Ông Cao Anh Tuấn – Phó tổng cục trưởng Tổng cục thuế cho biết, nếu phương pháp APA được áp dụng, DN sẽ khó qua mắt cơ quan thuế về “lỗ giả, lãi thật”.
Ông Cao Anh Tuấn – Phó tổng cục trưởng Tổng cục thuế cho biết, nếu phương pháp APA được áp dụng, DN sẽ khó qua mắt cơ quan thuế về “lỗ giả, lãi thật”.
Một phương pháp xác định giá mới trong chống chuyển giá (APA) đang được cơ quan thuế đề xuất đưa vào Dự thảo luật bổ sung, sửa đổi Luật Quản lý thuế, nhằm đem lại hiệu quả lớn hơn cho công tác này. Trao đổi với PV báo điện tử Infonet, ông Cao Anh Tuấn – Phó tổng cục trưởng Tổng cục thuế cho biết.
Ông Cao Anh Tuấn - Phó tổng cục trưởng Tổng cục thuế: Nếu phương pháp APA được áp dụng sẽ hạn chế hiện tượng chuyển giá tại DN (Ảnh: T. Kiên)
-Cơ quan thuế dựa trên cơ sở nào để đề xuất phương pháp tính này vào Luật thuế sửa đổi, thưa ông?
-Cơ chế thỏa thuận trước về phương pháp xác định giá (APA) trong chống chuyển giá là cơ chế phổ biến được nhiều nước áp dụng. Theo cơ chế này, DN đa quốc gia phải chủ động đề xuất biện pháp tính giá hoặc mức giá khi thực hiện mua – bán giữa các thành viên trong tập đoàn trước khi khai nộp thuế, cơ quan thuế Việt Nam (phối hợp với cơ quan thuế nước ngoài có ký kết Hiệp định tránh đánh thuế hai lần với Việt Nam) sẽ giám sát, kiểm soát để chống gian lận chuyển giá.
Việc bổ sung cơ chế APA sẽ tạo sự chủ động cho DN trong kế hoạch kinh doanh và thực hiện nghĩa vụ thuế, tạo thuận lợi cho công tác hành thu, khai thác hiệu quả bảo vệ nguồn thu trên cơ sở DN đa quốc gia được hưởng ưu đãi đầu tư, được tiếp cận và khai thác thị trường tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ thì phải có nghĩa vụ đóng góp tài chính.
-Phương pháp APA mới có khác gì với công tác chống chuyển giá trước đây mà cơ quan thuế vẫn thực hiện?
-Về bản chất, phương pháp APA khác với chống chuyển giá trước đây, vì đây là cơ chế mới mang tính bổ sung cho mục tiêu chống chuyển giá trong các giao dịch liên kết. Cơ chế chống chuyển giá hiện nay áp dụng là cơ quan thuế phối hợp với các bộ, ngành liên quan đi vào DN để xác định DN có thực hiện chống chuyển giá hay không bằng cách chứng minh các giao dịch của DN là giao dịch chuyển giá (giao dịch không thực hiện theo giá thị trường).
Còn cơ chế APA thỏa thuận dưới nhiều hình thức: song phương (2 cơ quan thuế cùng DN, hoặc 2 cơ quan thuế với nhau) hoặc đơn phương (cơ quan thuế - DN), cơ chế rất công khai minh bạch. Thêm nữa, phương pháp xác định giá của APA bao gồm rất nhiều cách tính: tỷ suất lợi nhuận, các phương pháp xác định thuế thu nhập DN… nên hoàn toàn khác với Luật quản lý giá mà Bộ Tài chính đang áp dụng.
Ví dụ: trường hợp đạt được thỏa thuận APA song phương giữa 2 cơ quan thuế, thì nếu DN có công ty mẹ ở nước ngoài và công ty con ở Việt Nam thì bao nhiêu % lợi nhuận nằm ở công ty con và công ty mẹ, từ đó sẽ phân chia đánh thuế phù hợp.
Tình trạng "lỗ giả, lãi thật" tại nhiều DN FDI ngày càng phổ biến (Ảnh: IT)
-Tuy nhiên, khi kê khai thuế nếu tỷ giá biến động DN sẽ gặp khó khăn trong quá trình kê khai. Cơ quan thuế có tính tới yếu tố này?
-Khi thỏa thuận gồm: phương pháp xác định giá, giá thị trường, chi phí, tỷ suất lợi nhuận…. rất nhiều tiêu chí để cơ quan thuế và người nộp thuế cùng nhau xác định để thực hiện trong 3-5 năm. Nên khi có biến động về tỷ giá DN không chịu ảnh hưởng, bởi khi đã xác định đầu tư vào Việt Nam, DN đã có kế hoạch kinh doanh dài hạn từ 5-10 năm. Đương nhiên, yếu tố biến động tỷ giá đã được DN dự tính trước.
Thời gian qua cơ quan thuế cũng chỉ phát hiện ra một số DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại 1 số tỉnh như Đồng Nai, Bình Dương, Lâm Đồng…có hiện tượng chuyển giá.
Công tác chống chuyển giá hiện là thách thức lớn đối với cơ quan thuế. Ngay cả ở các nước, công tác thanh tra chống chuyển giá cũng phải mất tới 2-3 năm. Và nếu có áp dụng phương pháp APA thì cũng mất 1-2 năm để đạt được thỏa thuận giữa các bên. Vì thế, cần có thời gian cho cả DN và cơ quan thuế để làm quen với những phương pháp tính thuế mới này, chứ không thể mong một sớm một chiều thay đổi được.
Nguyễn Hoài
Theo Infonet