Buôn lậu thuốc lá vẫn diễn biến phức tạp

ĐS&TD - Theo Cục trưởng Cục Quản lý thị trường, tình hình buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu vẫn diễn biến phức tạp, thuốc lá nhập lậu chủ yếu qua khu vực biên giới của các một số tỉnh phía Nam.

Một vụ buôn lậu thuốc lá bị cơ quan chức năng bắt giữ

Tại buổi Tọa đàm “bàn các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn việc vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá điếu ngoại nhập lậu năm 2015” diễn ra vào ngày 10/4, ông Trịnh Văn Ngọc - Cục trưởng Cục Quản lý thị trường cho biết, tình hình buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá nhập lậu vẫn diễn biến phức tạp, thuốc lá nhập lậu chủ yếu qua khu vực biên giới của các tỉnh: Long An, An Giang, Đồng Tháp, Kiên Giang, Tây Ninh, Quảng Trị, sau đó vận chuyển về thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh thành phố lớn để tiêu thụ. Các đối tượng buôn lậu bằng nhiều phương thức, thủ đoạn rất tinh bất kể ngày hay đêm.

Người đứng đầu ngành Quản lý thị trường cho biết, từ khi triển khai thực hiện Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 30/9/2014 của Thủ tướng Chính phủ và chỉ đạo của Bộ Công Thương, đến nay, lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra 9.401 vụ (tăng 58 % so với số vụ kiểm tra trong 6 tháng đầu năm 2014), xử lý 4.794 vụ (tăng 35,6 % so với 6 tháng đầu năm 2014), thu giữ 1.035.327 bao thuốc lá các loại (tăng 25 % so với 6 tháng đầu năm 2014), xử phạt vi phạm hành chính hơn 16 tỷ đồng (tăng 52,4 % so với 06 tháng đầu năm 2014). Thu giữ 16 ô tô, 358 xe máy, 07 ghe, xuồng máy các loại và chuyển cơ quan công an khởi tố 14 vụ.

Đánh giá chung về tình hình công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá trong Quý IV/2014 và Quý I/2015, ông Ngọc nhấn mạnh: “Tình trạng buôn lậu thuốc lá điếu đã giảm cả về số lượng, số vụ vi phạm bị xử lý; tình hình vận chuyển thuốc lá qua biên giới có chiều hướng giảm, trong nội địa tại các điểm bán lẻ đã hạn chế việc bày bán công khai. Tuy nhiên, phần lớn các vụ việc vi phạm về vận chuyển, kinh doanh thuốc lá điếu nhập lậu trong năm chủ yếu là xử phạt hành chính vì số lượng thuốc lá nhập lậu bị thu giữ thường chưa tới mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự”.

Hoạt động buôn lậu tinh vi, khó kiểm soát

Mặc dù Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, Bộ Công an, Bộ Công Thương triển khai rất tích cực, song theo đánh giá của ông Vũ Văn Cường – Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cho rằng, những kết quả đạt được nói trên còn rất khiêm tốn, chỉ chiếm 0,9% so với gần 1 tỷ bao thuốc lá nhập lậu hàng năm.

Các hoạt động triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg còn thiếu đồng bộ, chưa được triển khai rộng trên phạm vi cả nước như tinh thần của Chỉ thị; nhiều Bộ, ngành, địa phương chậm triển khai hoặc triển khai chưa quyết liệt, chưa hiệu quả, còn mang tính hình thức; thuốc lá lậu vẫn được nhập lậu ồ ạt và bày bán công khai trên các tủ thuốc, điểm bán lẻ, bán và mua thuốc lá lậu rất dễ dàng.

Phân tích những khó khăn vướng mắc về tình hình đấu tranh phòng chống buôn lậu thuốc lá, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường cho biết, các đối tượng buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu hoạt động với thủ đoạn ngày càng tinh vi, chặt chẽ. Sự phối hợp giữa các lực lượng chức năng trong việc trao đổi thông tin, tổ chức kiểm tra, xử lý vi phạm chưa chủ động, chặt chẽ, thường xuyên và kịp thời, nhiều lúc vẫn còn mang tính cục bộ

Để Chỉ thị số 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ thực sự đi vào cuộc sống, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường cho rằng, Chính phủ cần hỗ trợ kinh phí, trang thiết bị phương tiện, biên chế cho các lực lượng trực tiếp kiểm tra, kiểm soát chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại nói chung và mặt hàng thuốc lá nói riêng. Bộ Quốc phòng chỉ đạo lực lượng Bộ đội Biên phòng tăng cường tuần tra, kiểm soát, lập chốt ở khu vực biên giới, các đường mòn lối mở. Bộ Tài chính cần chỉ đạo lực lượng Hải quan kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển thuốc lá nhập lậu qua cửa khẩu, hai bên cánh gà cửa khẩu, khu vực địa bàn kiểm soát của Hải quan. Bộ Công an chỉ đạo lực lượng Cảnh sát kinh tế, An ninh kinh tế, cơ quan điều tra tăng cường công tác điều tra, trinh sát nắm tình hình, triệt phá các đối tượng đầu nậu, đường dây ổ nhóm buôn bán thuốc lá nhập lậu để khởi tố, truy tố trước pháp luật.

Đồng tình với quan điểm trên, ông Vũ Văn Cường cũng đưa ra kiến nghị Chính phủ, Bộ Tài chính, Bộ Y tế nghiên cứu cơ chế tài chính cho phép trích khoảng 50% Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá cho công tác phòng chống thuốc lá nhập lậu.

Đồng thời, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia tăng cường đôn đốc các Bộ, ngành, địa phương, các lực lượng chức năng trong công tác đấu tranh chống buôn lậu thuốc lá; xử lý kịp thời các hành vi làm ngơ, bao che, tiếp tay cho hoạt động buôn lậu, vận chuyển, tàng trữ, kinh doanh, mua bán thuốc lá nhập lậu. Bên cạnh đó, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cũng kiến nghị Bộ Công Thương cho dừng các hoạt động kinh doanh tạm nhập tái xuất thuốc lá ngoại.