Việc có hay không chủ trương siết tín dụng vào bất động sản đang là một câu hỏi được dư luận quan tâm. Song, theo Chủ tịch Quốc hội, không được hạn chế thị trường phát triển, đặc biệt không để “mất bò rồi mà không dám làm chuồng".
Ngân hàng lo rủi ro thanh khoản
Cho vay bất động sản là một trong những vấn đề làm nóng nghị trường Quốc hội trong hai phiên chất vấn và trả lời chất vấn gần đây. Có đại biểu bày tỏ băn khoăn về các giải pháp tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân có nhu cầu thực sự được vay vốn tín dụng để mua đầu tư, nhà tự sử dụng tiêu dùng,… Cũng có đại biểu lo ngại việc siết chặt tín dụng với bất động sản có thể dẫn đến nhiều hệ lụy như thị trường đình trệ, người nghèo đô thị khó tiếp cận được nhà giá rẻ.
Trả lời chất vấn về vấn đề này, chiều 8/6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, bản chất của tín dụng bất động sản thường là giá trị lớn và kỳ hạn dài trong khi tiền gửi của ngân hàng chủ yếu là tiền gửi ngắn hạn. Do đó, nếu tổ chức tín dụng không kiểm soát được cho vay bất động sản thì sẽ gặp rủi ro khi khách hàng rút tiền mà chưa đòi được các khoản cho vay dài hạn.
“Chính vì vậy, xuyên suốt những năm qua NHNN đã có những quy định để kiểm soát rủi ro này. Còn việc cho vay đối với lĩnh vực đầu tư, kinh doanh bất động sản thì do tổ chức tín dụng tự thỏa thuận với khách hàng và ra quyết định trên cơ sở đảm bảo an toàn hoạt động của chính tổ chức tín dụng đó và toàn hệ thống”, Thống đốc nói.
Cũng theo lãnh đạo NHNN, trong 2,2 triệu tỷ đồng dư nợ bất động sản vào cuối năm 2020 có tới 65% dành cho nhu cầu mua nhà để ở và sửa chữa nhà, phục vụ mục đích tiêu dùng.
Đối với nhu cầu mua nhà dành cho người có thu nhập thấp, Thống đốc NHNN cho biết đã có những chính sách đang được thực thi như Nghị định 100 cho vay qua ngân hàng chính sách xã hội.
Hay như trong gói 2% hỗ trợ lãi suất cũng có cho vay nhà ở xã hội, cho vay công nhân và cải tạo chung cư cũ,… Nội dung này sẽ do các địa phương và Bộ Xây dựng rà soát, tổng hợp.
Đối với lo ngại về rủi ro biến động giá tài sản đảm bảo là bất động sản, Thống đốc cho biết, NHNN đã có các quy định và chỉ đạo các TCTD khi cho vay các khoản vay có TSĐB, phải thường xuyên đánh giá lại tài sản đảm bảo để nhận diện rủi ro của khoản vay; đặc biệt là với các TCTD có tài sản đảm bảo tại các địa phương có dấu hiệu bong bóng bất động sản.
Phó Thủ tướng: Vẫn cho vay nếu doanh nghiệp bất động sản tốt
Sáng 9/6, phát biểu trước Quốc hội khi kết thúc phần chất vấn Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu rõ chủ trương của Chính phủ về việc thực hiện các chính sách tiền tệ.
Phó thủ tướng cho biết, thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, thời gian qua Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo NHNN điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách, giải pháp khác góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát trong bối cảnh giá cả trên thế giới tăng cao,…
Về việc kiểm soát tín dụng đối với các lĩnh vực chứng khoán, trái phiếu, bất động sản, Phó thủ tướng khẳng định: Thực hiện chủ trương tại nghị quyết số 32 của Quốc hội và nghị quyết số 01 của Chính phủ về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước điều hành tín dụng đáp ứng đầy đủ và kịp thời vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, hướng tín dụng vào các lĩnh vực ưu tiên; kiểm soát chặt chẽ đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.Đối với các dự án, phương án vay vốn trong lĩnh vực bất động sản có tính khả thi, thanh khoản tốt, khách hàng có khả năng trả nợ vay đầy đủ và đúng hạn thì tiếp tục cung cấp tín dụng theo đúng quy định. Đây là chủ trương xuyên suốt, nhất quán của Chính phủ trong thời gian qua.
