Theo đại diện Bộ Tài chính, về nguyên nhân khách quan trong 287 trường hợp DN bị chậm hoàn thuế, cơ bản hồ sơ hoàn thuế của các DN này không đảm bảo các quy định của pháp luật về quản lý thuế.
Nguyên nhân chậm hoàn thuế không phải do thiếu tiền
Thời gian vừa qua, nhiều doanh nghiệp than vãn việc hoàn thuế quá khó khăn và làm ảnh hưởng trực tiếp tới nguồn vốn của doanh nghiệp (DN).
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn, về câu chuyện hoàn thuế, Bộ Tài chính đã có những báo cáo, đánh giá kết quả bước đầu.
2 tháng vừa qua số lượng hồ sơ DN gửi đến cơ quan thuế để hoàn cơ bản được giải quyết hết với 3.100 hồ sơ hoàn thuế trên tổng số 13.000 tỷ hoàn thuế. Trong đó, 52% là hoàn thuế trước kiểm tra sau, 48% thực hiện kiểm tra trước, và hoàn thuế sau. Số DN bị chậm hoàn là 287 hồ sơ. Trong đó có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan trong việc chậm hoàn cho tổng số 287 DN nói trên.
Trong đó, về nguyên nhân chủ quan: Doanh nghiệp nợ ngân sách nhà nước và ngân sách nhà nước cũng cần phải hoàn thuế cho DN. Nhưng trên thực tế do chúng ta chưa ban hành quy định cho bù trừ, quy định hiện tại vẫn yêu cầu DN phải nộp hết tiền nợ thuế mới thực hiện hoàn. Hiện có khoảng 20 DN trong trường hợp này. Bộ Tài chính đang gấp rút sửa đổi quy định này và sẽ sửa ngay trong tháng 3/2016 về quy định thực hiện bù trừ.
Về kinh phí hoàn thuế: Ông Tuấn khẳng định, kinh phí hoàn thuế của toàn bộ ngành thuế là không thiếu. Hiện kinh phí này trên tài khoản hoàn thuế là 3.800 tỷ đồng. Tuy nhiên, có hiện tượng tỉnh thừa tỉnh thiếu.
"Tôi lấy ví dụ, hiện nay, TPHCM chỉ còn 92 tỷ đồng trong quỹ hoàn thuế, nhưng Hà Tĩnh số dư tài khoản quỹ này lại còn trên 1.100 tỷ đồng dẫn tới tình trạng dư luận có lúc cho rằng quỹ hoàn thuế không còn để xử lý hoàn thuế” – ông Tuấn nêu ví dụ.
Về nguyên nhân khách quan, theo ông Tuấn, trong 287 trường hợp DN bị chậm hoàn thuế, cơ bản hồ sơ hoàn thuế của các DN này không đảm bảo các quy định của pháp luật về quản lý thuế. (Ảnh minh họa)
Về nguyên nhân khách quan, theo ông Tuấn, trong 287 trường hợp DN bị chậm hoàn thuế, cơ bản hồ sơ hoàn thuế của các DN này không đảm bảo các quy định của pháp luật về quản lý thuế.
Ví dụ, DN mua hàng hóa của DN không có thực, DN không còn hoạt động sản xuất kinh doanh đã phá sản hoặc giải thể, DN bị đóng MST hoặc không được sử dụng chứng từ. Nói cách khác hồ sơ, chứng từ, sổ sách, hóa đơn mua bán, hợp đồng…của các DN này không hợp lệ và không đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu hoàn thuế.
Bên cạnh đó, DN không thanh toán qua Ngân hàng, hồ sơ hoàn thuế đó đang bị cơ quan điều tra điều tra thì chưa thể hoàn, đợi khi có kết luận điều tra mới hoàn đượcNhư vậy, các nguyên nhân trên là do DN chưa tuân thủ đúng quy định của pháp luật về thuế thì cơ quan thuế không thể hoàn.
