Mô hình nào cho nhà cho thuê?

Trong khi đó, mô hình nhà ở thương mại cho thuê lại đang “phất”. Vậy mô hình nào sẽ phù hợp trong điều kiện hiện nay?

NƠXH cho thuê được đầu tư từ ngân sách nhà nước

Khu nhà ở xã hội cho thuê CT19A khu đô thị Việt Hưng (Long Biên, Hà Nội) gồm 515 căn bao gồm các tòa nhà 6 tầng (không có thang máy). Để thuê khu nhà ở xã hội này, các công chức trên địa bàn Hà Nội phải qua xét hồ sơ chặt chẽ.

Khi thuê được, mức giá thuê khoảng 1,5 triệu đ/tháng cho căn phòng rộng 52m2, khiến không ít cán bộ công chức vui mừng do giá rẻ. Tuy nhiên, sau 5 năm đưa vào sử dụng, nhiều hạng mục công trình xuống cấp, điều kiện sinh hoạt kém, vệ sinh ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân sinh sống trong khu nhà.

Bà Nguyễn Doan, tòa CT19A3 cho biết, tình trạng thấm dột thường xuyên xảy ra tại tầng 6 (tầng áp mái). Còn tại các căn hộ, vết nứt chân chim trên tường, trần chỗ nào cũng có. Cửa kính ban công thường xuyên bị ngấm nước. “Khổ nhất là những hôm trời mưa. Nhà để xe tầng một nước tràn vào lênh láng. Trần nhà để xe bong tróc từng mảng. Nhiều hôm đi làm về gửi xe chỉ sợ vữa từ trên trần rơi xuống đầu”, bà Doan nói.

Chất lượng nhà xuống cấp nhưng các hộ dân ở đây vừa nhận được thông báo tăng giá tiền nhà từ 29.100 đ/m2 lên 38.515 đồng/m2. “Với đơn giá mới, tiền nhà mỗi tháng của gia đình tôi nhảy từ 1,6 triệu đ/tháng lên 2,8 triệu đ/tháng. Với nhiều người đi làm, tăng hơn 1 triệu đ/tháng không có vấn đề gì. Nhưng với những gia đình về hưu thì khoản tiền đó không hề nhỏ”, ông Phạm Thanh Bằng, tòa CT19A1 nói.

Trao đổi với PV, ông Võ Vĩnh Nam - Ban Quản lý dự án Phát triển công trình đô thị (Sở Xây dựng), đơn vị vận hành tòa nhà cho biết, hiện nay kinh phí vận hành tòa nhà phụ thuộc vào ngân sách TP. “Mỗi năm chúng tôi được TP duyệt khoảng 400 - 500 triệu đồng, số tiền này không đủ để bảo trì toàn bộ hơn 500 căn hộ tại CT19A. Vì vậy, mỗi năm chúng tôi chỉ bảo trì được một tòa nhà rồi gối đầu các tòa nhà vào những năm tiếp theo”, ông Nam nói.

NƠXH cho thuê do DN đầu tư

NƠXH Đặng Xá 3 (Gia Lâm, Hà Nội) với hơn 300 căn hộ do DN tự bỏ vốn đầu tư hứa hẹn sẽ giải cơn khát về nhà ở cho thuê của người nghèo. Với mức giá 25.000 đ//m2/tháng (tương đương 1 triệu đ/tháng/căn hộ rộng 40m2), rất nhiều người dân muốn thuê. Mức giá này rẻ hơn hẳn mô hình NƠXH do TP bỏ tiền đầu tư tại KĐT Việt Hưng (Long Biên, Hà Nội).

Tuy nhiên, do chưa có Thông tư hướng dẫn thủ tục cho người thuê nhà nên mọi quy định đều áp theo Nghị định 188 về phát triển quản lý nhà xã hội của Chính phủ. Điều này khiến nhiều đối tượng gặp không ít khó khăn trong quá trình làm hồ sơ.

Ông Trần Anh Tuấn - Giám đốc Cty Đầu tư Phát triển Hạ tầng Viglacera, chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội Đặng Xá cho biết, các đối tượng muốn thuê nhà ở xã hội phải làm thủ tục, hồ sơ như đối tượng mua nhà xã hội. Cụ thể, sinh viên là đối tượng được thuê nhà nhưng mới nhập trường thì làm sao sinh viên đáp ứng được quy định “phải có đăng ký tạm trú trên một năm mới được thuê nhà”. Nhiều người nghèo tại khu vực đô thị lại vướng quy định phải có bảo hiểm xã hội trên 1 năm... Tất cả những điều kiện đó trong hồ sơ đang làm cản trở những đối tượng có nhu cầu.

Thành công từ căn hộ giá bình dân, Cty Xây dựng Lê Thành tiếp tục đầu tư nhà cho thuê dài hạn hướng đến người thu nhập thấp. Khởi đầu là dự án Lê Thành Twin Towers, Q.Bình Tân, TP.HCM có 625 căn và đã hoàn tất việc xây dựng và cho thuê. Thời gian cho thuê kéo dài 49 năm, giá thấp nhất 350 triệu đ/căn, cao nhất 480 triệu đ/căn có diện tích 45m². Nối tiếp là dự án Lê Thành Tân Tạo với quy mô 2.464 căn, đang xây dựng, dự kiến đầu năm sau giao nhà. Sau 4 tháng công bố, Cty “bán” được 260 căn hộ. Giá của dự án sau thấp hơn một chút, từ 350 - 400 triệu đ/căn, với diện tích từ 35 - 40m²/căn.

So với nhà ở xã hội, hình thức xây nhà cho thuê lợi hơn, nhà nước không phải trả tiền một lần, không vướng vào việc tổ chức ban quản trị lôi thôi, giá nhà lại rẻ. Trong khi NƠXH hiện nay được ưu đãi lãi suất, thuế VAT, cho không tiền sử dụng đất nhưng giá bán cũng trên 11 triệu đ/m². Tuy nhiên, mô hình xây nhà cho thuê ra đời trong bối cảnh kinh tế khó khăn, chủ đầu tư cần dòng tiền luân chuyển, duy trì bộ máy Cty tồn tại. Theo đó, bài toán thu hồi vốn rất khó khăn, do vay ngân hàng lãi suất còn cao, 12% một năm, trong khi lợi nhuận tối đa chỉ khoảng 7 - 8%/năm.

Dương Nguyễn
theo Xây Dựng