"Đối với lĩnh vực này, vừa qua có ý kiến siết chặt không thì theo tôi phải kiểm tra lại xem việc cho vay có đảm bảo tiêu chuẩn quy định không. Kiểm tra nếu trước đây làm chưa đúng thì làm lại cho đúng, còn nếu đã làm đúng rồi thì tiếp tục làm đúng, chứ không phải siết chặt trong lĩnh vực này. Đối với những dự án hiệu quả thì vẫn tiếp tục cung cấp vốn để tạo hiệu quả, đóng góp cho nền kinh tế", Phó thủ tướng nói.
Chủ tịch Quốc hội: Đừng để “mất bò rồi không dám làm chuồng”
Trong phiên trả lời chất vấn chiều 8/6, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, đối với thị trường trái phiếu, chứng khoán, bất động sản, các nhà điều hành đều nói không siết nhưng thực tế trong những tháng đầu năm thị trường trái phiếu doanh nghiệp rất èo uột, nhất là những nhà đầu tư có tiềm lực muốn huy động vốn để đảo nợ hoặc đầu tư mới rất khó khăn. Tương tự, thị trường bất động sản cũng vậy.
“Cho nên, chúng ta phải thanh tra, kiểm tra, giám sát từ sớm, từ xa, tránh trường hợp như các cụ nói ngày xưa ‘mất bò mới lo làm chuồng’ là rất dở. Nếu để xảy ra tình trạng mất bò rồi còn không dám làm lại chuồng để nuôi bò tiếp lại còn dở hơn.
Tất cả các thị trường đều phải thông suốt, một mặt chúng ta giám sát, quản lý, mặt khác phải tạo điều kiện thuận lợi cho thị trường phát triển. Chúng ta chấn chỉnh, xử lý những méo mó, hư hỏng của thị trường chứ không phải đóng cửa, hạn chế thị trường phát triển. Chính sách đối với kinh tế, tài chính không thể giật cục được, phải có dự phòng rất nhiều nội dung khác nhau”, Chủ tịch Quốc hội cho biết.
Theo số liệu của NHNN, tính đến cuối tháng 4/2022, tổng dư nợ đối với lĩnh vực bất động sản của các tổ chức tín dụng đạt hơn 2,288 triệu tỷ đồng, tăng 10,19% so với cuối năm 2021 và chiếm tỷ trọng 20,44% tổng dư nợ nền kinh tế. Trong đó, tỷ lệ nợ xấu là 1,62% (tương đương khoảng 37.000 tỷ đồng).
Hiện nay, khoảng 94% dư nợ bất động sản là cho vay trung và dài hạn (10 – 25%), trong khi nguồn huy động của ngân hàng chủ yếu là ngắn hạn. NHNN đánh giá, chênh lệch kỳ hạn và lãi suất giữa nguồn vốn và cho vay đối với lĩnh vực này là rủi ro lớn đối với các ngân hàng.
Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục chỉ đạo tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, trong đó có đầu tư, kinh doanh bất động sản. Đồng thời, tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân tiếp cận nguồn vốn tín dụng để mua nhà, đầu tư nhà ở tự sử dụng, đặc biệt là nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, nhà ở thương mại giá rẻ.
Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát và phối hợp với các bộ, ngành liên quan để hoàn thiện các quy định pháp lý nhằm hỗ trợ thị trường bất động sản phát triển bền vững; đồng thời kiểm soát rủi ro, bảo đảm an toàn hệ thống.
Ngoài ra, NHNN cũng sẽ tăng cường thanh tra, giám sát chặt chẽ việc cấp tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản để kịp thời đưa ra các giải pháp nhằm bảo đảm an toàn trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; có các biện pháp ngăn ngừa, phát hiện kịp thời rủi ro, vi phạm phát sinh.
Hà Lê
Theo Dòng Vốn Kinh Doanh