Hoạt động khai thác, sản xuất và chế biến đá vôi của Công ty TNHH Sản xuất vật liệu xây dựng Phương Nam trên địa bàn xã Gia Thanh, huyện Gia Viễn (Ninh Bình) có nhiều dấu hiệu vi phạm pháp luật, như gây ô nhiễm môi trường và vi phạm luật đất đai, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống khiến người dân bức xúc…
Hoạt động gây ô nhiễm môi trường
Theo tìm hiểu của phóng viên, những năm trở lại đây, nhiều hộ dân tại xã Gia Thanh, huyện Gia Viễn (Ninh Bình) thường xuyên phải sống trong bầu không khí bụi bặm, ô nhiễm từ các hoạt động khai thác, sản xuất và chế biến đá vôi trên địa bàn gây ra khiến người dân không khỏi bức xúc.
Khu đất của Công ty TNHH Sản xuất vật liệu xây dựng Phương Nam và các Công ty khác đang sản xuất lò vôi.
Ngày 14/5/2019, phóng viên đã có mặt trực tiếp tại thôn Trì Động, xã Gia Thanh và ghi nhận được hình ảnh tại tuyến đường vào Công ty TNHH Sản xuất vật liệu xây dựng Phương Nam là một màu trắng xóa, bụi bặm cùng với đó là tiếng ồn phát ra từ khu vực khai thác và chế biến vôi. Được biết, khu vực này không chỉ có công ty Phương Nam hoạt động, mà đơn vị này đã “băm” diện tích đất được cho thuê để cho hàng loạt công ty khác thuê lại, xây dựng các lò thủ công và các lò nung bằng sắt, lò công nghiệp hoạt động rầm rộ.
Thực tế, theo quan sát tại khu sản xuất khí bụi từ các lò vôi gây ra, các máy nghiền sàng đá, từ việc máy móc xúc đá, vôi, từ các xe vận chuyển vôi hối hả ra vào đang hoạt động hết công suất bụi bám trắng xóa vào các ngôi nhà, cây cối, đâu đâu cũng thấy bụi vôi. Trên con đường bê tông vào Nhà máy vôi Phương Nam có thấy hệ thống tưới nước giảm bụi nhưng tại thời điểm phóng viên quan sát không thấy hoạt động.
Đặc biệt, phía trước cổng chính vào khu sản xuất có một ngôi chùa Địch Lộng, cách khu chế biến sản xuất đá vôi của Công ty khoảng chừng 200m, lượng xe vận chuyển qua lại trực tiếp cổng ngôi chùa vốn mang bầu không khí thanh bình nay đã không còn mà thay vào đó cổng chùa luôn luôn phải đóng cửa vì sợ ô nhiễm bụi bặm, tiếng ồn…
Nhiều người dân tại thôn Trì Động, xã Gia Thanh bức xúc cho biết: “Đã nhiều năm nay, từ khi các lò vôi đi hoạt động đã đưa người dân vào tình trạng sống chung với ô nhiễm bụi từ các lò vôi. Ban đầu số lượng các lò vôi còn ít, sau nhiều dần, hiện trong khu vực này có nhiều lò cùng hoạt động (cả lò thủ công và lò công nghiệp) càng khiến tình trạng ô nhiễm môi trường tại đây gia tăng. Không những thế, người dân còn cho biết các phế phẩm sản xuất vôi còn được nhà máy đổ tràn lan ra lề đường dài cả trăm mét ngay trên con đường trước cửa Chùa Địch Lộng”.
Theo hồ sơ tìm hiểu, Công ty TNHH Sản xuất vật liệu xây dựng Phương Nam hoạt động trong lĩnh vực khai thác, sản xuất, chế biến và xuất khẩu các loại khoáng sản như vôi, dolomite, vôi ngậm nước. trong diện tích thuê đất nhà nước để sản xuất của Công ty Phương Nam thì Công ty có cho các Công ty khác thuê đất để sản xuất lò vôi như Công ty TNHH MTV Linh Công (2 lò vôi), Công ty CP Thương mại và Đầu tư Gia Thành Ninh Bình (2 lò), Công ty TNHH MTV Đường Doanh (2 lò) và Công ty TNHH MTV Khoáng sản Vôi Việt.
Căn cứ theo các quy định pháp luật hiện hành có thể thấy, Công ty Phương Nam đã cho các Công ty khác thuê đất trái phép. Bên cạnh đó, các vấn đề về thủ tục pháp lý về BVMT và các giải pháp giảm thiểu triệt để ô nhiễm theo quy định pháp luật các công ty sẽ thực hiện ra sao khi các Công ty chưa thực hiện đúng Luật đất đai.
