ĐS&TD - Vài năm trở lại đây, bánh Trung thu sản xuất thủ công, tự làm bằng tay tại nhà (homemade) ngày càng thu hút người tiêu dùng, nhất là nhân viên văn phòng, bởi mẫu mã đa dạng, độc đáo, giá cả phải chăng, chất liệu phong phú, dễ dàng cho người tiêu dùng lựa chọn phù hợp theo sở thích. Bánh được rao bán sôi động trên các trang web, mạng xã hội từ bánh thành phẩm cho đến nguyên liệu làm bánh tạo nên một Cơn sốt bánh trung thu homemade
Hiện nay, trên nhiều tuyến đường phố lớn ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh đã có rất nhiều cửa hiệu bánh. Hầu hết các con phố đã phủ kín các bảng hiệu mang tên các nhãn bánh Trung Thu với nhiều dòng bánh mới, ít đường, ít ngọt, tuy nhiên mẫu mã không thay đổi. Giá bánh Trung thu vẫn giao động từ 45.000-150.000 đồng/chiếc.
Mùa Trung thu của những năm trước, người ta đua nhau biếu những loại bánh được mua của những doanh nghiệp có thương hiệu hoặc bánh do các khách sạn làm. Bánh càng đắt tiền càng thể hiện đẳng cấp của người tặng lẫn người nhận.
Tuy nhiên, người tiêu dùng hiện nay vì sợ thực phẩm bẩn nên không mấy mặn mà với những loại bánh được bán tràn lan trên thị trường. Họ ưa chuộng những sản phẩm bánh Trung thu homemade hơn vì sạch, ăn thơm ngon hơn, chất lượng bảo đảm hơn. Một hai năm trở lại đây, bánh Trung thu tự làm đang trở thành một món quà đầy ý nghĩa cho những người thân, gia đình, bạn bè.
Phong trào làm bánh trung thu homemade đã nở rộ từ vài năm trở lại đây nhưng càng ngày mẫu mã và nguyên liệu bánh càng phong phú hơn. Bánh trung thu homemade không chỉ bó buộc trong 2 màu sắc quen thuộc truyền thống là màu nâu vàng của bánh nướng và màu trắng của bánh dẻo mà còn có màu tím của khoai môn, màu xanh của trà xanh, màu đỏ củ dền, màu cam của quả dành dành…
Bên cạnh đó, bánh trung thu homemade cũng có chất liệu đa dạng hơn như rau câu vị bơ, bí đỏ, thạch dừa… với vị ngọt mát, ít ngấy hơn so với bánh trung thu truyền thống, giúp người tiêu dùng có nhiều sự lựa chọn phù hợp với sở thích của từng gia đình.
Ngoài ra, hình trang trí trên bánh còn được sáng tạo mô phỏng 12 con giáp, bánh hình con gấu, con chim… Nhân bánh “biến tấu” thêm nhiều hương vị mới lạ như: khoai lang, socola, hoa quả… Hộp đựng bánh phong phú từ loại sang trọng dùng để biếu tặng đến những hộp bánh in hình hoạt hình ngộ nghĩnh như Hello Kity, gấu Pooth… Bánh được bán với giá từ 20.000 – 70.000 đồng/chiếc tùy thuộc vào trọng lượng và nhân bánh. Bánh hình thú ngộ nghĩnh cho trẻ em giá từ 8.000 – 15.000 đồng/chiếc.
Để làm ra những chiếc bánh, mỗi người một cách tìm hiểu, người thì nhờ bạn hướng dẫn, tự mày mò trên mạng, người lại tham gia khóa học ngắn ngày tại các trung tâm chuyên dạy làm bánh.
Mấy ngày này, chị Đỗ Cẩm Tú - phường Văn Miếu (Hà Nội) bận rộn với công việc làm bánh Trung thu cổ truyền. Sản phẩm của chị là những chiếc bánh xinh xắn trọng lượng 1 lạng, nhân thập cẩm ngon không kém gì bánh bán ngoài tiệm. Chị Tú cho biết: "Trước đây, do bận bịu với công việc nên mỗi dịp Trung thu chị lại ra cửa hàng mua 1 hộp về dùng nhưng một lần bị đi ngoài sau khi ăn bánh nên chị quyết định mày mò, tự làm ra những chiếc bánh để cả nhà cùng thưởng thức".
Theo chị Tú, những đồ nghề chuyên để làm bánh rất dễ kiếm, khuôn bánh truyền thống được làm bằng gỗ, nhựa hay hiện đại có lò xo được bán ở phố Tô Tịch, Hàng Thiếc và những siêu thị lớn. Túi ni lông, vỏ hộp bán ở phố Hàng Mã. Nguyên liệu làm bánh và các loại hạt dưa, mứt bí, sen trần, hạnh nhân, vừng trắng, nước đường làm bánh nướng có thể mua dễ dàng trên phố Hàng Điếu, Hàng Than, Hàng Buồm, chợ Đồng Xuân…
Ra đời vào thời điểm người tiêu dùng dường như đã quá ngán ngẩm với hương vị bánh trung thu của các thương hiệu lớn khi nó không thay đổi qua các năm và không có gì đặc biệt. Bên cạnh đó màu sắc, hình dáng, chủng loại cũng không phong phú. Trong khi đó việc làm bánh trung thu homemade hoàn toàn bằng tay, không chất bảo quản, khách đặt bánh có thể yêu cầu những hương vị ưa thích với độ ngọt, nhạt, mỏng, dày của bánh tùy từng khẩu vị. Do đó, kinh doanh bánh trung thu homemade đã và trở thành trào lưu của giới trẻ trong một vài năm trở lại đây nhưng nó không bao giờ mất độ hot. Nhiều người đã thu được hàng triệu, thậm chí hàng chục triệu đồng nhờ sự khéo tay của bản thân cùng những sản phẩm tạo được sức hút lớn.
