạnh tranh giữa các công ty chứng khoán tăng, khiến nguồn doanh thu từ phí của VNDIRECT trong 3 quý đầu năm 2019 dự kiến thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2019”, lãnh đạo VNDIRECT chia sẻ.
Ðối với các công ty chứng khoán ngoại, khối này trong thời gian qua nỗ lực tăng vốn, đưa ra các dịch vụ hấp dẫn để thu hút nhà đầu tư. Chưa có con số lợi nhuận quý III/2019, nhưng công bố thị phần môi giới trong kỳ của HNX cho thấy sự thay đổi về thứ hạng, Mirae Asset Việt Nam thăng 3 hạng so với quý II, giữ vị trí thứ 6 trên bảng xếp hạng và Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam lọt vào Top 10 công ty chứng khoán có thị phần môi giới lớn nhất.
Hạn chế tự doanh
Ðặt mục tiêu tăng trưởng cao trong năm 2019, với mức lợi nhuận 366 tỷ đồng, MBS cho biết, Công ty sẽ nỗ lực để đạt được kế hoạch.
Ông Trần Hải Hà, Tổng giám đốc MBS cho hay, 9 tháng đầu năm, Công ty ước đạt hơn 200 tỷ đồng lợi nhuận, cao hơn cả năm 2018.
Mảng dịch vụ ngân hàng đầu tư (IB) của MBS đã hoàn thành nhiều giao dịch có doanh thu và lợi nhuận cao, trong khi mảng môi giới, dịch vụ chứng khoán cũng ghi nhận tăng trưởng. Quan điểm của MBS là tập trung vào các mảng dịch vụ, hạn chế tự doanh, vì Công ty sớm nhìn nhận rủi ro đầu tư trong năm nay tăng lên.
“MBS đã có dự báo về thị trường và cho đến thời điểm hiện nay, cách nhìn nhận này khá sát với thực tiễn. Diễn biến của thị trường năm 2019 không phù hợp với tự doanh trong ngắn hạn, chỉ khi Công ty nhìn thấy cơ hội rõ ràng mới quyết định đầu tư”, ông Hà chia sẻ.
Thực tế, bối cảnh thị trường chứng khoán năm 2019 đang cho thấy, tự doanh không phải là mảng dễ kiếm tiền đối với các công ty chứng khoán.
Bà Phạm Minh Hương, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc VNDIRECT cho rằng, với điều kiện thị trường hiện tại, việc tập trung vào nghiệp vụ lõi sẽ mang lại hiệu quả cao hơn. Lợi thế của VNDIRECT là có đội ngũ công nghệ kinh nghiệm trong lĩnh vực dịch vụ tài chính chứng khoán.
“Hoạt động tự doanh của Công ty hiện tại đã giảm đáng kể, đặc biệt là đối với các hoạt động đầu tư ngắn hạn. Lợi nhuận hoạt động tự doanh ngắn hạn 9 tháng đầu năm 2019 giảm so với cùng kỳ năm 2018, trong đó chủ yếu do phần chênh lệch đánh giá lại trạng thái đầu tư”, lãnh đạo VNDIRECT cho biết.
Ðối với thị trường vốn, Công ty tiếp tục tìm kiếm cơ hội đầu tư và phân phối trên thị trường, trong đó tập trung vào các giao dịch trên thị trường trái phiếu.
Ông Lê Mạnh Hùng, Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho hay, đối với VCBS, mảng tư vấn đóng vai trò nòng cốt.
“Mảng dịch vụ ngân hàng đầu tư đóng vai trò quan trọng trong kế hoạch phát triển của VCBS, đặc biệt trong bối cảnh dòng vốn ngoại đang chảy mạnh vào Việt Nam thông qua các đợt IPO, thoái vốn nhà nước, thậm chí là đầu tư trực tiếp vào chứng khoán của các doanh nghiệp lớn, uy tín tại Việt Nam.
Ðây tiếp tục là mảng VCBS chú trọng phát triển trong năm 2019 và những năm tiếp theo”, ông Hùng chia sẻ thêm. Ðối với hoạt động tự doanh, Công ty có xu hướng đầu tư vào trái phiếu hơn là cổ phiếu, nhằm hạn chế rủi ro.
Hoàng Anh
Theo Đầu tư Chứng khoán