Dantin - 30.000 tỷ đồng (gần 1,5 tỷ USD) từ các ngân hàng thương mại (NHTM) do Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo sẽ sớm được “bơm” để cứu thị trường bất động sản (BĐS) trong thời gian gần nhất.
Dantin - 30.000 tỷ đồng (gần 1,5 tỷ USD) từ các ngân hàng thương mại (NHTM) do Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo sẽ sớm được “bơm” để cứu thị trường bất động sản (BĐS) trong thời gian gần nhất. Nhiều chuyên gia kinh tế đánh giá đây là gói kích cầu lớn nhất từ trước đến nay để “phá băng” thị trường BĐS vốn chìm lắng suốt hai năm qua.
Đối tượng nào được vay?
30.000 tỷ đồng có thể "phá băng" thị trường BĐS?
Số tiền 30.000 tỷ đồng mà Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các NHTM “bơm” vào thị trường BĐS là hiện thực hóa một phần trong dự thảo thông tư quy định về cho vay hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 7/1/2013 của Chính phủ.
Theo nội dung dự thảo, triển khai chính sách này, các ngân hàng thương mại nhà nước phải dành tối thiểu 3% tổng dư nợ cho vay tại thời điểm cuối năm trước để cho vay các đối tượng cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, đối tượng có thu nhập thấp, các doanh nghiệp là chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội; các doanh nghiệp là chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại được chuyển đổi công năng sang dự án nhà ở xã hội với lãi suất và thời hạn phù hợp.
Theo dự thảo thông tư, các đối tượng được vay từ chính sách hỗ trợ trên là cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, đối tượng có thu nhập thấp vay để thuê, thuê mua nhà ở xã hội; cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, đối tượng có thu nhập thấp vay để thuê, mua nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn 70 m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2; các doanh nghiệp là chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở xã hội; các doanh nghiệp là chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại được chuyển đổi công năng sang dự án nhà ở xã hội, theo thông báo của Bộ Xây dựng.
Về lãi suất cho vay, gói hỗ trợ trên dự kiến áp dụng lãi suất ổn định 6%/năm từ thời điểm 15/4/2016 và kéo dài trong 3 năm. Sau thời điểm này khách hàng tiếp tục được hưởng chính sách lãi suất hỗ trợ theo công bố của Ngân hàng Nhà nước. Thời hạn cho vay, đối với đối tượng mua, thuê, thuê mua nhà thì thời hạn cho vay tối thiểu 10 năm và tối đa là 5 năm đối với doanh nghiệp.
Về số tiền được vay, khách hàng vay mua, thuê, thuê mua nhà thì số tiền vay tối thiểu là 80% phương án vay và 70% đối với doanh nghiệp (khách hàng có vốn tham gia vào phương án vay theo quy định của ngân hàng nhưng không quá 20% đối với người mua, thuê, thuê mua nhà và 30% đối với doanh nghiệp).
Thời hạn được hỗ trợ lãi suất tối đa là 10 năm (dự kiến đến ngày 15/4/2023 các ngân hàng hoàn trả hết khoản vay tái cấp vốn của Ngân hàng Nhà nước và dư nợ còn lại của khách hàng tại các ngân hàng từ thời điểm này được chuyển sang hình thức cho vay bằng nguồn vốn của ngân hàng).Về điều kiện cho vay, khách hàng mua, thuê, thuê mua nhà ở phải có hợp đồng với chủ đầu tư theo quy định; cam kết vay vốn để mua, thuê, thuê mua một căn nhà duy nhất để ở và chưa được vay vốn hỗ trợ lãi suất để mua, thuê, thuê mua nhà ở tại các ngân hàng khác.
Đối với khách hàng là các doanh nghiệp thì phải có tên trong danh mục chủ đầu tư các dự án nhà ở xã hội, dự án chuyển đổi công năng từ dự án nhà ở thương mại sang dự án nhà ở xã hội do Bộ Xây dựng thông báo cho Ngân hàng Nhà nước.
Chỉ được vay một lần
Theo các chuyên gia hàng đầu về thị trường BĐS, đây có thể nói là một động thái nhằm kích cầu tiêu dùng thị trường BĐS sôi động trở lại và số tiền 30.000 tỷ đồng quả thực là một gói kích cầu khổng lồ. Tuy nhiên, theo TS Phạm Sỹ Liêm, nguyên Thứ trưởng Bộ Xây dựng hiện là Phó chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng: Số tiền 30.000 tỉ tuy lớn nhưng nếu nói từ đó để “giải cứu” BĐS là không thể thậm chí nếu ta làm và quản lý việc vay không tốt để xảy ra hiện tượng lợi dụng chính sách, cơ chế “xin…cho” thì 30.000 tỷ chỉ như “muối bỏ bể”.
Vẫn theo ông Liêm việc Chính phủ dành 30.000 tỉ đồng phát triển nhà xã hội này không hẳn là khó khả thi nhưng rõ ràng từ lúc có quyết định, sau đó là hệ thống thông tư hướng dẫn, đến khi có tiền, sau đó chuyển tiền đến các ngân hàng rồi xem xét đối tượng cho vay…Như thế để thấy rằng thực hiện được việc này còn khá lâu nữa.
“Theo tôi, nếu có vốn thật thì dự án dành 30.000 tỉ phát triển ở xã hội của Chính phủ sớm nhất cũng phải đến quý 3 năm nay mới triển khai được hoặc có thể là lâu hơn nên cần mất 1-2 năm mới có thể hoàn thành”, ông Liêm nhấn mạnh.
Vụ trưởng Vụ Tín dụng (NHNN) - ông Nguyễn Viết Mạnh cho rằng: Nếu triển khai, chương trình sẽ chỉ hỗ trợ về nguồn vốn và lãi suất, quy trình cho vay và điều kiện tín dụng thuộc trách nhiệm của các NH. Hơn nữa, dự kiến nguồn tái cấp vốn cho các NHTM (khoảng 30.000 tỉ đồng) chỉ thấp hơn lãi vay vẻn vẹn 1,5% nên các NHTM sẽ chịu thiệt nếu quản lý không tốt việc cho vay. “ Khi vay, hồ sơ xin vay phải có giấy chứng nhận đúng đối tượng được cấp có thẩm quyền xác nhận. Còn các ngân hàng khi cho vay cũng phải có thông báo trên toàn hệ thống do Trung tâm Thông tin tín dụng quản lý. Do đó trong khuôn khổ gói hỗ trợ này, mỗi khách hàng chỉ có thể được vay một lần và không phải ai muốn vay cũng được”, ông Mạnh cho biết thêm.
Chương trình cho vay này hướng đến nhu cầu thực sự của những người có thu nhập thấp, cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang chưa có nhà ở và đưa ra mức hỗ trợ hợp lý nhằm tạo điều kiện cho họ mua được nhà ở. Tuy nhiên, theo ông Mạnh: hình thức cho vay chỉ dành cho những đối tượng vay mua nhà với trường hợp nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn 70m2 và giá bán dưới 15 triệu đồng/m2.
Thùy Dung