Bộ Tài chính đang gấp rút sửa đổi một số quy định không còn phù hợp
Nói về những giải pháp nào để khắc phục những nguyên nhân chủ quan nói trên, Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn thông báo: Để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho DN hoạt động, hiện nay Bộ Tài chính đang gấp rút sửa đổi một số quy định không còn phù hợp.
Cụ thể, đối với DN nợ NSNN và NSNN cũng cần phải hoàn thuế cho DN thì theo quy định hiện hành, DN phải khắc phục bằng cách nộp phạt thì cơ quan thuế mới hoàn thuế cho DN. Trong thời gian ngắn tới, Bộ sẽ sửa chính sách để hạch toán bù trừ cho nhau.
“Có thể nói, lỗi này do chính sách chưa đồng bộ và cần phải sửa đổi chính sách đó. Chúng tôi cam kết sửa trong thời gian nhanh nhất, cố gắng trước ngày 15/3/2016 tới.
Thứ hai, để điều hòa linh hoạt hơn quỹ hoàn thuế, chúng tôi sẽ sửa quy định không giao hạn mức cho từng địa phương mà là dự toán cho toàn Tổng cục thuế, đảm bảo không có nơi thừa nơi thiếu” – Thứ trưởng cho hay.
Ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn - Thứ trưởng Bộ Tài chính
Liên quan đến câu chuyện cải cách của ngành thuế, Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn phân tích: Yêu cầu của Nghị quyết 19 của Chính phủ là cải cách hành chính trong khâu kê khai, nộp thuế và việc hoàn thuế đảm bảo đúng và kịp thời.
Thực hiện yêu cầu này đã có những kết quả quan trọng như việc giảm tần suất khai thuế. Trước đây đối với thuế giá trị gia tăng (VAT), doanh nghiệp phải thực hiện kê khai 12 lần/năm. Hiện nay doanh nghiệp vừa và nhỏ chỉ phải khai theo quý, tức chỉ 4 lần/năm.
Tương tự, đối với thuế thu nhập doanh nghiệp, trước đây doanh nghiệp phải khai 4 lần và quyết toán 1 lần/năm, nay doanh nghiệp chỉ quyết toán 1 lần/năm. Ngành đã thực hiện kê khai thuế điện tử và nộp thuế điện tử.
Đối với năm 2016, Nghị quyết 19 đưa ra 3 yêu cầu: Một là, cải cách và điện tử hóa khâu hoàn thuế. Thứ hai, thanh tra kiểm tra phải theo nguyên tắc quản lý rủi ro. Xây dựng cơ sở dữ liệu người nộp thuế. Trên cơ sở đó theo quy định của pháp luật, những doanh nghiệp nào có dấu hiệu rủi ro, vi phạm pháp luật thì mới thực hiện thanh tra kiểm tra, đảm bảo doanh nghiệp thực hiện tốt không phải thanh tra kiểm tra. Thứ ba, phải làm tốt công tác giải quyết vướng mắc khó khăn cho doanh nghiệp, những phản ảnh của doanh nghiệp phải được trả lời kịp thời và công khai.
Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cũng cho biết, việc thực hiện các yêu cầu về cải cách thủ tục hành chính của hải quan theo Nghị quyết 19 của Chính phủ cần rất nhiều sự phối hợp giữa hải quan và 8 bộ chuyên ngành liên quan đến công tác kiểm tra chất lượng an toàn thực phẩm, kiểm tra tiêu chuẩn chất lượng an toàn hàng hóa.
Do vậy, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của hải quan năm 2016 là thực hiện Đề án của Thủ tướng Chính phủ quyết định về nâng cao hiệu quả, hiệu lực và cải cách chính sách đối với kiểm tra tiêu chuẩn chất lượng hàng hóa để làm sao xây dựng các cơ sở kiểm tra tại cửa khẩu, thực hiện kiểm tra hàng hóa được ngay và đảm bảo chất lượng công tác kiểm tra.
Đồng thời, thực hiện hải quan một cửa quốc gia, nhưng thủ tục hành chính qua một cửa điện tử ấy mới chiếm 30%. 70% còn lại phải tiếp tục thực hiện mới đưa một cửa quốc gia vào thực chất.
Tuyết Mai
theo ĐSPL