Cuộc họp báo được đoàn Mỹ tổ chức từ 14h00 ngày 28/2, sớm hơn gần 2 giờ so với kế hoạch, vì cuộc đàm phán giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un kết thúc sớm và không đạt được thỏa thuận chung nào.
Ðây được coi là diễn biến bất ngờ, bởi lãnh đạo Mỹ và Triều Triên sau cuộc gặp riêng sáng 28/2 đều khẳng định, họ có cuộc thảo luận tốt và bày tỏ tin tưởng vào một kết quả tốt đẹp.
Diễn biến trên khiến kỳ vọng về hiệu ứng tích cực từ Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều Tiên của nhiều nhà đầu tư chứng khoán không trở thành hiện thực, mà trở thành cú sốc tâm lý.
Chỉ số VN-Index ngày 28/2 giảm 24,8 điểm (-2,5%), xuống 965,5 điểm; chỉ số VN30 giảm 25,5 điểm (-2,75%), còn 905 điểm; cả hai chỉ số đều có mức giảm mạnh nhất kể từ giữa tháng 10/2018 đến nay. Nhiều chỉ số chứng khoán thế giới cũng giảm điểm, nhất là chỉ số Kospi Index của Hàn Quốc.
Trao đổi với Ðầu tư Chứng khoán khi phiên giao dịch 28/2 kết thúc, nhà đầu tư Nguyễn Hưng chia sẻ, tâm lý chốt lời của một bộ phận nhà đầu tư vẫn còn sau đợt tăng 10/11 phiên sau Tết (từ 11 - 25/2), nhưng anh không ngờ thị trường lại phản ứng mạnh như vậy với kết quả của hội nghị.
Theo anh Hưng, thị trường đã có phiên điều chỉnh ngày 26/2, VN-Index xuống 987 điểm, nhưng không điều chỉnh thêm, mà tiếp tục tăng lên 990 điểm trong ngày 27/2. Giai đoạn từ trước Tết đến khi phiên giao dịch 28/2 chưa diễn ra, nhiều ý kiến cho rằng, triển vọng quý I/2019 rất sáng, VN-Index có thể bứt phá lên ngưỡng 1.100 điểm, thậm chí vượt đỉnh cũ 1.200 điểm.
“Chỉ số lao dốc trong phiên chiều 28/2 là rất bất ngờ. Tôi không lo lắng khi đang nắm giữ cổ phiếu, nhưng đây là kinh nghiệm lớn, cần theo dõi sát sao các thông tin có thể ảnh hưởng đến thị trường cũng như tâm lý nhà đầu tư, nhằm đưa ra các quyết định mua/bán hiệu quả”, anh Hưng nói.
Kinh nghiệm này đặc biệt cần thiết đối với các nhà đầu tư chứng khoán phái sinh, vì tỷ lệ đòn bẩy tài chính trên thị trường chứng khoán phái sinh ở mức cao, khoảng 6 lần, tức trong trường hợp xấu, mức lỗ của nhà đầu tư sẽ tăng lên 6 lần.
Trên sàn phái sinh, khối lượng giao dịch phiên 28/2 đạt hơn 151.000 hợp đồng, trị giá gần 13.800 tỷ đồng. Giá các hợp đồng tương lai giảm từ 23 - 25,7 điểm (1 điểm tương đương 100.000 đồng). Thời điểm cuối phiên, khối lượng hợp đồng mở (OI) là 18.400 hợp đồng.
Một nhà môi giới chứng khoán cho biết, giai đoạn sau Tết, OI duy trì ở mức cao, bình quân gần 22.000 hợp đồng/phiên, trong khi vòng quay giao dịch chứng khoán phái sinh giảm, ở mức 3 - 6 lần (tức OI bằng 1/3 - 1/6 lần tổng khối lượng giao dịch). Ðiều này phản ánh tâm lý lạc quan của bên mua trong bối cảnh thị trường có triển vọng khả quan, dù mỗi vị thế đều có một bên mua và một bên bán.
Từ phiên 22/2 đến nay, vòng quay giao dịch tăng lên, ở mức 7,2 - 8,5 lần, trong khi OI giảm. Ðây là chỉ báo về việc nhà đầu tư e ngại rủi ro khi nắm giữ vị thế qua đêm, nên tăng cường đóng vị thế trước khi phiên giao dịch kết thúc. Tuy nhiên, OI thấp có thể là do ảnh hưởng của phiên 21/2 - phiên giao dịch cuối cùng của hợp đồng tương lai chỉ số có tháng đáo hạn gần nhất. Ngoài ra, thị trường biến động mạnh hơn, nên không ít nhà đầu tư tăng cường lướt sóng (liên tục mua - bán trong phiên) nhằm thu lãi cao.
Theo vị môi giới trên, đa số nhà đầu tư chứng khoán phái sinh thua lỗ, nhất là những nhà đầu tư nghiệp dư, có “máu cờ bạc”. Ðối tượng nhà đầu tư này thường giao dịch quá nhiều và ít khi sử dụng lệnh dừng lỗ. Ðặc biệt, họ mải mê lướt sóng trong phiên nên các quyết định giao dịch rất dễ bị cảm xúc chi phối. Sau khi thua lỗ liên tiếp, họ càng tăng cường giao dịch nhằm gỡ lại khoản thua, hoặc cảm thấy sợ hãi đến nỗi không dám đặt lệnh, dù hệ thống phát ra tín hiệu tốt, nên bỏ lỡ cơ hội kiếm lời.
Thông tin và tâm lý đám đông khiến giá biến động mạnh, nhất là trên sàn phái sinh
“Cảm xúc khiến nhà đầu tư thực hiện các giao dịch bất hợp lý. Casino ưa thích những gã say xỉn, thường cho phép người chơi uống rượu miễn phí để làm cho họ cảm xúc hơn và ít lý trí hơn”, vị môi giới nói và nhận định, thị trường điều chỉnh giảm là cơ hội mua vào.
Trao đổi lại với vị môi giới sau khi thị trường phục hồi trong phiên giao dịch 1/3/2019, lấy lại phân nửa mức điểm đã mất, vị này nhìn nhận, mức giảm mạnh trong phiên trước đã kích thích nhu cầu mua vào của nhiều nhà đầu tư, nhất là những người lỡ nhịp sóng tăng sau Tết, có tâm lý chờ đợi thị trường điều chỉnh để tham gia. Ðây có thể là phiên phục hồi kỹ thuật, thị trường có thể giảm trở lại, nhưng vùng giá hiện tại là hấp dẫn so với triển vọng tăng của thị trường trong quý I.
Trí Dũng
Theo Đầu tư Chứng khoán