Giá sữa “lên đồng”: Liên Bộ lại nhập nhằng trách nhiệm

Trước tình hình giá sữa nhảy vọt “loạn xạ”, ngày 3/3, các quan chức của Bộ Công Thương đều nhấn mạnh, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tài chính là đầu mối trong việc quản lý giá sữa. Do đó, việc tăng giá sữa thuộc trách nhiệm chính của Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính).

Người tiêu dùng lại phải cam chịu chấp nhận giá sữa nhảy vọt. Ảnh: Chí Cường

Vẫn chưa có dấu hiệu phạm luật

Như GĐ&XH đã thông tin, kể từ tháng 12/2013 đến thời điểm hiện tại, đã có tới 4 doanh nghiệp tăng giá sữa với mức tăng từ 5-10%. Đó là Mead Jonhson với các nhãn sữa Enfagrow, Enfamil.., Nestle với dòng sữa Nan, Friesland Campina với dòng sữa Frisolac và Vinamilk, sở hữu dòng sữa Alpha, Dielac… Ngoài ra còn một số dòng sữa khác, kể cả sữa nội cũng tự ý tăng giá theo “phong trào” chung.

Trước việc dư luận đang rất quan tâm đến vấn đề “nóng” hiện nay là mặt hàng sữa tăng giá một cách chóng mặt, ông Nguyễn Phương Nam, Phó cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công Thương) khẳng định, thị trường sữa cạnh tranh rất khốc liệt, nhưng từ trước đến nay, chưa có dấu hiệu vi phạm Luật Cạnh tranh. Ông Nguyễn Phương Nam chia sẻ: “Thực tế chúng tôi đã biết về khả năng tăng giá vừa qua của các doanh nghiệp sữa tại Việt Nam.

Trong 2 năm qua, chúng tôi luôn theo dõi từ xa, có cả số liệu trong nước, ngoài nước. Đây là thị trường cạnh tranh khốc liệt nhưng đến nay vẫn chưa có dấu hiệu mang tính phản cạnh tranh”.

Trước câu hỏi có hay không một số doanh nghiệp có sự cấu kết, thông đồng để tăng giá sữa,ông Nguyễn Phương Nam cho hay: “Chúng tôi chưa thể đưa ra ngay kết luận về trường hợp các doanh nghiệp liên kết với nhau. Qua thông tin từ các phương tiện truyền thông, chúng tôi cho rằng, trước mắt cần phải phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành để tập hợp dữ liệu thông tin, từ đó cho ra các thông số. Nếu có dấu hiệu về liên kết làm giá thì chúng tôi sẽ ra quyết định điều tra sơ bộ, trong khoảng 30 ngày”.

Theo ông Nam: “Sau quá trình này, nếu phát hiện có hành vi phản cạnh tranh, chúng tôi sẽ trình Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh ra quyết định điều tra chính thức với thời hạn 180 ngày. Sau đó, tùy vụ việc, mức độ phức tạp mà có thể gia hạn thêm thời gian điều tra 2 lần, mỗi lần không quá 60 ngày”.

Để lý giải rõ hơn vấn đề này, ông Đỗ Thanh Lam, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường cũng cho biết, cách đây 3 ngày (tính từ ngày 3/3), Cục đã yêu cầu các chi cục quản lý thị trường trên cả nước thực hiện tất cả các yêu cầu của Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính).

Theo đó, lực lượng quản lý thị trường sẽ kiểm tra việc đăng ký kinh doanh của các doanh nghiệp sữa, việc niêm yết giá và xem các doanh nghiệp có bán đúng giá hay không. Còn việc kiểm tra về kê khai giá là do Cục Quản lý giá chịu trách nhiệm.

Lại phải chờ “theo quy trình”?

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, người phát ngôn mới của Bộ Công Thương cho biết thêm: “Không phải bây giờ Bộ Công Thương mới biết có thông tin về các doanh nghiệp sữa tăng giá mà thực tế, Cục Quản lý thị trường đã kiểm tra rất lâu, Cục Quản lý canh tranh cũng đang tiến hành. Chúng ta có thể nghi ngờ, đặt câu hỏi nhưng việc kiểm tra các doanh nghiệp sẽ phải theo quy trình, trình tự pháp lý. Việc này vừa bảo vệ người tiêu dùng, vừa bảo vệ doanh nghiệp chân chính”.

Trước đó (ngày 13/2), ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý giá cho biết từ tháng 12/2013 đến nay đã có 2/6 công ty thuộc diện phải đăng ký giá gửi hồ sơ kê khai điều chỉnh tăng giá về Bộ Tài chính với mức tăng từ 5-10%, trong đó có 1 công ty gửi hồ sơ kê khai giá đề nghị điều chỉnh tăng giá 11/27 mặt hàng với mức tăng từ 5-9%, chưa điều chỉnh do việc giải trình chưa rõ về nguyên nhân điều chỉnh.

Ông Tuấn cho biết thêm, theo thông lệ hàng năm, giá sữa tăng vào thời điểm đầu năm, sau đó sẽ ổn định. Cục Quản lý giá sẽ theo dõi sát diễn biến thị trường, nếu có diễn biến xấu sẽ đề xuất các biện pháp, bình ổn giá theo quy định của Luật Giá; Đồng thời, cũng đang đề nghị Bộ Công Thương và các đơn vị có liên quan phối hợp theo dõi diễn biến thị trường để có biện pháp phù hợp.

Ngày 24/2, Cục Quản lý giá đã gửi công văn đề nghị Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) chỉ đạo các chi cục quản lý thị trường tại địa phương phối hợp với Sở Tài chính tỉnh, thành phố kiểm tra việc niêm yết giá, kê khai giá điều chỉnh giá các sản phẩm sữa dành cho trẻ em dưới 6 tuổi của các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân đã điều chỉnh giá bán sữa nhưng chưa thực hiện việc kê khai giá với cơ quan quản lý nhà nước.

Trên văn bản đã có đề cập đến việc liên Bộ Tài chính – Công Thương cùng “bắt tay” giải quyết tình hình tăng giá sữa, nhưng trên thực tế giá sữa dường như vẫn nằm ngoài tầm kiểm soát. Xem ra người tiêu dùng vẫn phải tiếp tục chờ.