Trao đổi với phóng viên, ông Lê Việt Hùng - Công ty TNHH Sản xuất vật liệu xây dựng Phương Nam cho biết: “Vấn đề các Công ty khác thuê đất của Công ty Phương Nam để sản xuất lò vôi thì đó là vấn đề tồn tại từ trước nên chúng tôi cũng không thể đuổi các Công ty đó đi được. Nhưng cho đến thời điểm hiện tại những Công ty đó đã dừng hoạt động và đang trong quá trình tháo dỡ tất cả các lò thủ công”.
Công ty Phương Nam tràn lan vi phạm?
Ông Nguyễn Duy Thọ - Chủ tịch UBND xã Gia Thanh cho biết: “Trước những vấn đề ô nhiễm môi trường của các lò vôi gây ra là có, bên cạnh đó, vấn đề Công ty Phương Nam cho các doanh nghiệp khác thuê đất là trái quy định của pháp luật nên phía Công ty phải có trách nhiệm cao nhất. Trong nhiều năm nay, tại những lần tiếp xúc cử tri và năm 2018 đã báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Ninh Bình và Sở cũng đã cử Thanh tra về làm việc và đã có kết luận thanh tra và đã chỉ ra những vi phạm của Công ty Phương Nam. Đến thời điểm hiện tại đối với những công ty được Công ty Phương Nam cho thuê đất trái thẩm quyền thì đã dừng hoạt động và tháo dỡ”.
Được biết, theo giấy xác nhận đăng ký bản cam kết bảo vệ môi trường của dự án: “Đầu tư xây dựng cơ sở sản xuất chế biến vôi công nghiệp từ đá vôi và đá Dolomite tại xã Gia Thanh, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình” tại số 06/UBND-TNMT ngày 20/9/2013 UBND huyện Gia Viễn xác nhận nêu rõ: “Điều 1: Ngày 05/9/2013, ông Phạm Tiến Dũng, Giám đốc Công ty TNHH sản xuất VLXD Phương Nam đã có công văn số 09/TTr-CT về việc đề nghị xác nhận đăng ký bản cam kết bảo vệ môi trường của Dự án…Điều 2: Chủ dự án có trách nhiệm thực hiện đúng và đầy đủ những nội dung về bảo vệ môi trường nêu trong cam kết bảo vệ môi trường”.
Nhưng thực tế, sau vài năm hoạt động và có giấy xác nhận đăng ký bản cam kết bảo vệ môi trường của Công ty đã dần lộ ra nhiều vấn đề ô nhiễm môi trường, cho thuê đất trái phép… được thể cụ thể theo Kết luận thanh tra số 2761/KL – STNMT ngày 02/11/2018 của Sở TN&MT Ninh Bình về việc BVMT đối với Công ty TNHH Sản xuất vật liệu xây dựng Phương Nam (Công ty Phương Nam) tại xã Gia Thanh, huyện Gia Viễn ghi rõ: “Tại thời điểm kiểm tra, hệ thống hút bụi trong khu vực lò nung vôi không hoạt động; Công ty Phương Nam bố trí khu vực lưu giữ chất thải nguy hại không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật theo quy định”.
Đối với các lò vôi của các công ty khác như Công ty TNHH MTV Linh Công (2 lò vôi), Công ty CP Thương mại và Đầu tư Gia Thành Ninh Bình (2 lò), Công ty TNHH MTV Đường Doanh (2 lò) cũng trong khu vực này thậm chí còn không có thủ tục pháp lý về BVMT được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Điều khiến dư luận quan tâm là không hề có thủ tục pháp lý về BVMT nhưng các công ty này vẫn ngang nhiên hoạt động, sản xuất suốt nhiều năm qua. Phải chăng đã có sự “nhắm mắt làm ngơ”?
Hơn lúc nào hết, UBND huyện Gia Viễn, UBND tỉnh Ninh Bình cần vào cuộc kiểm tra, xử lí những sai phạm đang tồn tại đối với hoạt động khai thác, sản xuất và chế biến đá vôi của Công ty TNHH Sản xuất vật liệu xây dựng Phương Nam và một số doanh nghiệp khác đang thuê đất của Công ty trên đại bàn xã Gia Thanh đồng thời xử lý nghiêm những tập thể, cá nhân đã “buông lỏng” quản lý khi để xảy ra sai phạm.
Báo Đời sống và Tiêu dùng sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.
Thanh Phong
Theo Báo Đời sống và Tiêu dùng