Việc quản lý, sử dụng đất sau cổ phần hóa tại nhiều doanh nghiệp Nhà nước có nhiều bất cập, thiếu chặt chẽ về mặt pháp lý là nội dung trong báo cáo kiểm toán của KTNN khu vực III số 126/KTNN-TH ngày 3/5/2019 do Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước (KTNN) Nguyễn Quang Thành vừa ký gửi UBND thành phố Đà Nẵng.
Theo đó, Kiểm toán Nhà nước đã kiểm toán đối với 5 doanh nghiệp Nhà nước thuộc địa bàn TP Đà Nẵng bao gồm Công ty CP cấp nước Đà Nẵng (Dawaco), Công ty CP Môi trường Đô thị Đà Nẵng, Công ty CP Vật liệu xây dựng – Xây lắp và kinh doanh nhà Đà Nẵng, Công ty CP Lương thực Đà Nẵng, Công ty CP Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng.
Lô đất 59 Lê Duẩn đã chuyển nhượng cho tổ chức bên ngoài và hiện đang xây dựng khách sạn
Tại Công ty CP Cấp nước Đà Nẵng (Dawaco), UBND thành phố đã quyết định cho thuê đất nhưng Sở TN&MT chưa ký hợp đồng thuê đất đối với 3 thửa đất (diện tích hơn 1,3ha), ký hợp đồng cho thuê đất tại Nhà máy nước Cầu Đỏ thiếu hơn 1,2ha so với diện tích thực tế mà UBND thành phố cho Dawaco thuê sử dụng. Số liệu tại Kiểm toán Nhà nước khu vực 3 cho rằng, Dawaco chưa thống kê, kê khai theo dõi đầy đủ diện tích thuê đất thực tế sử dụng. Đơn cử, thửa đất nhà máy nước Cầu Đỏ phường Hòa Thọ Tây được thuê đất với diện tích 85.645m2 tại Quyết định số 18088/QĐ-UB ngày 6/8/2003 của UBND TP Đà Nẵng. Tuy nhiên, hợp đồng thuê đất chỉ với diện tích 72.845m2 (không bao gồm 12.800m2 bể chứa lắng và lọc nước).
Thửa đất 293 Ông Ích Khiêm diện tích 481,86m2, Quyết định thuê đất năm 2005, thời gian thuê đến 4/2/2010, nhưng đến ngày 7/7/2015 Dawaco mới thực hiện điều chỉnh tên và gia hạn thời gian thuê đất đến 4/2/2040.
Thửa đất làm trạm bơm An Trạch, xã Hòa Tiến diện tích 7.000m2, trong đó có 2.000m2 được UBND TP Đà Nẵng có quyết định cho thuê từ ngày 23/9/2003 nhưng đến nay vẫn không có hợp đồng thuê đất.
Thửa đất làm nhà máy nước sân bay Đà Nẵng tại 555B Trường Chinh có diện tích 20.776m2 do Bộ Quốc phòng quản lý. Tại thời điểm lập phương án sử dụng đất trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, công ty chỉ có công văn tạm giao đất số 2731/QP ngày 11/9/2001 của Bộ Quốc phòng với diện tích 5.500m2, còn lại 15.276m2 đất chưa được giao đất.
Còn Tại Công ty CP Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng, UBND thành phố giao đất từ năm 2010 để thực hiện dự án xây dựng nhà chung cư cao tầng tại hai thửa đất tại 13 Nguyễn Chí Thanh và 59 Lê Duẩn nhưng công ty không sử dụng đúng mục đích.
Trong đó, lô đất 13 Nguyễn Chí Thanh mang góp vốn bằng quyền sử dụng đất để thành lập pháp nhân mới mà không triển khai dự án. Lô đất 59 Lê Duẩn đã chuyển nhượng cho tổ chức bên ngoài và hiện đang xây dựng khách sạn.
Công ty CP Môi trường đô thị Đà Nẵng có 3 thửa đất, sử dụng một phần diện tích không đúng mục đích được giao. Trong đó, diện tích thửa đất 469 Núi Thành (411m2) sử dụng vào mục đích liên doanh liên kết, không đúng với mục đích sử dụng đất được thuê và hiện bị bên ngoài chiếm dụng.
Báo cáo cũng cho thấy, Công ty CP Vật liệu xây dựng - Xây lắp và Kinh doanh nhà Đà Nẵng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất tại 158 Nguyễn Chí Thanh thấp hơn giá trị UBND thành phố Đà Nẵng phê duyệt.
Công ty CP lương thực Đà Nẵng đã chuyển nhượng 7/8 khu đất cho cá nhân và chỉ sử dụng 1 thửa đất 466m2 tại đường 95 Lê Lợi để góp vốn kinh doanh hình thành pháp nhân mới là Công ty CP Bất động sản Chiến thắng Việt Nam. Việc chuyển nhượng và góp vốn đã mang lại cho công ty khoản chênh lệch và thu lợi 13,64 tỷ đồng so với giá phê duyệt của UBND TP. Đà Nẵng.
Từ những sai phạm nêu trên, KTNN khu vực III kiến nghị UBND thành phố Đà Nẵng rút kinh nghiệm đối với các sai sót qua kết quả kiểm toán; chấm dứt việc giảm đơn giá đất do diện tích lớn thiếu căn cứ khi phê duyệt đơn giá tính tiền sử dụng đất khi Cổ phần hóa DNNN.
KTNN khu vực III đồng thời kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND thành phố Đà Nẵng thanh tra làm rõ việc các doanh nghiệp chuyển nhượng lại đất cho tư nhân để xem xét trách nhiệm của cá nhân, tập thể có liên quan theo quy định pháp luật.
Văn Tiến
Theo Báo Đời sống & Tiêu dùng