Phần lớn các loại bánh này được làm với quy mô nhỏ, đối tượng khách hàng chủ yếu là người thân, bạn bè… Tuy chưa được cơ quan chức năng kiểm định về chất lượng, quy trình sản xuất nhưng các loại bánh Trung thu homemade lại khá thu hút do khách hàng có thể đặt làm bánh theo nhu cầu về mẫu mã, kích thước, giá cả, loại nhân…
Chị Võ Thị Thu Hương (đường Trần Thị Tính, TP. Nha Trang) cho biết: “Năm nay, tôi làm thêm loại bánh Trung thu hiện đại với màu sắc khác lạ so với bánh truyền thống, có phần trang trí nổi trên mặt bánh; đồng thời giới thiệu thêm dòng bánh wagashi của Nhật Bản và bánh Trung thu rau câu. Các loại bánh này có giá dao động từ 25.000 đến gần 90.000 đồng/cái. Đến nay, tôi đã bán được gần 200 chiếc bánh Trung thu hiện đại và hơn 100 bánh wagashi”.
Vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm cũng là lý do mà bánh trung thu homemade ngày càng được ưa chuộng hơn. Chị Phạm Tú Châu (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho biết, với những thông tin về bánh hết hạn, chất phụ gia, chất bảo quản trong thực phẩm vượt quá mức quy định khiến chị thấy lo ngại về chất lượng bánh trên thị trường. 2 năm gần đây, chị Châu đã bắt đầu tự làm tại trung thu tại nhà với tiêu chí sạch, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm không có chất bảo quản, hợp khẩu vị và đảm bảo sức khỏe cho cả gia đình.
“Để an toàn, đảm bảo sức khỏe nhiều người tự làm bánh Trung thu cho gia đình vì không dùng chất bảo quản. Chi phí để làm bánh cũng giảm hơn rất nhiều so với giá bánh ngoài thị trường”, chị Châu cho biết.
Năm nay, lượng khách hàng tìm đến với bánh homemade ngày càng nhiều để tìm cho mình hương vị bánh yêu thích, với những mẫu mã độc lạ và giá thành hợp lý. Theo chị Nguyễn Huyền Trang, đã có 6 năm chuyên làm bánh Trung thu homemade, hiện nay, rất dễ dàng để tìm mua một hộp bánh homemade do các cá nhân tự sản xuất, đóng gói và tiêu thụ trên thị trường Hà Nội.
“Công nghệ” để sản xuất một chiếc bánh trung thu homemade khá đơn giản. Mọi thứ từ bột, nhân đến nước đường chưng cất đều có sẵn trên thị trường. Dạo một vòng qua các phố Hàng Thiếc, Hàng Buồm, Hàng Mã, chợ Đồng Xuân… có thể dễ dàng mua nguyên liệu làm bánh chỉ được đóng túi nilon homemade, tên hàng hóa được viết bằng tay lên các túi và không hề có bất kỳ thông tin gì về nơi sản xuất, thành phần hay hạn sử dụng... Nhiều người tranh thủ thời vụ để thu lợi nhuận cao, mua nguyên liệu rẻ về để làm bánh.
Chị Trang cho biết, trung bình tiền lãi làm bánh vào khoảng 40% doanh thu. Nếu muốn giữ khách và làm ăn lâu dài cần có tâm trong việc làm bánh. Để làm ra một chiếc bánh cần nhiều công đoạn, nhưng hiện tại trên thị trường có rất nhiều đồ sẵn từ nước đường làm vỏ đến nhân, người làm chỉ việc đóng bánh và nướng.
“Họ cũng gọi đó là bánh homemade, tuy nhiên chất lượng những bánh đó rất khó đảm bảo. Người mua bánh homemade hiện nay chủ yếu dựa vào uy tín của người làm hoặc do quen biết với người làm”, chị Trang lưu ý.
Bánh Trung thu homemade hay được sản xuất homemade với mẫu mã, màu sắc đa dạng, khẩu vị phong phú giúp người tiêu dùng có thêm nhiều sự lựa chọn. Tuy nhiên, với việc kiểm soát các loại bánh Trung thu sản xuất homemade cũng như nguyên liệu làm bánh còn hạn chế như hiện nay, nếu người tiêu dùng muốn có sản phẩm bánh trung thu độc đáo để biếu tặng hay sử dụng thì có thể tự làm hoặc đặt mua từ những nguồn thân cận.
Linh Thùy